Tổng thống Gerald Ford và những tiên đoán “như thần”

Những nhận xét này được đưa ra trong các cuộc phỏng vấn riêng của nhà báo Thomas DeFrank đối với cố tổng thống Ford trong suốt 16 năm trước khi ông qua đời. Nhà báo DeFrank đã cam kết sẽ giữ bí mật những buổi trò chuyện đó cho đến khi ông Ford qua đời. Đúng như đã hứa, sau khi cựu Tổng thống Ford ra đi vào tháng 12 năm ngoái, thọ 93 tuổi, DeFrank đã cho xuất bản cuốn sách “Write It When I'm Gone” (Viết nó khi tôi ra đi).

Và lời nhận xét thu hút được nhiều người chú ý nhất vào thời điểm đó là cựu tổng thống Ford đã nghĩ Tổng thống George W. Bush tốt nhất là không nên chọn Dick Cheney làm phó tổng thống trong cuộc chạy đua năm 2004, bởi quan điểm của ông về cuộc chiến ở Iraq. “Dick không phải là tài sản mà tôi mong đợi trong tấm vé này”, cựu Tổng thống nói về người từng là cố vấn trong Nhà Trắng của mình.

Và cựu Tổng thống Ford cũng có cái cảm giác tương tự trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 1992. Ông đã từng khuyên Tổng thống George H.W. Bush khi đó không nên chọn Dan Quayle làm ứng cử viên phó tổng thống của mình, bởi nó sẽ làm cho cuộc tái chạy đua như “chết cứng trong nước”. Và mọi nỗ lực trong chiến dịch tranh cử năm đó đã hoàn toàn thất bại, Bush cha phải ra đi.

Ngoài ra trong các cuộc trò chuyện riêng tư, cố Tổng thống Ford còn không ngại nhận xét, phó Tổng thống Mỹ Al Gore khi đó là “một người nhàm chán”, và vị ngoại trưởng dưới thời Clinton là “một người rất tốt” nhưng “trông giống như một quả mận khô”.

Người Mỹ coi Tổng thống Ford là tổng thống “tình cờ”. Bởi năm 1973 khi đang làm trong Hạ viện, ông được Tổng thống Nixon cất nhắc lên làm phó tổng thống, thay cho Spiro Agnew. Và năm 1974 ông tiến thẳng vào Nhà Trắng khi Nixon từ chức vì vụ xì-căng-đan Watergate.

Trong buổi phỏng vấn với DeFrank sau cái chết của Nixon vào năm 1994, cựu Tổng thống Ford cho biết; “Tôi không thể không buồn khi thấy ông ấy quả thật nhẹ dạ và khờ khạo trong việc che giấu vụ Watergate”.

Về Bill Clinton, Ford nhận xét “là một chính trị gia tài giỏi nhất tôi từng gặp…” Nhưng khi vợ chồng Clinton đến thăm nhà ông ở Colorado năm 1993, cựu Tổng thống Ford nhận thấy ông Clinton có cái nhìn lơ đễnh.

“Tôi nói cho anh biết điều này: ông ấy không nhớ một chiếc váy đẹp trong bất kỳ buổi gặp gỡ xã hội nào đâu. Ông ấy có cái nhìn lơ đễnh…Ông ấy sẽ không sâu sắc đâu”.

Và Ford cho biết trong suốt quá trình Clinton bị điều trần vì vụ xì-căng-đan Monica Lewinsky năm 1998, ông đã cùng vợ, Betty, nói chuyện rất nhiều với nhau về chủ đề này. “Tôi tin rằng Clinton bị "nghiện tình". Ông ấy cần sự giúp đỡ.”

Ngoài ra Frank còn tiết lộ một cuộc nói chuyện qua điện thoại đáng nhớ giữa Clinton và Ford. Clinton đã nhờ cựu Tổng thống Ford lên tiếng ủng hộ ông trong cuộc điều trần.

“Chúng tôi có một mối quan hệ tốt đẹp”, cựu tổng thống Ford cho biết. “Ông ấy nói thực sự cần sự giúp đỡ của tôi và muốn biết liệu tôi có giúp không”.

Cựu tổng thống Ford khi đó trả lời rằng ông có thể lên tiếng ủng hộ nếu Clinton thú nhận đã nói dối về mối quan hệ với Lewinsky. Tuy nhiên Clinton không đồng ý: “Tôi không muốn thế”, cựu Tổng thống Ford nhắc lại lời tổng thống Clinton. “Tôi không thể làm thế”, cựu Tổng thống Ford trả lời. “Ồ, Bill, cuộc nói chuyện này phải kết thúc ở đây”.

Đặc biệt, cựu Tổng thống Ford đã “cảm thấy” những tham vọng chính trị của vợ Clinton, bà Halliary Clinton, người đang dẫn đầu trong cuộc chạy đua cho cho vị trí ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ năm 2008. Năm 2002 cựu tổng thống Ford đã nói với DeFrank rằng cựu đệ nhất phu nhân có “tham vọng vô cùng lớn”.

“Đảng Cộng hòa sẽ sai lầm khi nghĩ rằng bà ấy sẽ là người dễ đánh bại”, cựu Tổng thống Ford tiên đoán. Tuy nhiên ông hoài nghi về chiến thắng của bà Clinton: “Tôi không nghĩ nước Mỹ đã sẵn sàng cho một nữ tổng thống”.

Thay vào đó, ông cho rằng viễn cảnh mà một phụ nữ lên làm tổng thống Mỹ chỉ xảy ra khi người đó được chọn làm phó tổng thống, và lên thay cho tổng thống khi ông ấy qua đời.

Trang Thu

Theo Reuters