Thổ Nhĩ Kỳ, Armenia khôi phục quan hệ sau 1 thế kỷ

Các ngoại trưởng Mỹ, Nga, Pháp và Liên minh châu Âu (EU) đã nhóm họp ngày hôm qua tại Thuỵ Điển để chứng kiến thời khắc Ngoại trưởng Armenia Edward Nalbandia và Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu ký hiệp ước này.

Các tràng pháo tay vang lên sau khi 2 bên ký vào văn kiện, trong khi hai Ngoại trưởng Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ bắt tay nhau, song không bên nào đưa ra tuyên bố gì. 

Buổi lễ bị trì hoãn trong nhiều giờ tiếp theo sau tranh luận vào phút chót về những tuyên bố vào lúc bế mạc mà 2 bên dự định phát biểu. 

Trong một tuyên bố, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon gọi việc ký kết văn kiện này là một quyết định lịch sử. EU hoan nghênh thỏa hiệp này và nói rằng nó sẽ làm dịu bớt tình trạng căng thẳng trong vùng Nam Caucase. 

Để có hiệu lực, văn kiện này phải được Quốc hội của cả 2 nước phê chuẩn. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng sự phản đối mạnh mẽ trong cả hai nước sẽ làm chậm trễ tiến trình này.

Armenia muốn các vụ thảm sát người Armenia từ giữa năm 1915 và 1923  được thừa nhận là một vụ diệt chủng, điều mà Thổ Nhĩ Kỳ kiên quyết phản đối. 

Hiệp ước mới ký yêu cầu lập ra một ủy bản hỗn hợp gồm các sử gia độc lập để xem xét vấn đề này. 

Trong khi đó, khoảng 10.000 người đã mở cuộc tuần hành trong thủ đô Yerevan của Armenia hôm thứ bảy để phản đối việc Armenia ký hiệp ước. Một số người cho rằng hiệp ước bao gồm những điểm gây trở ngại cho sự phát triển của Armenia. Những người khác thì cho rằng thỏa thuận ký với Thổ Nhĩ Kỳ có quá nhiều rủi ro. 

Những tình cảm tương tự cũng được bày tỏ ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Nhật Mai

Theo AP, Reuters