Tổng thống Pháp muốn “phá băng” quan hệ phương Tây- Cuba

Trước hết, đây là một chuyến thăm lịch sử bởi lẽ ông Hollande sẽ là Tổng thống Pháp đương nhiệm đầu tiên đến thăm Cuba. Ông Hollande cũng là nhà lãnh đạo phương Tây cấp cao đầu tiên đặt chân đến Cuba kể từ sau khi Mỹ và Cuba thông báo tiến trình bình thường hóa quan hệ cách đây vài tháng.

Vì vậy, chưa bàn đến các lợi ích kinh tế, đây trước hết là một chuyến thăm với ý nghĩa chính trị và ngoại giao lớn với cả Pháp và Cuba.

“Hoàn tất một câu chuyện lịch sử”?

Trong lịch sử, Cuba chiếm một vị trí khá đặc biệt trong các đảng cánh tả của Pháp. Cuba từng là đề tài tranh luận và là đất nước thu hút khá nhiều sự quan tâm của các đảng cánh tả Pháp, trong đó có đảng Xã hội cầm quyền của ông Hollande.

Do đó, nói như một nhà ngoại giao Pháp thì chuyến thăm này giống như một việc “hoàn tất một câu chuyện lịch sử”.

Trong số các nước phương Tây, Pháp là nước luôn phản đối lệnh cấm vận mà Mỹ áp đặt lên Cuba. Kể từ năm 1991, Pháp luôn bỏ phiếu tại Liên Hiệp quốc chống lại lệnh cấm vận này.

Vì thế, các doanh nghiệp Pháp từ nhiều năm qua cũng đã nghiên cứu thị trường Cuba để chuẩn bị cho cơ hội đầu tư vào đảo quốc này khi quan hệ Mỹ-Cuba thay đổi. Chuyến thăm của ông Hollande là để thúc đẩy việc này.

Một loạt các doanh nghiệp lớn của Pháp đang xúc tiến đầu tư vào Cuba như hãng hàng không Air France hay tập đoàn khách sạn Accor…          

Phá vỡ tảng băng quan hệ Cuba- phương Tây

Cuba cũng rất trông đợi vào chuyến thăm này của ông Hollande. Trước hết, chuyến thăm này đánh dấu sự phá vỡ đầu tiên của tảng băng trong quan hệ giữa Cuba với phương Tây.

Trong các nước phương Tây, Cuba có quan hệ tốt với Pháp. Lãnh tụ Cuba Fidel Castro từng sang thăm Pháp năm 1995.

Về mặt chính trị, ngoại giao, việc ông Hollande đến thăm Cuba sẽ nâng cao vị thế cho đảo quốc này. Về mặt kinh tế, một trong những chủ đề rất được Cuba quan tâm và sẽ bàn thảo với Pháp là việc xem xét lại các khoản nợ của Cuba. Hiện Cuba nợ CLB Paris khoảng 15 tỷ USD, trong đó nợ Pháp 5 tỷ USD.

Chuyến thăm của ông Hollande là cơ hội để hai bên đàm phán về khoản nợ này, có thể là xóa nợ một phần hoặc giãn nợ.

Tiếp theo, Cuba có thể trông đợi vào một số hợp đồng kinh tế với các tập đoàn Pháp, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch, y tế hay nông nghiệp, những lĩnh vực mà Pháp và Cuba có nhiều điểm mạnh tương đồng.

Năm 2014, kim ngạch xuất khẩu của Pháp sang Cuba mới đạt 157 triệu euro, tức là tiềm năng hợp tác của cả hai bên vẫn còn rất lớn.

Pháp muốn đi đầu về ngoại giao trong EU

Từ xưa đến nay Pháp luôn có xu hướng thực hành một chính sách đối ngoại độc lập và luôn muốn duy trì vị thế của mình như một cường quốc trong quan hệ quốc tế.

Pháp là nước có các phái đoàn ngoại giao lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ và ở khắp các nơi, Pháp đều muốn để lại dấu ấn của mình.

Đặc biệt, trong Liên minh châu Âu (EU), Pháp luôn coi mình là lãnh đạo về đối ngoại và quốc phòng, bất chấp vị thế đang lên của Đức. Vì thế, trong vấn đề Cuba, Pháp cũng luôn đi tiên phong, như chuyến thăm của Ngoại trưởng Laurent Fabius.

Chuyến đi này của ông Hollande cũng có ý nghĩa tương tự vì nó cụ thể hóa tuyên bố của EU về việc khởi động tiến trình bình thường hóa quan hệ với Cuba được đưa ra vào năm ngoái.

Ngoài ra, việc ông Hollande đến Cuba còn là một bước đi gửi thông điệp đến nhiều bên. Với Mỹ, Pháp phát đi một thông điệp hợp tác, với các nước khác như Trung Quốc, Brazil… những cường quốc mới nổi đang rất nóng lòng đầu tư vào Cuba, Pháp cho thấy họ sẽ không chịu rơi vào cảnh chậm chân.

Hiện, Pháp đang ưu tiên đi tiên phong đầu tư vào Cuba trong lĩnh vực khách sạn, du lịch hay cơ sở hạ tầng để nhanh chóng tận dụng lợi thế du lịch to lớn của Cuba.

Tham vọng lớn nhưng cạnh tranh cũng khốc liệt

Trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay, thương trường là nơi cạnh tranh gay gắt và không gì là dễ dàng.

Với Pháp, dù là một trong những nước phương Tây tiếp cận và thân thiện nhất với Cuba, Pháp vẫn phải chịu sự ganh đua quyết liệt từ các đối tác kinh tế khác của Cuba. Ví dụ, Brazil vừa ký với Cuba thỏa thuận thành lập một công ty liên doanh để vận hành cảng Mariel, đầu mối phân phối các container hàng nhập khẩu từ các nơi đổ về Cuba…

Những hiệp định như thế là điều mà các công ty Pháp đang nóng lòng muốn có. Pháp đang rất chú trọng đến đầu tư vào hạ tầng du lịch và nông nghiệp ở Cuba, những thế mạnh mà Pháp có lợi thế cạnh tranh lớn trên thương trường quốc tế.