Trận chiến Kursk: Nga bài binh bố trận "nghiền nát" phòng tuyến Ukraine

Cuộc tấn công quyết định của Nga tại tỉnh Kursk đang bước vào giai đoạn cuối, 7 tháng sau khi Ukraine phát động cuộc đột kích bất ngờ và chiếm giữ một phần lãnh thổ Nga.

Tình hình ở Kursk hiện nay được cho là giống với trận chiến ở Kharkov vào năm 2022, khi lực lượng Nga vội vã rút lui.

Tuy nhiên lần này, thế trận đã bị đảo ngược. Lực lượng vũ trang Ukraine dường như không thể ngăn chặn các cuộc tấn công nhanh chóng của quân đội Nga, do vậy họ rút lui trong hỗn loạn.

"Bàn đạp" Sudzha - được đặt theo tên thị trấn cùng tên ở Kursk và từ lâu được coi là quân bài mặc cả quan trọng của Kiev với Moscow - đang bên bờ vực sụp đổ.

Chiến lược của Nga

Sau khi đợt tăng quân của Ukraine kết thúc vào tháng 9/2024, các cuộc giao tranh đã bước vào giai đoạn kéo dài. Ukraine chuyển sang phòng thủ, dần mất đi bàn đạp ở Kursk nhưng vẫn tìm cách mở rộng vị trí.

Đối với quân đội Nga lúc này, Kursk vẫn là mối quan tâm thứ yếu. Khu vực do Ukraine kiểm soát ở Kursk đã bị chia cắt và không gây ra mối đe dọa ngay lập tức. Vào cuối năm 2024, trọng tâm chính của Moscow vẫn là mặt trận Donbass ở miền Đông Ukraine.

Đến tháng 1 năm nay, giao tranh xung quanh Sudzha đã trở nên dữ dội hơn. Lực lượng Ukraine đã cố gắng củng cố các vị trí, nhưng quân đội Nga đã áp dụng một chiến lược được mài giũa kỹ lưỡng ở Donbass: Bao vây đối phương từ 3 phía, cắt đứt các tuyến đường tiếp tế và buộc Ukraine sụp đổ thông qua trận chiến tiêu hao.

Bước ngoặt đến vào giữa tháng 2 khi quân đội Nga giành được Sverdlikovo và vượt sông Loknya, tiếp cận tuyến đường tiếp tế chính của Ukraine từ Sumy đến Kursk.

Sau khi chiếm được Sverdlikovo, tình hình của lực lượng Ukraine xấu đi rõ rệt. Các báo cáo của Ukraine chỉ ra sự vượt trội đáng kể của quân đội Nga.

Chiến dịch Đường ống

Giai đoạn giao tranh khốc liệt của chiến dịch bắt đầu vào ngày 7/3. Quân đội Nga tấn công các tuyến tiếp tế và các giao lộ quan trọng của Ukraine, trong khi phát động các cuộc tấn công từ nhiều hướng.

Trong một động thái táo bạo, Moscow thậm chí đã tiến hành một cuộc đột kích về biên giới ở phía nam, cắt đứt một tuyến tiếp tế đến Sudzha. Mặc dù sau đó binh lính đã rút lui khỏi một số vị trí tiền phương, cuộc tấn công đã gây ra sự gián đoạn nghiêm trọng cho hậu cần của Ukraine.

Khác với các trận chiến kéo dài ở Donbass, vốn tập trung vào tiêu hao và tiến quân dần dần, chiến dịch Sudzha ưu tiên tốc độ, bất ngờ và phá hủy có hệ thống các mạng lưới tiếp tế của Ukraine. Cách tiếp cận này lên đến đỉnh điểm trong Chiến dịch Đường ống vào ngày 8/3, trong đó một đội hình tương đương cấp trung đoàn Nga gồm 800 người đã phá vỡ chuỗi hậu cần của Ukraine.

Trong chiến dịch đột kích bí mật vào Sudzha, một đơn vị được huấn luyện đặc biệt đã xâm nhập vào các vị trí của Ukraine bằng cách di chuyển qua đường ống dẫn khí đốt bị bỏ hoang. 

Chiến dịch Đường ống của Nga khiến đối phương mất cảnh giác. Lực lượng Ukraine, trong tình huống bất ngờ, đã cố gắng kháng cự nhưng không thành công.

Đến cuối ngày 8/3, lực lượng Nga đã giành được quyền kiểm soát các khu vực công nghiệp quan trọng ở phía bắc và phía đông Sudzha.

Lực lượng Ukraine đã cố gắng rút lui về Sudzha với hy vọng ổn định các tuyến phòng thủ và biến trận chiến thành một cuộc giao tranh kéo dài. Tuy nhiên, đến ngày 10/3, sự sụp đổ của Kiev trở nên rõ ràng.

Các đơn vị Ukraine bắt đầu rút lui hỗn loạn, một số chạy về phía biên giới và bỏ lại thiết bị. Đến ngày 12/3, lực lượng Nga đã kiểm soát được khu công nghiệp, vùng ngoại ô và trung tâm hành chính của Sudzha.

Mặc dù có bản đồ vẫn hiển thị các khu vực nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine, nhưng trên thực tế, chúng đã trở thành vùng xám, có khả năng sẽ sụp đổ trong vòng vài ngày hoặc thậm chí vài giờ.

Đàm phán ngoại giao

Câu hỏi cấp bách hiện nay là liệu quân đội Nga có tiếp tục tiến xa hơn Sudzha và tiến sâu vào lãnh thổ Ukraine hay không.

Các hoạt động quân sự của Nga sẽ phụ thuộc vào kết quả của các cuộc đàm phán ngoại giao.

Nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được một thỏa thuận hòa bình lâu dài, nhiều khả năng lực lượng Nga sẽ dừng tiến quân tại Sudzha, vì Moscow không có tham vọng lãnh thổ nào vượt ra ngoài khu vực Kursk.

Tuy nhiên, nếu tình hình leo thang thành một cuộc chiến rộng hơn, quân đội Nga có thể chuyển trọng tâm sang việc đánh bại hoàn toàn quân đội Ukraine.

Những tuần tới sẽ mang tính quyết định. Hoặc là Ukraine sẽ lùi bước dưới áp lực của Mỹ, hoặc cuộc xung đột leo thang sang giai đoạn tiếp theo và có thể là giai đoạn cuối cùng.