Tiết lộ hậu trường cuộc họp nảy lửa Mỹ - Trung Quốc

Trong một nỗ lực nhằm cải thiện quan hệ song phương, Mỹ và Trung Quốc nhất trí tổ chức cuộc đối thoại cấp cao trực tiếp đầu tiên dưới thời Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Cuộc họp khai mạc ngày 18/1 tại Anchorage, Alaska giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan với ông Dương Khiết Trì - ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.

Ngay mở đầu cuộc họp, hai bên đã chỉ trích gay gắt lẫn nhau. Ngoại trưởng Mỹ Blinken nói rằng, Mỹ muốn thảo luận về những vấn đề quan ngại sâu sắc liên quan đến các hành động của Trung Quốc ở Tân Cương, Hong Kong và Đài Loan cũng như các cáo buộc tấn công mạng, cưỡng bức kinh tế. "Mỗi hành động đó đều đe dọa trật tự dựa trên quy tắc vốn duy trì sự ổn định toàn cầu", người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ nói.

Đáp lại, ông Dương Khiết Trì cáo buộc Mỹ dùng sức mạnh quân sự và tài chính để gây sức ép với các nước, lạm dụng an ninh quốc gia để đe dọa tương lai thương mại toàn cầu. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị cũng bày tỏ sự không hài lòng với việc Mỹ áp lệnh trừng phạt 24 quan chức của nước này ngay trước cuộc họp. Ông Nghị nói, phái đoàn Trung Quốc đến Alaska theo lời mời của Mỹ, việc công bố lệnh trừng phạt mới không phải là cách đón khách.

Giới chức hai bên được cho là đã lời qua tiếng lại gần như suốt cuộc họp. Thậm chí, khi các phóng viên bắt đầu rời phòng họp, phía Mỹ bất ngờ gọi họ quay lại và đưa ra thêm nhiều bình luận nữa. Ở phía Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì và ông Vương Nghị cũng tiếp tục chỉ trích Washington.

"Đây là cách mà các vị tổ chức cuộc đối thoại này ư? Tôi cho rằng chúng tôi đã nghĩ quá tốt về Mỹ. Mỹ không đủ tư cách để nói với Trung Quốc ở vị thế sức mạnh", Bloomberg dẫn lại lời ông Dương Khiết Trì theo lời kể của phiên dịch viên.

Theo Bloomberg, phái đoàn Trung Quốc phàn nàn rằng những chỉ trích của hai quan chức Mỹ mở đầu cuộc họp không phải cách chủ nhà đón khách. Trong khi đó, một quan chức cấp cao của Mỹ cáo buộc các nhà ngoại giao của Trung Quốc vi phạm giao thức khi phát biểu vượt quá thời gian so với quy định 2 phút. Quan chức này nói thêm rằng, trong khi Mỹ phác thảo các vấn đề với phái đoàn Trung Quốc dù riêng tư hay công khai đề nhất quán, thì Trung Quốc dường như coi trọng hình thức thay vì thực chất cuộc đối thoại.

Hiện giới chức hai bên đã hoàn tất phiên đối thoại đầu tiên vào hôm 18/3, hai phiên tiếp theo sẽ diễn ra vào hôm nay 19/3.

Trước đó, phát biểu với truyền thông, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải cho biết, Bắc Kinh không kỳ vọng quá nhiều vào cuộc họp này. Tuy nhiên, một nguồn thạo tin cho biết, Bắc Kinh đang nỗ lực thúc đẩy cuộc gặp thượng đỉnh giữa Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden ngay trong tháng 4 tới, nếu như cuộc họp tại Alaska mang lại kết quả tích cực.