Thu hẹp khoảng cách giới trên bách khoa toàn thư Wikipedia

Nhân kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Đại sứ quán Thụy điển, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc UNDP, Cơ quan Phụ nữ Liên Hợp Quốc UN Women, cùng các tổ chức trong và ngoài nước ngày 19/10 đã khởi động chiến dịch WikiGap tại Việt Nam. WikiGap là chiến dịch được Bộ Ngoại giao Thụy Điển phát động phối hợp với bách khoa toàn thư trực tuyến Wikipedia nhằm gia tăng tính đại diện của phụ nữ trên Wikipedia.

Sáng kiến cũng nhằm tăng cường bình đẳng giới trong môi trường mạng và trong xã hội. Wikipedia là bách khoa toàn thư trực tuyến và lớn nhất thế giới do chính người sử dụng tạo ra, cho phép người dùng đóng góp thông tin cũng cung cấp cho họ những kiến thức tham khảo hữu ích về mọi vấn đề trong cuộc sống và xã hội.

Tuy nhiên, hiện đang có sự mất cân đối nam nữ lớn trên Wikipedia, cũng như trong xã hội nói chung. 90% các tác giả đang viết bài, cập nhật nội dung trên Wikipedia là nam giới. Các bài viết về nam giới nhiều gấp 4 lần các bài viết về nữ giới. Trong bản tiếng Việt của Wikipedia, tỉ lệ này còn thấp hơn nữa: dưới 18% tổng số thông tin là về phụ nữ.

"Khi phụ nữ không được ghi nhận xứng đáng, chúng ta mất đi tiềm năng của một nửa dân số. Đó không chỉ là lãng phí nguồn lực mà còn là sự lựa chọn tồi. Wikipedia là một hình thức viết sử hiện đại. Nâng cao tính đại diện của phụ nữ, chúng ta sẽ tiếp cận với những thông tin, để có thể học tập, tiến bộ và phát triển", Đại sứ Thụy điển Pereric Högberg nói.

"Khi Hội đồng Giải Nobel năm nay công bố bà Donna Strickland đồng giành giải Nobel Vật lý, không có tiểu sử của bà trên Wikipedia. Bài viết về bà bị từ chối do thiếu thông tin tham khảo về người được giải, vốn là điều kiện cần của một bài trên Wikipedia. Đây là một ví dụ điển hình của bất bình đẳng giới trên Internet", Đại sứ Thụy Điển nhấn mạnh.

Bà Caitlin Wiesen, Giám đốc quốc gia của UNDP tại Việt Nam, đã đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong thời gian qua trong việc thực hiện bình đẳng giới. Bà cho rằng việc cải thiện bình đẳng giới, bao gốm bình đẳng trong việc tiếp cận với những kĩ năng của thế kỷ thứ 21, sẽ giúp Việt Nam đẩy mạnh thực hiện mục tiêu của mình trong Cách mạng công nghiệp 4.0. Bà Wiesen cho biết, việc tăng số lượng bài viết về phụ nữ truyền cảm hứng sẽ giúp dư luận tiếp cận được với các thông tin đa dạng.

Việt Nam hiện có khoảng 50 triệu người dùng Internet. Những trang web như Wikipedia có thể đóng góp vào việc xây dựng giá trị xã hội, tiêu chuẩn và tạo ra thay đổi tích cực và phá bỏ định kiến giới. Vì vậy, sáng kiến WikiGap cũng góp phần ghi nhận đóng góp của phụ nữ đối với sự phát triển của đất nước.

Đức Hoàng