1. Dòng sự kiện:
  2. Phe nổi dậy lật đổ chính quyền Syria
  3. Chiến sự Nga - Ukraine

Ông Trump nổi cáu vì đảng Dân chủ muốn hoãn xét xử tổng thống ở Thượng viện

(Dân trí) - Các trợ lý của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tìm hiểu vì sao Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi quyết định tạm hoãn đệ trình lên Thượng viện để mở đường cho một phiên xét xử sau khi bỏ phiếu thông qua luận tội ông.

Ông Trump nổi cáu vì đảng Dân chủ muốn hoãn xét xử tổng thống ở Thượng viện - 1
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi (Ảnh: Reuters)

Hoãn xét xử ở Thượng viện

Hạ viện Mỹ ngày 18/12 đã bỏ phiếu thông qua 2 điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump gồm: lạm dụng quyền lực và cản trở quốc hội. Với kết quả này, ông Trump là tổng thống thứ 3 trong lịch sử Mỹ bị luận tội.

Phát biểu sau cuộc bỏ phiếu, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi - người dẫn đầu nỗ lực của đảng Dân chủ điều tra luận tội ông Trump, cho biết bà có ý định hoãn đệ trình biên bản luận tội tổng thống lên Thượng viện. Bà nói rằng, bà muốn chờ Thượng viện nhất trí các thủ tục cho một phiên xét xử tổng thống.

Bình luận về động thái này của bà Pelosi, ông Trump cho rằng, đó là bằng chứng cho thấy bà “sợ” phải trình điều khoản luận tội lên Thượng viện. Một số cựu quan chức Nhà Trắng coi quyết định của bà Pelosi là “món quà” cho đảng Cộng hòa.

Bà Pelosi cho biết, bà không quan tâm đến những gì các nghị sĩ Cộng hòa nói. Bà chỉ nhấn mạnh thêm, bà sẽ chưa chỉ định nhóm nghị sĩ đảm nhiệm tranh luận tại phiên tòa xét xử ở Thượng viện liên quan đến luận tội Tổng thống Trump cho đến khi biết cụ thể kế hoạch xét xử.

Động thái này của đảng Dân chủ đang khiến Tổng thống Trump và đội ngũ của ông "đứng ngồi không yên" khi chủ nhân Nhà Trắng mong muốn một phiên xét xử diễn ra nhanh chóng ở Thượng viện - nơi ông hy vọng có thể được trắng án. "Họ đang làm gì vậy?", ông Trump hỏi Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham.

Ông Trump cũng bình luận trên Twitter rằng: “Đảng Dân chủ không biết làm gì với các điều khoản luận tội và sẽ không trình chúng lên Thượng viện, nhưng đó là yêu cầu của Thượng viện”.

Chiến thuật của đảng Dân chủ

Ông Trump nổi cáu vì đảng Dân chủ muốn hoãn xét xử tổng thống ở Thượng viện - 2
Các nghị sĩ Dân chủ được cho là gây sức ép với các thượng nghị sĩ để có một phiên xét xử công bằng tại Thượng viện sau khi luận tội Tổng thống Trump. (Ảnh minh họa: Getty)

Theo các nhà quan sát, đảng Dân chủ đang muốn gây sức ép với các thượng nghị sĩ Cộng hòa về vấn đề triệu tập nhân chứng trong phiên xét xử tại Thượng viện và muốn tạo ra sự bất đồng giữa Tổng thống Trump với lãnh đạo đa số ở Thượng viện Mitch McConnell.

Bà Pelosi và cả ông Trump đều muốn triệu tập nhân chứng trong phiên xét xử ở Thượng viện. Ông Trump thậm chí cảnh báo, việc bà Pelosi không trình các điều khoản luận tội lên Thượng viện sẽ bị coi là “vi hiến”.

Trong khi đó, lãnh đạo đa số tại Thượng viện Mitch McConnell nói, ông muốn bắt đầu xét xử trước khi quyết định vấn đề nhân chứng. Đa số Thượng nghị sĩ Cộng hòa cũng cho thấy họ muốn một phiên xét xử ngắn, không có nhân chứng, sau đó là một phiên bỏ phiếu nhanh gọn nhằm tuyên bố trắng án cho ông Trump.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Van Hollen bình luận, đây là “thời điểm quan trọng thu hút sự chú ý của dư luận về tiến trình xét xử cụ thể ở Thượng viện” và buộc các thượng nghị sĩ phải cân nhắc kỹ quan điểm của mình bởi việc thẩm vấn nhân chứng và quy trình xét xử phải được sự ủng hộ của ít nhất 51 thượng nghị sĩ. “Chúng ta cần có thảo luận công khai về quy trình cho một phiên xét xử công bằng”, nghị sĩ Van Hollen nói.

Cũng chung quan điểm này, lãnh đạo thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer nói: “Trong vài tuần tới, các thượng nghị sĩ Cộng hòa sẽ phải đưa ra lựa chọn. Liệu họ có muốn một phiên xét xử công bằng, hay họ muốn cho phép Tổng thống tự do làm điều mình muốn”.

Trong bối cảnh có nhiều tranh luận về việc các điều khoản luận tội ông Trump có thể mất hiệu lực nếu Hạ viện không lập tức trình lên Thượng viện, Laurence Tribe, giáo sư luật tại Đại học Harvard, bình luận: “Hạ viện có quyền quyết định khi nào và bằng cách nào đệ trình lên Thượng viện”.

Quan điểm của người dân Mỹ

Ông Trump nổi cáu vì đảng Dân chủ muốn hoãn xét xử tổng thống ở Thượng viện - 3
Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: AFP)

Một cuộc khảo sát trực tuyến toàn quốc do Reuters/Ipsos thực hiện vài giờ sau cuộc bỏ phiếu lịch sử của Hạ viện cho thấy người Mỹ có những quan điểm trái chiều về việc luận tội Tổng thống Trump.

Theo khảo sát này, 53% người tham gia trả lời nói rằng họ đồng tình với điều khoản luận tội ông Trump lạm dụng quyền lực, 51% đồng tình luận tội ông Trump cản trở quốc hội. Khoảng 42%, trong đó chủ yếu là cử tri Dân chủ, nói rằng quốc hội Mỹ cần thông qua quyết định trừng phạt và phế truất tổng thống. Ngược lại, 29% nói rằng họ muốn xóa bỏ các điều khoản luận tội ông Trump. Nhìn chung, 44% người tham gia khảo sát ủng hộ Hạ viện luận tội ông Trump, 41% không đồng tình.

Cũng theo khảo sát, 26% nói rằng họ càng ủng hộ ông Trump hơn sau cuộc bỏ phiếu, 48% giữ nguyên quan điểm trước kia.

           Quy trình xét xử tổng thống tại Thượng viện Mỹ

Sau khi thông qua luận tội tổng thống, Hạ viện có trách nhiệm trình bản luận tội lên Thượng viện xem xét trước khi diễn ra phiên xét xử.

Tại phiên xét xử này, một nhóm nghị sĩ Hạ viện được chỉ định sẽ đóng vai trò như công tố viên, trong khi các thượng nghị sĩ làm bồi thẩm đoàn, còn Chánh án Tòa án Tối cao Mỹ làm chủ tọa.

Tổng thống không nhất thiết phải có mặt tại phiên xét xử này và được phép chỉ định luật sư biện hộ. Các thượng nghị sĩ có thể hỏi nhân chứng nhưng không được nói mà tất cả câu hỏi phải được viết ra và đệ trình Chánh án tối cao.

Để kết án và phế truất tổng thống cần sự ủng hộ của ít nhất 2/3 trong số 100 thành viên của Thượng viện. Trong lịch sử Mỹ từng có 2 tổng thống bị luận tội, song đều không bị kết tội hay phế truất.

Minh Phương
Theo Reuters, SCMP, Yahoo