Phái đoàn Mỹ - Trung không ăn tối cùng nhau sau cuộc họp "nảy lửa"

Phiên họp đầu tiên của cuộc đàm phán cấp cao Mỹ - Trung Quốc ở Alaska khởi động từ chiều 18/3 theo giờ địa phương sau một thời gian đàm phán, sắp xếp giữa hai bên.

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), ban đầu mọi thứ diễn ra có vẻ suôn sẻ khi phái đoàn ngoại giao của Trung Quốc trong đó có nhà ngoại giao cấp cao Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị bước dọc hành lang ở khách sạn Captain Cook (Anchorage, Alaska) bước vào phòng họp nơi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và các quan chức Mỹ chờ sẵn.

Tuy nhiên, chỉ vài phút sau, mọi chuyện đã thay đổi. Bầu không khí bắt đầu căng thẳng khi ngay mở đầu cuộc họp hai bên chỉ trích gay gắt lẫn nhau trước sự chứng kiến của truyền thông quốc tế. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị thậm chí phàn nàn đó không phải cách "chủ nhà tiếp đón khách". Đài truyền hình quốc gia Trung Quốc CCTV sau đó dẫn lời một quan chức giấu tên của nước này nói rằng: "Đây không phải cách tiếp đón thịnh tình và cũng không phù hợp với nghi thức ngoại giao".

Cuộc họp dự kiến kéo dài 2 giờ đồng hồ, nhưng rốt cuộc đã kéo dài gần 4 giờ đồng hồ trong bầu không khí căng thẳng. Có thời điểm, khi phóng viên bắt đầu rời phòng họp, Ngoại trưởng Mỹ Blinken bất ngờ đề nghị họ quay lại và phái đoàn hai bên tiếp tục những phát biểu gay gắt nhằm về bên kia.

Sau cuộc họp, một quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ cho biết: "Phái đoàn Trung Quốc dường như tham dự đối thoại với chủ ý gây ấn tượng, tập trung vào nghệ thuật sân khấu công chúng và kịch tính hơn là thực chất. Các quan chức Trung Quốc rõ ràng là đã vi phạm nghi thức". Quan chức này nói rằng, phía Trung Quốc đã vi phạm thỏa thuận về việc mỗi bên được phát biểu mở màn không quá 2 phút. Tuy nhiên, truyền thông Trung Quốc đã phản bác và cho rằng chính phía Mỹ vi phạm giao thức và đưa ra những cáo buộc "vô căn cứ".

Một dấu hiệu khác nữa cho thấy sự căng thẳng là hai bên không dùng bữa cùng nhau sau cuộc họp - một điều hiếm thấy với các cuộc họp cấp cao kiểu này. Hãng tin CGTN của Trung Quốc đăng tải một đoạn video cuộc nói chuyện của phái đoàn Trung Quốc trước khi vào phòng họp cho thấy, ông Vương Nghị hỏi ông Dương Khiết Trì đã ăn trưa chưa, ông Dương đáp lại rằng đã ăn mì ăn liền. 

Cuộc họp cấp cao Mỹ - Trung Quốc dự kiến nối lại vào hôm nay 19/3, song hiện không rõ liệu hai bên có tránh được bầu không khí căng thẳng của ngày họp đầu tiên hay không. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung Quốc tiếp tục căng thẳng về hàng loạt vấn đề. Thời báo Phố Wall dẫn nguồn thạo tin cho biết, phái đoàn Trung Quốc đến Alaska với hy vọng đề nghị chính quyền mới của Mỹ dỡ bỏ một số chính sách bất lợi với Bắc Kinh từ chính quyền tiền nhiệm. Tuy vậy, giới quan sát nhận định, chính quyền của Tổng thống Biden sẽ tiếp tục chính sách cứng rắn với Trung Quốc.