Số phận những đứa trẻ lang thang ở Moscow
"Tên tôi là Bộ xương. Tôi 100 tuổi. Tôi làm gì á? Ăn cắp. Tôi ở đâu á? Ở nhà ga". Bộ xương đó chính là Alyosha. Thực tế cậu bé mới 14 tuổi.
Và cái cậu "làm", ngoài việc ăn trộm, là những mánh lới mà một đứa trẻ bị bỏ rơi như Alyosha trong vô số những đứa trẻ có hoàn cảnh tương tự phải dùng đến, khi chúng vật lộn từng giờ để tồn tại trên các con phố của Moscow.
Cùng hàng chục đứa trẻ lang thang khác, Alyosha sống ở ga và chiếc giường suốt thời thơ ấu của cậu là khoảng trống tối tăm giữa những tấm bê tông lạnh lẽo đằng sau cánh cửa sổ nồng nặc mùi nước tiểu.
Lúc đầu, Alyosha được đưa đến một trại trẻ mồ côi sau khi cha mẹ cậu bị tước quyền nuôi con vì nghiện rượu. Nhưng không ai ngăn nổi Alyosha trốn khỏi trại trẻ đó để rồi biến đường phố thủ đô làm nhà.
Những trường hợp như của Alyosha không hiếm ở Nga, Ramil Gutov, bác sĩ của tổ chức Bác sĩ Không biên giới (MSF) cho hay. Kể từ năm ngoái, tổ chức này đã giúp hàng nghìn trẻ em đường phố ở Moscow, những đứa trẻ bị bỏ rơi sau khi gia đình tan vỡ.
Công việc của Gutov gồm cả việc thuyết phục Alyosha và nhóm bạn của em đến kiểm tra sức khỏe tại trung tâm của MSF ở phía nam Moscow, nơi chúng cũng có thể giặt quần áo và nói chuyện với các chuyên gia tâm lý.
Có hơn một triệu trẻ lang thang trên toàn nước Nga theo con số thống kê chính thức. Con số này tăng đột biến đầu những năm 1990 sau khi Liên Xô tan rã.
Một số đứa trẻ là con của những gia đình không có nhà cửa. Số khác có cha mẹ nghiện ngập và phải tự kiếm sống, ví dụ như Olya, cô gái 17 tuổi tại nhà ga Kursk ở Moscow.
"Mẹ của cháu lái xe điện trên ở Pavlovsky Posad, cách Moscow khoảng một giờ. Mỗi tuần cháu về nhà một lần để thay quần áo", Olya cho biết.
"Mẹ cháu muốn sống một mình, vì thế mà cháu đến đây. Bà ấy chẳng thèm bận tâm chuyện cháu có về nhà hay không", cô bé nói trong khi một bác sĩ của MSF kiểm tra vết thương bị nhiễm trùng vì tiêm trên cánh tay Olya.
Nhiều năm liền, Olya sống trên đường phố, kiếm sống bằng nghề móc túi và bán dâm.
Trước khi Liên Xô tan rã, "nhà nước thường làm rất nhiều việc cho trẻ em, nhưng đất nước này đã trải qua một cú sốc xã hội rất lớn", Marina Makhtinova, một chuyên gia về giáo dục tại trung tâm của MSF, cho biết.
"Tình hình kinh tế giờ đã khá hơn nhưng phải mất nhiều năm nữa thì xã hội mới cải thiện được", Makhtinova nói thêm.
Tổng thống Nga Putin đã thừa nhận về vấn đề trẻ đường phố khi ông trả lời phỏng vấn trực tiếp trên tryền hình tháng trước.
Alexei Nikoforov, phó giám đốc trung tâm MSF, cho biết gần đây đã có những tiến triển. "Kể từ năm 2002, rất nhiều việc đã được làm. Tại Moscow hiện có 10 chỗ trú ẩn cho trẻ lang thang.
Trong khi đó, tại nhà ga Kursk, nhóm trẻ lang thang đang cố gắng lập trật tự cho cộng đồng của chúng. Một số nhân viên nhà ga giúp đỡ chúng, ví dụ như Zhenya, người được coi là thợ cắt tóc không chính thức và miễn phí của lũ trẻ.
Và một số đứa trẻ làm những công việc rất kỳ cục trong nhà ga, như Timur, 16 tuổi. Cậu bé sống ở đây cùng bà đã 3 năm và làm bảo vệ ở phòng chờ cho khách ở lại đêm ở ga. Với sự đồng ý của nhà ga, Timur thu tiền của khách ở lại, mỗi người 40 ruble (1,4 USD) và giữ tiền đó cho riêng mình.
Theo Ngọc Sơn
Vnexpress/AFP