(Dân trí) - Trải qua hơn 2.000 năm, lăng mộ Tần Thủy Hoàng - vị hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Quốc - vẫn ẩn chứa nhiều bí mật, trong đó có bí mật về hệ thống cạm bẫy khiến nơi này trở nên "bất khả xâm phạm".
NHỮNG "CẠM BẪY CHẾT NGƯỜI" KHIẾN LĂNG MỘ TẦN THỦY HOÀNG BẤT KHẢ XÂM PHẠM
Trải qua hơn 2.000 năm, lăng mộ Tần Thủy Hoàng - vị hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Quốc - vẫn ẩn chứa nhiều bí mật, trong đó có bí mật về hệ thống cạm bẫy khiến nơi này trở nên "bất khả xâm phạm".
Lăng mộ Tần Thủy Hoàng được xây dựng từ năm 246 trước Công nguyên và mất gần 40 năm để hoàn thành (Ảnh đồ họa: Vision Times).
Tần Thủy Hoàng là vị hoàng đế sáng lập ra nhà Tần, triều đại thống nhất đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc. Để chuẩn bị trước cho cuộc sống ở bên kia thế giới, hoàng đế nhà Tần đã bắt đầu cho xây dựng lăng mộ vào năm 246 trước Công nguyên. Sau 38 năm xây dựng với hơn 700.000 công nhân và thợ thủ công lành nghề, khu lăng mộ này mới được hoàn thành.
Theo số liệu thăm dò khảo cổ mới nhất, lăng mộ Tần Thủy Hoàng nằm ở phía Bắc dãy núi Ly Sơn, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc, có chiều dài 260 m từ Đông qua Tây và rộng 160 m từ Bắc sang Nam. Với tổng diện tích 41.600 m2, tương đương diện tích 5 sân bóng đá quốc tế, đây là lăng mộ lớn nhất trong triều đại Tần và Hán. Theo "Sử ký" của Tư Mã Thiên, khu vực lăng mộ trung tâm được coi là cung điện của Tần Thủy Hoàng khi ông còn sống. Nơi đây chiếm đến 2/3 tổng diện tích lăng mộ.
Bên ngoài lăng mộ được xây dựng kiên cố, các bức tường thành bao quanh lăng được làm từ tro trắng, đất cát, hoàng thổ và được thêm vào gạo nếp cùng đinh sắt, có tác dụng chống mưa gió rất tốt, thậm chí thuốc nổ bình thường cũng khó lung lay bức tường này. Trong lịch sử, khu vực Quảng Châu từng hứng chịu một trận động đất mạnh hơn 8 độ richter nhưng lăng mộ vẫn không bị phá hủy, không bị ngập nước.
Các nhà khảo cổ Trung Quốc đã phát hiện lăng mộ Tần Thủy Hoàng vào mùa xuân năm 1974 sau khi một số nông dân đang đào giếng gần Tây An phát hiện hàng loạt tượng binh sĩ làm bằng đất nung với kích thước tương đương người thật. Sau nhiều thập niên khảo sát, các nhà khảo cổ nhận định, đó là một phần trong đội quân gồm 8.000 binh sĩ đất nung bảo vệ vòng ngoài cho lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Họ cũng xác định sự tồn tại của một cung điện nằm sâu hàng chục mét dưới lòng đất.
Tuy nhiên, đến nay, khu lăng mộ này vẫn là một nơi được coi là "bất khả xâm phạm" vì nhiều lý do bao gồm cả về khoa học và yếu tố tâm linh. Có giai thoại cho rằng, Hoàng đế nhà Tần được chôn cất cùng rất nhiều vàng bạc và châu báu quý giá. Để bảo vệ lăng mộ khỏi sự xâm chiếm của những kẻ trộm mộ, Tần vương đã cho thiết kế nhiều cạm bẫy chết người bên trong lăng mộ của chính mình.
DÒNG SÔNG THỦY NGÂN HUYỀN BÍ
Trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng được cho là có các dòng sông thủy ngân (Ảnh minh họa: Info News).
Theo không ít giai thoại ly kỳ, mộ của hoàng đế Tần Thủy Hoàng được bao bọc bởi một dòng sông thủy ngân. Cách đây khoảng 20 năm, một nhóm các nhà khảo cổ học người Mỹ từng đến khảo sát khu lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Sử dụng công nghệ tiên tiến để đo đạc lăng mộ ngầm dưới đất, các nhà khảo cổ phát hiện lớp đất phía trên tồn tại hàm lượng thủy ngân cao hơn nhiều so với mức bình thường. Lượng thủy ngân trong lăng mộ ước tính cao gấp 280 lần bình thường. Điều này khá trùng hợp với những ghi chép trong bộ sử ký Tư Mã Thiên về dòng sông thủy ngân bên trong lăng mộ. Theo ước đoán của giới khoa học, hàm lượng thủy ngân ở đây có thể lên tới hơn 100 tấn.
Điều kỳ lạ hơn nữa là bản đồ phân bố thủy ngân trong lăng mộ giống hình ảnh bản đồ nhà Tần sau khi Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc. Dựa vào kết quả khảo sát, các nhà khảo cổ đánh giá, góc tây bắc của lăng mộ không có thủy ngân, trong khi đó, mức thủy ngân cao nhất ở phía đông bắc và cao thứ hai ở phía nam. Sự phân bố này trùng khớp với vị trí của hai con sông lớn của Trung Quốc là Hoàng Hà và Dương Tử. Nói cách khác, lăng mộ là một bản sao của lãnh thổ thuộc về vua Tần và được bao phủ bởi thủy ngân.
Tuy nhiên, hiện vẫn còn những ý kiến khác nhau về lý do tại sao phải chôn một lượng lớn thủy ngân bên trong lăng mộ. Theo nghiên cứu về lịch sử Trung Quốc trước thời Tần Thủy Hoàng, các nhà khoa học Trung Quốc nhận thấy thủy ngân chỉ được dùng trong các loại hình ướp xác, bảo quản thi thể. Thủy ngân cũng có thể được dùng như một chất chống ăn mòn. Lượng thủy ngân khổng lồ trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng được cho là giúp hình thành một lớp cách nhiệt tương đối kín. Do đó, các chuyên gia cho rằng, thủy ngân trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng cũng chỉ đóng vai trò bảo quản thi thể và chống ăn mòn, nhưng với quy mô lớn hơn các ngôi mộ bình thường.
Đến thời nhà Hán, người Trung Quốc mới biết rằng thủy ngân có chứa chất kịch độc, điều này làm dấy lên các suy đoán cho rằng thủy ngân được dùng để chống trộm.
Về nguồn gốc của lượng thủy ngân này, các nhà khoa học cho rằng, có thể nó đã được khai thác từ một mỏ thủy ngân ở Tuần Dương, phía nam tỉnh Thiểm Tây. Tuần Dương, cách lăng mộ Tần vương khoảng 100 km, từng là vùng đất nằm giữa nhà Tần và nhà Chu, có tuyến đường thủy vận chuyển hàng hóa qua nơi này. Sau khi nhà Chu diệt vong, nhà Tần chiếm trọn khu mỏ khai thác thủy ngân.
BẪY CÁT VÀ CUNG NỎ
Trong nhiều năm, không có bằng chứng cho việc lăng mộ của Tần Thủy Hoàng từng bị đào xới. Người ta cho rằng tuyến phòng thủ đầu tiên trong lăng mộ là dùng cát tạo thành một "biển cát" ở xung quanh, khiến những kẻ trộm mộ không thể xâm nhập bằng cách đào hố.
Cát lún là một trong những phương thức sớm nhất mà người xưa dùng để đề phòng trộm cắp. Tương truyền, để duy trì độ lún và dòng chảy của cát, những người thợ thủ công cổ đại đã phải nung những loại cát này ở nhiệt độ cực lớn để bất cứ lúc nào chúng cũng có thể dễ dàng lún xuống. Một khi đã rơi vào bẫy cát, nơi này có thể trở thành mồ chôn chính những kẻ trộm mộ.
Thậm chí, ngay cả khi vượt qua phòng tuyến thứ nhất, kẻ trộm mộ cũng không chắc mình có thể sống sót không khi tiến sâu vào bên trong. Ghi chép cổ đại cho biết, có rất nhiều cửa, các lối đi, đều ẩn giấu những chiếc nỏ. Một khi chạm vào, nỏ sẽ tự động bắn hạ kẻ xâm nhập.
Việc bố trí bẫy nỏ trong lăng mộ của Tần Thủy Hoàng cụ thể ra sao, cho tới ngày nay vẫn chưa có cách nào xác định. Tuy nhiên thông qua khai quật đường hầm binh mã (đội quân đất nung được chôn không xa lăng mộ của Tần Thủy Hoàng), các nhà khảo cổ đã phát hiện ra loại nỏ làm từ chất liệu gỗ dâu lấy từ Nam Sơn. Loại vũ khí này là "kình nỏ" (siêu nỏ), sở hữu tính năng và lực sát thương rất mạnh. Theo ước tính của các học giả, loại nỏ trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng có tầm bắn hơn 800 m, sức căng lên tới hơn 350kg và tự động vận hành. Không loại trừ khả năng những bẫy nỏ này vẫn hoạt động tốt sau hơn 2.000 năm.
LỜI NGUYỀN ĐỘI QUÂN ĐẤT NUNG
Đội quân hơn 8.000 binh sĩ đất nung trong mộ Tần Thủy Hoàng được cho là lấy nguyên mẫu từ binh sĩ thật của nhà Tần (Ảnh: Live Science).
Đội quân hơn 8.000 binh sĩ đất nung trong mộ Tần Thủy Hoàng được cho là lấy nguyên mẫu từ binh sĩ thật của nhà Tần. Đội quân này mang theo "lời nguyền" chết chóc đối với ai mạo phạm nơi an nghỉ của Tần Thủy Hoàng.
Sau 3 cuộc khám phá khảo cổ quy mô lớn, người ta mới phát hiện được đội quân gần một vạn binh mã này trong lăng mộ Tần vương. Tất cả đều có kích thước và hình dáng của người thường, đặc biệt, với những vẻ mặt hoàn toàn khác nhau, không ai giống ai.
Các bức tượng chiến binh có lính bộ binh, cung thủ, các tướng lĩnh trong tư thế đứng thẳng hoặc cúi mình cầm cung, kích, giáo, mác, gươm bọc đồng... Đây là những vũ khí được sử dụng ở Trung Hoa thời đó. Theo một báo cáo trên tạp chí Archaeology International, có khoảng hơn 40.000 vũ khí bằng đồng được trang bị cho các chiến binh trong lăng mộ. Trong đó, đầu mũi tên là vũ khí phổ biến nhất được tìm thấy.
Các nhà khoa học tại Đại học London và Bảo tàng Đội quân đất nung đã tiến hành tái tạo lại các mũi tên có niên đại từ những năm 200 trước Công nguyên - thời điểm chế tác nên công trình kỳ vĩ này. Các chuyên gia đã bắn thử bằng chiếc cung tên thời kỳ đó. Kết quả cho thấy, mũi tên dễ dàng xuyên qua bộ áo giáp vốn được sử dụng vào thế kỷ thứ II trước Công nguyên và có thể gây ra vết thương chí mạng cho người giao chiến.
Có nhiều giai thoại cho rằng đội quân đất nung trong mộ Tần Thủy Hoàng mang theo lời nguyền chết chóc. Cụ thể, một tài liệu cổ viết rằng, sau khi Tần Thủy Hoàng băng hà và được chôn cất trong lăng mộ ở Tây An, Tây Sở Bá vương Hạng Vũ - người có công trong việc lật đổ nhà Tần - đã dẫn theo 300.000 người tới phá lăng mộ của vua Tần.
Khi đang đào mộ, nhóm người của Hạng Vũ bất ngờ thấy một con chim nhạn bằng vàng bay từ trong lăng mộ ra ngoài và biến mất về phía nam. Dân gian cho rằng đây là điềm báo về tai ương mà đoàn người của Hạng Vũ sẽ gặp phải do có hành động quấy nhiễu nơi an nghỉ của Tần Thủy Hoàng. Cuối cùng, Hạng Vũ chết không toàn thây.
Dân gian cho rằng, cái chết của Hạng Vũ là minh chứng cho thấy sự ứng nghiệm lời nguyền của đội quân đất nung bên trong lăng mộ Tần vương. Những tương truyền về lời nguyền cũng là một trong những yếu tố làm tăng sự kỳ bí của lăng một Tần Thủy Hoàng và cản trở những người có ý định xâm phạm nơi này.
ĐỊA CUNG BẤT KHẢ XÂM PHẠM
Lăng mộ Tần Thủy Hoàng vẫn là một bí ẩn lớn (Ảnh: Wikimedia).
Trung Quốc hiện chưa có kế hoạch khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng bởi hơn 2.200 năm trôi qua nhưng nhiều khả năng các cạm bẫy vẫn hoạt động. Ngoài ra, công nghệ hiện nay chưa thể giúp khám phá khu lăng mộ cổ xưa rộng lớn. Giới khảo cổ lo ngại, chỉ cần để các hiện vật lộ diện trước ánh sáng mặt trời và không khí cũng đủ để hủy hoại hoàn toàn.
Các chuyên gia cho rằng việc liều lĩnh khai quật nơi an nghỉ của Tần Thủy Hoàng có thể làm hỏng sự cân bằng của cấu trúc ngầm, gây ra tổn thất khó lường. Hơn nữa, sau nhiều lần thăm dò lăng mộ, chính quyền Trung Quốc đã nghiêm cấm việc tiến hành khai quật ở tầng sâu đối với lăng mộ Tần Thủy Hoàng.
Nguyên nhân được cho một phần là do yếu tố thậm chí đáng sợ hơn cả những "cạm bẫy" bên trong lăng mộ, hay chính là "lực địa từ". Lực địa từ có sức hủy diệt rất lớn. Trên thế giới, nhiều nơi xảy ra thảm họa thiên nhiên đáng sợ chính là do thay đổi của địa từ. Toàn bộ bên trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng đều phân bố lực địa từ cực mạnh. Nếu không có biện pháp thích hợp mà cố mở lăng mộ, lực địa từ có thể phá hủy lăng mộ, thậm chí có thể thay đổi mọi thứ trong phạm vi bán kính hàng km.
Để khám phá lăng mộ Tần Thủy Hoàng, các nhà khoa học Trung Quốc dự tính dùng máy dò tia vũ trụ .
Nghiên cứu do chính phủ Trung Quốc tài trợ để đánh giá tính khả thi của dự án cho thấy, cần ít nhất 2 thiết bị dò tia vũ trụ đặt ở các vị trí khác nhau dưới bề mặt mộ khoảng 100 m. Những thiết bị có kích thước bằng một chiếc máy giặt này có thể phát hiện các hạt hạ nguyên tử (subatomic particle) có nguồn gốc vũ trụ xuyên qua mặt đất.
Báo South China Morning Post dẫn lời giáo sư Liu Yuanyuan và các đồng nghiệp của bà tại Đại học Sư phạm Bắc Kinh cho biết, dữ liệu này sẽ cho phép các nhà khoa học xác định những cấu trúc ẩn không nhìn thấy, từ đó giúp xác định hầm mộ bí mật chứa hài cốt và kho báu của Tần Thủy Hoàng.
Cho đến ngày nay, lăng mộ Tần Thủy Hoàng vẫn được xem là một nơi ẩn chứa nhiều bí mật chưa có lời giải đáp trong lịch sử Trung Quốc. Có lẽ chỉ đến khi công trình này được khám phá toàn bộ, hậu thế mới có được giải đáp chính xác cho những bí ẩn tưởng chừng như đã bị lịch sử vùi chôn vĩnh viễn đó.
Minh Phương
Tổng hợp
