Trinh sát điện tử - Vũ khí bí mật của Nga ở Syria khiến IS hoảng loạn

Theo tạp chí National Interest, ngày 30/9, các máy bay tiêm kích và cường kích của Nga bắt đầu chiến dịch không kích IS trên toàn Syria. Khoảng 1 tuần sau, ngày 7/10, Điện Kremlin tuyên bố, 4 tàu chiến của Hải quân Nga trên biển Caspian đã phóng 26 quả tên lửa hành trình qua lãnh thổ Iran và Iraq vào các vị trí của IS tại Syria.

Tàu chiến Nga phóng tên lửa từ biển Caspian tấn công IS ở Syria. (Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga)

Cả hai đợt tấn công này đều diễn ra dưới sự giám sát chặt chẽ của các máy bay trinh sát và hệ thống tình báo của Nga.

“Những hình ảnh ban đầu về việc các phương tiện của IS bị phá hủy đều được các chiến binh của chúng cũng như các nguồn tin trinh sát khác xác nhận”, thông tin trên cùng đoạn video chính thức do Bộ Quốc phòng Nga được đăng tải trên Youtube ngày 5/10 với sự xuất hiện của một chiếc Su24M Fencer đang tham gia vào một đợt không kích IS.

Ngay ngày hôm sau, giới chức Nga lại đăng tải trên tài khoản Twitter một thông điệp: “2 chiếc Su-25 gần Kafar Aouid đã tấn công vào một trại huấn luyện của IS sau khi có thông tin trinh sát báo qua điện đàm về sự xuất hiện của các chiến binh ngoại quốc tại đây”.

Máy bay Ilyushin Il-20

Dù Nga không công bố các thiết bị trinh sát mà nước này sử dụng tại Syria, nhiều hình ảnh về máy bay trinh sát Ilyushin Il-20 bay trên khu vực xảy ra các vụ không kích xuất hiện tràn ngập trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đây là loại máy bay cánh quạt có 4 động cơ được cho là tương đồng với máy bay trinh sát RC-135 của Không quân Mỹ.

Máy bay Ilyushin Il-20. (Ảnh: Aviation Photography)

Nhà báo độc lập David Cenciotti cũng xác nhận việc Nga điều các máy bay trinh sát Ilyushin Il-20 nói trên và giải thích về một số tình năng của loại máy bay này trên tờ Aviationist:

“Cùng với 28 chiến đấu cơ có mặt tại sân bay quốc tế al-Assad vào tuần trước, Không quân Nga đã điều một chiếc Ilyushin Il-20 đến đây. Dù các hình ảnh vệ tinh không cho thấy sự hiện diện của loại máy bay này trên đường băng gần căn cứ Không quân Latakia, theo nguồn tin mà chúng tôi có được, loại máy bay này đã có mặt tại đây để hỗ trợ cho các cuộc không kích của Nga.

Ilyushin Il-20 có thể coi là một hệ thống tình báo điện tử (ELINT) hoàn thiện. Máy bay này được trang bị rất nhiều anten, các cảm biến hồng ngoại và quang học cùng hệ thống radar quan sát hai bên thân máy bay và hệ thống liên lạc vệ tinh cho phép chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực. Đây là loại máy bay trinh sát hàng đầu của Nga”.

Nhà báo Cenciotti cũng cho biết, máy bay Ilyushin Il-20 thường xuyên không bật các thiết bị phát tín hiệu khi bay trên biển Baltic. Điều này khiến Ilyushin Il-20 nhiều lần “suýt đụng độ” với nhiều máy bay dân sự khác bay qua khu vực này.

Nếu vẫn tiếp tục duy trì thói quen này, khả năng xảy ra đối đầu trên không giữa Ilyushin Il-20 và các máy bay của Mỹ và liên quân cũng đang không kích tại Syria là rất lớn, nhà báo Cenciotti cảnh báo.

Tàu Vasiliy Nikititch Tatischev 

Không chỉ tiến hành trinh sát trên không, Nga còn được cho là đã điều tàu trinh sát Vasiliy Nikititch Tatischev đến Syria để hỗ trợ các chiến dịch không kích của nước này.

Cơ quan thông tấn chính thức của Syria dẫn một nguồn tin quân sự Nga cho biết, tàu Vasily Nikititch Tatishchev đã rời biển Baltic đến khu vực phía Đông Địa Trung Hải.

Tàu trinh sát Vasiliy Nikititch Tatischev. (Ảnh minh họa: Wikipedia)

Nguồn tin này cho biết, con tàu này đã tiến sát bờ biển Syria và gia nhập vào một nhóm các tàu tại đây nhằm hỗ trợ khả năng trinh sát nhờ các tính năng đặc biệt của mình.

Theo đó, các thủy thủ trên tàu có nhiệm vụ giám sát mọi diễn biến trên bầu trời Syria cũng như các vùng trời và vùng biển lân cận.

Nguồn tin này khẳng định, các tàu thuộc Hạm đội Baltic của Nga này đang tiến hành nhiệm vụ giám sát thông thường và các tàu này từng thực hiện thành công việc giám sát cuộc chiến tại Nam Tư trước đây.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây chỉ là những lời lẽ trấn an của giới chức quân đội Nga. Trên thực tế, việc tàu Vasily Nikititch Tatishchev xuất hiện tại khu vực khó thể coi là điều bình thường.

Được Hải quân Liên Xô chế tạo từ những năm 80 của thế kỷ trước, 7 chiếc tàu lớp Vishnya thuộc dự án 864 có nhiệm vụ thu thập các cuộc điện đàm và các thông tin điện tử của đối thủ.

Với việc Nga ưu tiên thu thập thông tin tình báo cho chiến dịch không kích của mình, khó có khả năng con tàu nặng tới 3.400 tấn này chỉ có mặt tại Địa Trung Hải chỉ để giám sát tình hình.

Center S - Trung tâm chia sẻ thông tin tình báo điện tử Nga- Syria

Không chỉ nắm thông tin tình báo cho riêng mình để tiêu diệt IS, Nga từ lâu đã luôn hỗ trợ chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al- Assad trong việc thu thập thông tin tình báo từ đối thủ.

Tháng 10/2014, các chiến binh thuộc lực lượng Quân đội Syria Tự do (SFA) đối lập đã đăng tải một video trên Youtube kèm theo tuyên bố lực lượng này đã chiếm được Trung tâm chia sẻ thông tin tình báo điện tử Nga- Syria (còn được gọi là Center S).

Oyrx Blog, một trang blog độc lập chuyên theo dõi và phân tích các thông tin trên mạng xã hội về cuộc chiến tại Syria đã đánh giá về đoạn video đó như sau:

“Vào ngày 5/10/2014, SFA đã chiếm được Center S do Cơ quan tình báo vô tuyến điện tử Osnaz thuộc Tổng cục Tình báo Quốc phòng Nga (GRU) và Cơ quan tình báo Syria cùng điều hành.

Center S có trụ sở gần al- Hara và được coi là có vai trò sống còn đối với chính quyền của ông Assad bởi Trung tâm này có nhiệm vụ ghi và giải mã các cuộc trao đổi qua điện đàm của các nhóm phiến quân đang hoạt động tại Syria.

Điều này tạo điều kiện giúp Nga thu thập thông tin và tiến hành các cuộc không kích có độ chính xác cao và tiêu diệt hàng loạt các thủ lĩnh của các nhóm phiến quân trong các chiến dịch không kích.

Trung tâm này gần đây đã được Nga nâng cấp và mở rộng nhằm tạo điều kiện cho Syria và Iran có thể thu thập thông tin tình báo về tình hình tại Trung Đông.

Quá trình nâng cấp diễn ra từ tháng 1 đến giữa tháng 2/2014. Sau khi nâng cấp trung tâm này có khả năng thu thập thông tin tình báo của Israel, Jordan và phần lớn lãnh thổ Saudi Arabia.

Việc nâng cấp Center S là nhằm trấn an Iran rằng Nga không quá tập trung vào cuộc nội chiến tại Syria mà quên đi việc thu thập thông tin tình báo từ Israel.

Do SFA chỉ thu được các thiết bị lỗi thời tại Center S, rõ ràng Nga đã chuyển hết các thiết bị hiện đại và quân nhân của mình ra khỏi đây từ vài ngày hoặc vài tuần trước đây”.

Các thông tin tình báo từ máy bay và tàu trinh sát của Nga giúp các chiến đấu cơ nước này đạt độ chính xác "đáng kinh ngạc" trong các cuộc không kích tiêu diệt IS ở Syria. (Ảnh: Sputnik)

Như vậy, theo National Interest, việc điều máy bay Ilyushin Il-20 cùng tàu Vasiliy Nikititch Tatischev sẽ giúp Nga giảm đáng kể tổn thất về người và của trong khi vẫn đảm bảo hiệu quả cao trong cuộc chiến tại Syria.

Tuy nhiên, tạp chí này cảnh báo, với những diễn biến phức tạp hiện nay tại Syria, nhiều khả năng các máy bay và tàu trinh sát của Nga sẽ “rất bận rộn trong nhiều ngày tới”./.

Theo Trần Khánh/VOV.VN