Tòa án Italia xét xử 26 điệp viên CIA

Đây là phiên tòa đầu tiên tại châu Âu xét xử các bị cáo liên quan đến chương trình bắt cóc và giam giữ bí mật các nghi can khủng bố do CIA thực hiện ở nước ngoài và bị phát hiện từ cách đây hơn một năm. Phiên tòa khai mạc vài giờ trước khi tổng thống Mỹ Bush đặt chân tới Rome trong chuyến thăm chính thức sau khi bế mạc hội nghị G8.

Có tất cả 33 người bị xét xử vì liên quan tới vụ bắt cóc giáo sỹ Abou Omar vào tháng 2/2003 tại Milan. CIA cho rằng giáo sỹ Omar liên quan tới hoạt động khủng bố. Trong số bị cáo, có 26 nhân viên CIA và 7 nhân viên tình báo quân sự Italia (SISMI).

Do tính chất chính trị phức tạp của vụ việc, chính phủ Italia đã kháng nghị lên tòa án Hiến pháp, phản đối quyết định mở phiên tòa và cáo buộc Viện công tố Milan "vi phạm bí mật quốc gia" vì đã cho phép các nhà điều tra nghe trộm điện thoại nhà riêng của một số nhân viên tình báo quân sự. Tòa án Hiến pháp đã nhận đơn của chính phủ, nhưng phải vài tháng nữa mới ra phán quyết về vấn đề này. Nếu tòa án Hiến pháp ra phán quyết ủng hộ chính phủ, phần lớn cáo buộc đối với các bị cáo sẽ bị bác, điều đó đồng nghĩa với việc phiên tòa thất bại.

Luật sư bào chữa cho tướng Nicolo Pollari, cựu Giám đốc SISMI, mới bị cách chức vào tháng 11/2006 cũng  yêu cầu bãi bỏ phiên tòa, nhưng không được viện công tố Milan chấp nhận. Tướng Pollari được coi là một trong những bị cáo chủ chốt.

Trong khi đó, đặc phái viên của châu Âu phụ trách soạn thảo báo cáo của Hội đồng châu Âu về hệ thống nhà tù bí mật của CIA, Dick Marty, đã lên án chính quyền Italia tìm cách "ngăn cản" phiên tòa.

26 nhân viên CIA, trong đó có một sỹ quan quân đội Mỹ và 1 cựu giám đốc chi nhánh CIA tại Italia, bị xét xử vắng mặt, do chính phủ Italia từ chối đòi hỏi của Viện công tố Milan yêu cầu Mỹ cho dẫn độ các bị cáo này.

Theo điều tra của Viện công tố Milan, các nhân viên CIA, i sự hỗ trợ của tình báo Italia đã bắt cóc giáo sỹ người gốc Ai Cập Abou Omar và đưa tới căn cứ quân sự Mỹ Aviano (Đông Bắc Italia) giam giữ và tra tấn. Giáo sỹ Omar sau đó đã được trả tự do trong tình trạng sức khỏe rất kém.

Sau phiên khai mạc diễn ra vào ngày hôm qua, tòa sẽ mở lại vào ngày 18/6.

Ngọc Nhàn

Theo AFP