Philippines không cho Mỹ đặt vũ khí có thể bảo vệ Đài Loan tại căn cứ

"Chúng tôi sẽ không đồng ý với bất kỳ hành động hoặc thậm chí trang thiết bị nào không phù hợp với các hoạt động đã được thỏa thuận. Quan điểm của chúng tôi là EDCA không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào ngoài mục đích sử dụng cho Philippines và tất nhiên là liên quan đến hiệp ước của chúng tôi với Mỹ", Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo phát biểu tại phiên điều trần trước thượng viện Philippines về Thỏa thuận hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA) hôm 19/4.

Ông Manalo nói rằng quyết định của Philippines về việc cho phép Mỹ triển khai vũ khí tại các căn cứ quân sự ở Philippines "sẽ được chỉ dẫn bởi các mục tiêu chính" của thỏa thuận quốc phòng giữa hai nước. Philippines không cho phép Mỹ dự trữ vũ khí có thể được sử dụng cho hoạt động quân sự liên quan tới Đài Loan tại các căn cứ quân sự mà Washington có quyền tiếp cận ở Philippines.

Thượng nghị sĩ Imee Marcos, chủ tịch hội đồng đối ngoại của Thượng viện Philippines, đã đặt ra câu hỏi về khả năng vũ khí của Mỹ được triển khai tại các địa điểm theo thỏa thuận EDCA ở Philippines.

"Tôi nghĩ rằng, ở giai đoạn này, chính sách đối ngoại chính của chúng tôi là làm bạn với tất cả các bên. Do vậy, tôi nghĩ, bất cứ điều gì không phù hợp với chính sách này cũng sẽ không phù hợp với lập trường của chúng tôi", ông Manalo nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Philippines khẳng định, nước này cũng sẽ không cho phép quân đội Mỹ tiếp nhiên liệu, sửa chữa và nạp vũ khí tại các căn cứ được nêu trong thỏa thuận EDCA.

Philippines là đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực châu Á. Năm 2014, hai bên đã ký Thỏa thuận hợp tác quốc phòng tăng cường (EDCA) cho phép Mỹ hiện diện nhiều hơn tại các căn cứ quân sự của Philippines.

Tính đến thời điểm hiện tại, Mỹ được phép sử dụng 9 căn cứ ở Philippines, trong đó có 3 căn cứ đặt ở miền Bắc Philippines, gồm một căn cứ hải quân và một căn cứ không quân ở tỉnh Cagayan, một doanh trại ở tỉnh Isabela lân cận. Một căn cứ hải quân đặt ở Santa Ana, tỉnh Cagayan cách Đài Loan khoảng 400km. Cơ sở còn lại nằm trên đảo Balabac, gần Biển Đông.

Văn phòng Tổng thống Philippines khẳng định, các căn cứ trên được quân đội Philippines đánh giá là phù hợp và mang lại lợi ích cho cả hai bên. Thông cáo nêu rõ thêm, các căn cứ cũng sẽ được sử dụng cho các hoạt động cứu trợ nhân đạo trong trường hợp thảm họa.

Một số quan chức chính quyền địa phương tại nơi có các căn cứ quân sự theo EDCA lo ngại họ có thể bị kéo vào căng thẳng ở khu vực. Tuy nhiên, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. khẳng định, Philippines sẽ không cho phép các căn cứ của nước này được sử dụng cho bất kỳ hành động tấn công nào.

Trung Quốc chỉ trích quyết định của Philippines khi tăng cường quan hệ quân sự với Mỹ, đồng thời kêu gọi Manila đi đúng hướng. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cảnh báo, quyết định của Philippines về việc mở rộng các căn cứ quân sự với Mỹ có thể lôi kéo Manila "vào vòng xoáy của một cuộc xung đột tiềm tàng ở eo biển Đài Loan".