Quan chức Ukraine tiết lộ thời điểm bầu cử tổng thống

Andriy Yermak, chánh văn phòng tổng thống Ukraine, ngày 27/10 tuyên bố Ukraine sẽ tổ chức bầu cử tổng thống "ngay lập tức" sau khi chiến tranh kết thúc để cho phép tất cả binh lính và người tị nạn được bỏ phiếu.

"Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố rất rõ ràng; ông muốn tất cả binh lính và người tị nạn ở nước ngoài có thể bỏ phiếu", ông Yermak nói với báo Italy.

"Còn hiện tại, nguồn lực phải dành cho chiến tranh", quan chức Ukraine nhấn mạnh.

Vào tháng 12/2023, Tổng thống Zelensky, người nắm quyền lãnh đạo Ukraine từ tháng 5/2019, tuyên bố ông sẵn sàng tổ chức cuộc bầu cử tổng thống, nhưng hầu hết người Ukraine cho rằng một cuộc bỏ phiếu như vậy sẽ "nguy hiểm và vô nghĩa" trong thời chiến.

Một số cuộc khảo sát trên toàn quốc cũng cho thấy, 70% người Ukraine nói rằng Tổng thống Zelensky nên tại nhiệm cho đến khi kết thúc thiết quân luật.

Theo quy định của Hiến pháp Ukraine, nhiệm kỳ của Tổng thống Volodymyr Zelensky chấm dứt từ ngày 21/5.

Theo kế hoạch ban đầu, một cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra tại Ukraine vào ngày 31/3 để chọn ra người kế nhiệm ông Zelensky. Tuy nhiên, cuối năm ngoái, ông Zelensky cho biết, Ukraine sẽ không tổ chức bất kỳ một cuộc bầu cử nào trong giai đoạn thiết quân luật như hiện nay.

Ukraine bắt đầu thiết lập tình trạng thiết quân luật kể từ khi xung đột với Nga nổ ra hồi tháng 2/2022. Kể từ đó đến nay, quốc hội nước này đã nhiều lần gia hạn thiết quân luật.

Đầu năm nay, ông Zelensky tiếp tục nhắc lại việc không thể tổ chức bầu cử do tình hình chiến sự và do nhu cầu huy động nhập ngũ toàn quốc.

Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Denys Maliuska khẳng định Tổng thống Zelensky "vẫn giữ được tính hợp pháp", theo đó "quyền lực của tổng thống sẽ tiếp tục cho đến khi đất nước bầu ra lãnh đạo mới kế nhiệm".

Tuy nhiên, ông Maliuska cũng dự đoán sẽ có nhiều tranh luận xung quanh vấn đề này dựa trên các quy định trong hiến pháp Ukraine. Ông cho rằng, chính những người soạn ra hiến pháp cũng không nghĩ Ukraine sẽ rơi vào một cuộc chiến tranh toàn diện.

Trả lời câu hỏi liệu Tòa án Hiến pháp Ukraine có nên ra phán quyết về tính hợp pháp của Tổng thống Zelensky hay không, Bộ trưởng Maliuska nói, dường như đã quá muộn để làm điều này, thậm chí có thể có hại trong tình hình hiện nay.

Khi được hỏi liệu tất cả các sắc lệnh và văn bản của tổng thống từ ngày 21/5 có hoàn toàn có hiệu lực hay không, Bộ trưởng Maliuska trả lời: "Chắc chắn rồi. Với quốc hội cũng thế".

Bình luận về quyền lực hợp pháp của ông Zelensky sau khi hết nhiệm kỳ, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng, điều này cần được giải quyết ở Ukraine bằng hệ thống chính trị và pháp lý của Ukraine.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cảnh báo, Moscow có thể không công nhận ông Zelensky là nhà lãnh đạo hợp pháp của Ukraine sau ngày 20/5.