Nỗi buồn của một phóng viên sau Cách mạng Cam

Trang thông tin nơi Leshchenko làm việc là do Georgiy Gongadze - nhà báo bị giết hại năm 2000 - lập ra. Gongadze được cho là thiệt mạng vì đã mạnh mẽ chỉ trích chính phủ lúc bấy giờ.

Leshchenko bắt đầu làm việc cho Ukrainska Pravda chỉ vài ngày trước khi Gongadze mất tích, nhưng anh không bao giờ muốn người ta so sánh mình với ký giả nổi tiếng và đã trở thành biểu tượng của cuộc đấu tranh vì tự do báo chí kia. Dù trên thực tế, những bài viết của Leshchenko cũng tuân thủ một nguyên tắc bất di bất dịch dựa trên niềm tin không lay chuyển vào sự thật.

Cảm xúc của Leshchenko về tổng thống đương nhiệm của Ukraine, cũng như của nhiều đồng bào của anh, đã thay đổi rất nhiều kể từ khi Leshchenko viết bài về những cuộc biểu tình trên quảng trường Độc lập 12 tháng trước đây, trong Cách mạng Cam.

Leshchenko gọi một năm vừa rồi của Ukraine là một năm uổng phí vì giới chức bỏ mất những cơ hội tạo nên những thay đổi lớn lao mà công chúng chờ đợi ở họ.

"Phải", Leshchenko nói, "đúng là mùa thu năm ngoái chúng tôi không có lựa chọn nào khác, và thậm chí ngay cả bây giờ khi đã biết là mọi thứ rồi sẽ sai lầm, nếu thời gian quay trở lại, tôi cũng sẽ làm đúng như thế. Khi đó, đơn giản là chúng tôi không có lựa chọn nào khác".

Những cái tai điếc

Khi được yêu cầu kể tên một thứ mà anh đánh giá là "tệ" nhất, Leshchenko nói: "Chính phủ không minh bạch. Nó làm ngơ những lời chỉ trích".

"Chắc chắn là bây giờ anh có thể chỉ trích chính phủ dễ dàng hơn, sẽ không bị bắt hay đi tù, nhưng điều đó cũng không mang lại cái gì. Tự do ngôn luận chỉ là một phần của xã hội dân chủ. Giới chức cần phải đáp ứng. Nếu không, đó chỉ là một chiều".

Mấy tháng trước, Leshchenko làm một loạt phóng sự điều tra về lối sống của con trai tổng thống Yushchenko, Andriy. Các bài báo của anh nhắc đến chiếc xe hơi trị giá 100.000 USD, điện thoại di động xa xỉ và những tối đi chơi vung tiền không tiếc tay của Andriy trong các quán bar.

Khi được yêu cầu giải thích về lối sống của con trai ngay tại một cuộc họp báo, Tổng thống Yushchenko đã tức giận gạt hết những lời ám chỉ ông sai trái và nói rằng ông đã bảo cậu con trai tống tất cả hóa đơn của quầy bar vào mặt phóng viên để chứng minh xem cậu đã tiêu những gì. Yushchenko còn nói thêm rằng những phóng sự đó được viết ra bởi sự ghen tị và muốn hại ông.

Serhiy Leshchenko không phải là nhà báo duy nhất cảm thấy sốc trước phản ứng của một vị tổng thống vốn ăn nói hòa nhã và có tiếng là có phong thái lịch thiệp.

Nhưng nhiều người không ngạc nhiên khi những tháng gần đây, trên Ukrainska Pravda xuất hiện những bài báo ký bút danh "Serhiy - người bị tống vào mặt".

Leshchenko cho biết chuyện xung quanh loạt bài về con trai tổng thống là một trong những thất vọng lớn nhất đối với anh trong một năm qua. Nhưng không chỉ có thế. Tốc độ cải cách chậm chạp, những cuộc cãi lộn trong nhóm thân cận của tổng thống, việc tổng thống liên minh chính trị với những cựu đối thủ - trong đó có Viktor Yanukovich, là những vấn đề khiến một phóng viên từng nhiệt thành ủng hộ cách mạng Cam ngộ ra rằng mình đã ảo tưởng.

Hầu như không có gì cải thiện cho giới truyền thông: Các kênh truyền hình vẫn phải tự kiểm duyệt bằng cách cắt phéng những chương trình có thể gây tranh cãi, để tránh nảy sinh rắc rối với giới chức.

Việc chỉ định các chức vụ mới trong chính phủ thậm chí còn thể hiện rõ sự ưu ái họ hàng và bạn bè hơn cả dưới thời cựu tổng thống Leonid Kuchma, Leshchenko nhận xét.

Nhưng rồi phóng viên này lại nhanh chóng tự sửa lời của mình: "Đáng lẽ tôi không nên nói về sự thất vọng - chỉ là nỗi buồn thôi".

Mục tiêu chính của Leshchenko bây giờ, anh nói, là cố không để mình biến thành một kẻ hoài nghi.

Theo T. Huyền

Vnexpress/BBC