Tên lửa ATACMS của Ukraine có thể khiến Crimea "hết giá trị quân sự"?

Tuần trước, New York Times cho biết Mỹ đã âm thầm chuyển cho Ukraine 100 tên lửa ATACMS tầm xa và Kiev đã đưa các tên lửa này vào sử dụng.

Mỹ trước đó từng gửi ATACMS với tầm bắn ngắn hơn vào mùa thu năm ngoái. Tuy nhiên, phiên bản tên lửa được gửi gần đây có thể bay được tới 300km, đặt các mục tiêu có giá trị cao hơn vào tầm ngắm của Ukraine.

Các mục tiêu này bao gồm Crimea, bán đảo mà Nga sáp nhập năm 2014 và có ý nghĩa quan trọng về mặt quân sự tại chiến trường Ukraine.

Philip Karber, một nhà phân tích quân sự có chuyên môn về Ukraine, cho rằng "việc chuyển giao ATACMS là một bước đột phá lớn". Ông cho biết loại vũ khí này "về cơ bản có thể khiến Crimea trở nên mất đi giá trị về mặt quân sự".

Crimea đã được củng cố mạnh mẽ trong 10 năm qua và bán đảo này có vai trò quan trọng trong chiến lược của quân đội Nga. Đây là nơi có cảng Sevastopol tiên tiến, trụ sở của Hạm đội Biển Đen của Nga.

Nó cũng đóng vai trò là trung tâm hậu cần và tuyến đường cung cấp quân sự quan trọng đến miền nam Ukraine, đồng thời là nơi Nga phóng hàng loạt tên lửa và máy bay không người lái tấn công các mục tiêu của Kiev.

Ukraine trong thời gian qua đã thực hiện nhiều vụ tấn công vào Crimea và họ tuyên bố đã làm suy yếu Hạm đội Biển Đen của Nga. Họ cũng tấn công vào cảng Sevastopol và cầu Kerch nối đất liền Nga với khu vực bán đảo.

Các cuộc tấn công này đã sử dụng vũ khí như xuồng không người lái, UAV, tên lửa hành trình Storm Shadow/SCALP do Anh và Pháp cung cấp.

Tuy nhiên, ATACMS có một ưu thế lớn so với Storm Shadows là nó di chuyển nhanh hơn nhiều.

Với trọng lượng hơn 1,6 tấn, dài 4m và đường kính 610mm, ATACMS có thể bay ở tốc độ lên tới 1km/s ở trần bay khoảng 50km. Sử dụng thiết bị dẫn đường sử dụng hệ thống định vị vệ tinh GPS, tên lửa này có sai số rất nhỏ dù có thể tấn công mục tiêu ở xa tới 300km.

Vào giữa tháng 4, Ukraine tuyên bố đã tấn công căn cứ quân sự Dzhankoi, ở phía bắc Crimea, bao gồm cả bệ phóng phòng không S-400, mà không nêu chi tiết về loại vũ khí được sử dụng. Một quan chức cấp cao của Mỹ sau đó nói với Times rằng ATACMS đã được triển khai.

Tháng trước, khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chỉ ra ATACMS là vũ khí chính để nhắm mục tiêu vào các sân bay của Nga ở Crimea.

"Khi Nga biết chúng tôi có thể phá hủy những máy bay phản lực này, họ sẽ không tấn công từ Crimea nữa", ông Zelensky nói với Washington Post.

"Nó giống như hạm đội trên biển. Chúng tôi đã đẩy họ ra khỏi lãnh hải của mình. Bây giờ chúng tôi sẽ đẩy họ ra khỏi các sân bay ở Crimea", ông tuyên bố.

Được phát triển bởi tập đoàn công nghiệp quốc phòng Lockheed Martin từ năm 1986, tính đến nay, khoảng 3.700 tên lửa ATACMS đã được sản xuất và đưa vào phục vụ trong biên chế của quân đội Mỹ cùng một số quốc gia đồng minh.