Tổng thống Ukraine nêu điều kiện đạt được hòa bình với Nga
(Dân trí) - Tổng thống Volodymyr Zelensky tin rằng hòa bình thực sự để chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine chỉ có thể đạt được sau khi bán đảo Crimea được "giải phóng".
"Mọi thứ bắt đầu với Crimea. Giải phóng Crimea có nghĩa là khôi phục hòa bình thực sự. Sự gây hấn của Nga sẽ bị xóa sổ tận gốc khi lá cờ Ukraine trở lại đúng vị trí tại các thành phố và làng mạc của Crimea. Crimea phải được giải phóng khỏi sự kiểm soát của Nga. Chỉ khi đó, thế giới mới cảm thấy rằng sẽ không còn tổn thất nào nữa và mọi người sẽ cảm thấy rằng thế giới đang trở nên an toàn hơn", Tổng thống Zelensky tuyên bố hôm 25/10.
Năm 2014, Nga đã sáp nhập bán đảo Crimea sau một cuộc trưng cầu dân ý. Ukraine và phương Tây đến nay vẫn coi cuộc trưng cầu dân ý này là bất hợp pháp.
Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng sẽ không dễ dàng trong việc tái hòa nhập Crimea sau nhiều năm bán đảo này nằm dưới sự kiểm soát của Nga, "nhưng nhờ sự hợp tác, chúng ta có thể đảm bảo điều này".
Cùng ngày, ông Zelensky tuyên bố Ukraine đã kháng cự bền bỉ và ngăn chặn thành công lực lượng Nga trong suốt chiến dịch quân sự suốt 8 tháng qua. Ông khẳng định lực lượng vũ trang Ukraine sẽ giải phóng các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát, bao gồm Crimea.
Lãnh đạo cơ quan tình báo Ukraine Kyrylo Budanov ngày 24/10 cũng tuyên bố, nước này sẽ hướng tới mục tiêu giải phóng bán đảo Crimea. Ông Budanov cho biết ngay sau khi kịch bản này xảy ra, cây cầu bắc qua eo biển Kerch, kết nối giữa Crimea và đất liền Nga, sẽ bị phá hủy.
Trước đó, vào rạng sáng ngày 8/10, một xe tải bất ngờ phát nổ trên cầu Crimea, bên cạnh một đoàn tàu chở các bồn chứa dầu. Vụ nổ khiến ít nhất 4 người thiệt mạng và làm 2 đoạn cầu bị sập xuống, gây gián đoạn giao thông giữa đất liền Nga và bán đảo Crimea.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gọi đây là một "vụ tấn công khủng bố" và cáo buộc cơ quan an ninh của Ukraine đứng sau. Ông Dmitry Medvedev, cựu Tổng thống Nga và hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, cũng cáo buộc "thủ phạm gây ra hành vi phạm tội này là chính quyền Ukraine".
Các quan chức Ukraine không nhận trách nhiệm về vụ tấn công cầu Crimea, nhưng lên tiếng ủng hộ vụ việc. Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine không liên quan tới vụ việc này.
Tổng thống Ukraine nhiều lần tuyên bố, việc khôi phục hòa đàm với Nga chỉ có thể thực hiện nếu quân đội Nga rút khỏi "các vùng lãnh thổ chiếm đóng" của Ukraine. Ông Zelensky cũng khẳng định, xung đột bắt đầu ở Crimea thì cũng sẽ kết thúc ở Crimea, ngầm ý rằng Kiev sẽ bằng mọi cách giành lại quyền kiểm soát bán đảo này từ Nga.
Trong khi đó, Nga tuyên bố chỉ chấm dứt chiến dịch quân sự khi Kiev đáp ứng các điều kiện mà Moscow đưa ra gồm cam kết trung lập vĩnh viễn, công nhận bán đảo Crimea thuộc Nga, công nhận độc lập cho vùng Donbass - nơi có hai vùng lãnh thổ ly khai Donetsk và Lugansk.
Crimea nằm trên một phần lục địa phía nam của Ukraine giữa Biển Đen và Biển Azov, ngăn cách với đất liền của Nga ở phía đồng bằng eo biển hẹp Kerch. Crimea có dân số khoảng 2 triệu người, là điểm du lịch nổi tiếng với các khu nghỉ dưỡng bên bờ biển. Do ảnh hưởng từ lịch sử nên phần lớn cư dân đang sinh sống ở Crimea là người Nga, sử dụng tiếng Nga làm ngôn ngữ chính.
Đặc biệt, thành phố cảng Sevastopol thuộc Crimea là nơi đồn trú Hạm đội Biển Đen của Nga và được coi là một căn cứ quân sự giữ vai trò chiến lược quan trọng với Moscow. Bên cạnh vai trò giúp hải quân nước này đảm bảo tầm ảnh hưởng trong khu vực, Sevastopol cũng là cánh cửa duy nhất mở ra Địa Trung Hải cho các tàu chiến Nga.