Slovakia "tố" thủ tướng tiền nhiệm vi hiến vì tặng tiêm kích cho Ukraine

Bộ Quốc phòng Slovakia đã đệ đơn khiếu nại hình sự cựu Thủ tướng Eduard Heger và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Jaroslav Naď vì đã cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine.

Quốc vụ khanh đương nhiệm của Bộ Quốc phòng Igor Melicher thông báo thông tin này hôm 21/6.

Slovakia đã tặng toàn bộ phi đội máy bay chiến đấu MiG-29 thời Liên Xô và hai hệ thống phòng không cho Ukraine vào mùa xuân năm 2023, trở thành một trong những quốc gia đầu tiên gửi tiêm kích đến Kiev sau khi chiến sự Nga - Ukraine nổ ra.

Ông Melicher cáo buộc: "Quyết định tặng máy bay phản lực này khiến không phận Slovakia không được bảo vệ và người dân gặp rủi ro". Ông cho rằng đây là hành động vi hiến.

"Hai quý ông này đã giải giáp Slovakia tốt hơn bất kỳ đối thủ nào khác. Tôi tin chắc rằng ông Jaroslav Naď đã phản bội Slovakia, quê hương của ông ấy", ông Melicher phát biểu.

Bộ Quốc phòng Slovakia cáo buộc ông Heger và ông Nad có "hành vi phá hoại, lạm dụng quyền hạn của quan chức và vi phạm nghĩa vụ trong việc quản lý tài sản" liên quan tới việc chuyển tiêm kích và lá chắn phòng thủ cho Ukraine.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Robert Kaliňák trước đó cáo buộc quyết định của ông Nad là "phản quốc".

"Làm suy yếu lực lượng vũ trang theo cách vi phạm hiến pháp này là không thể diễn đạt bằng từ nào khác ngoài phản quốc", ông Kaliňák nói hôm 13/6.

Sau đó, ông Heger và Naď đã phản bác lại các cáo buộc này. Ông Naď nói: "Cung cấp vũ khí quân sự cho Ukraine không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là sự liên kết rõ ràng của Slovakia với thế giới phương Tây".

Ông Naď tuyên bố rất tự hào về quyết định giúp đỡ Ukraine của chính phủ Heger.

Sau khi lên nhậm chức, Thủ tướng đương nhiệm Slovakia Robert Fico đã dừng hoạt động viện trợ quân sự cho Ukraine.

Hồi tháng 1, ông Kaliňák cho rằng, việc chính phủ Slovakia tiền nhiệm viện trợ quân sự liên tục cho Ukraine khiến phòng không nước này suy yếu và cần "nhiều năm" hồi phục.

"Chính phủ trước đã khiến chúng ta không có hệ thống phòng không, không có lực lượng không quân chiến đấu, và thậm chí không còn 700 triệu euro để mua MiG như được hứa hẹn vì chính phủ trước cũng đã trao khoản này cho Ukraine", ông cho biết.

Năm 2022, Slovakia đã tặng hệ thống phòng không S-300 duy nhất của nước này cho Ukraine. Trong năm 2023, chính phủ nước này cũng cung cấp 13 máy bay chiến đấu MiG-29 cho Kiev.

Các nước phương Tây cam kết sẽ cung cấp hệ thống phòng không Patriot để thay thế S-300, cũng như bồi hoàn 700 triệu euro để Slovakia trang bị phi đội MiG mới. Nhưng cả hai cam kết trên đến nay đều chưa được thực hiện.

Bộ trưởng Kaliňák cảnh báo, không phận của Slovakia có nguy cơ không còn được bảo vệ. Nguyên nhân là các hệ thống phòng không Patriot của Mỹ đã được rút khỏi đây vào cuối năm 2023, trong khi hệ thống SAMP/T của Italy cũng có thể được chuyển đi trong năm nay.

Bộ trưởng Kalinak cho rằng, có thể sẽ phải mất "nhiều năm" để khắc phục những tổn thất đối với an ninh đất nước. Ông nói chính phủ mới khó có thể tìm ra giải pháp thay thế hệ thống phòng không S-300 trong nhiệm kỳ của mình.