"Nhật đánh giá sai Trung Quốc trong tranh chấp biển đảo"
(Dân trí) – Phát biểu trước báo giới ngày 28/1, cựu đại sứ Nhật tại Trung Quốc Uichiro Niwa cho rằng Tokyo đã đánh giá sai phản ứng của Trung Quốc khi tiến hành quốc hữu hóa một phần quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư.
Người Trung Quốc biểu tình sau khi Nhật quốc hữu hóa đảo tranh chấp
Nhận định trên được ông Uichiro Niwa đưa ra trong một cuộc họp báo liên quan đến quyết định của chính quyền cựu Thủ tướng Yoshihiko Noda trong việc quốc hữu hóa 3 hòn đảo trong quần đảo tranh chấp hồi tháng 9 năm ngoái.
“Tôi không biết vì sao một quyết định như vậy lại được đưa ra một cách vội vã vào một thời điểm như vậy”, hãng tin AFP trích lời ông Niwa. Vào thời điểm đó chính quyền của ông Noda khẳng định việc quốc hữu hóa này chỉ có tính chất hành chính là chuyển quyền sở hữu những hòn đảo không người ở trên biển Hoa Đông từ một cá nhân sang cho chính phủ.
Tokyo cũng không giấu giếm thực tế rằng họ muốn đi trước nỗ lực mua lại các hòn đảo này của chính trị gia theo tư tưởng dân tộc chủ nghĩa Shintaro Ishihara, người khi đó giữ chức thị trưởng Tokyo, điều mà chính phủ của ông Noda tin rằng còn khiến Bắc Kinh phản ứng dữ dội hơn.
“Chính phủ Nhật đã chuyển nhượng quyền sở hữu từ một cá nhân sang cho nhà nước trên cơ sở luật pháp trong nước. Nhưng một khi vấn đề có liên quan tới các vùng biển tranh chấp, nó sẽ trở thành một vấn đề ngoại giao”, ông Niwa khẳng định. “Tôi nghĩ Nhật Bản lẽ ra phải xem xét nghiêm túc hơn và có một sự giải thích về mặt ngoại giao với Trung Quốc”.
Theo ông Niwa, hành động trên của ông Noda đã khiến Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cầm Đào "mất mặt" bởi nó diễn ra chỉ vài ngày sau khi ông Hồ Cầm Đào cảnh báo Nhật.
Hai nhà lãnh đạo Nhật-Trung đã có cuộc gặp không chính thức bên lề cuộc gặp thượng đỉnh châu Á-Thái Bình Dương hồi năm ngoái. Và tại đó, ông Hồ Cầm Đào đã nói với ông Noda rằng Nhật nên hiểu sự nghiêm túc của Bắc Kinh và xử lý vụ việc trên một góc nhìn rộng hơn.
“Ông Noda đã làm ông Hồ Cẩm Đào mất mặt” và điều đó dẫn tới “phản ứng giận dữ” từ Bắc Kinh, vị cựu đại sứ nói tiếp. “Trung Quốc là một quốc gia rất coi trọng thể diện. Nhưng phía Nhật lại có vẻ đã đánh giá thấp điều này ở một mức độ nào đó”.
Suốt nhiều thập niên qua, cả hai nước đã tranh cãi rất nhiều về chủ quyền đối với quần đảo này nhưng căng thẳng chỉ bùng phát sau khi Thị trưởng Tokyo Ishihara tuyên bố ý định mua lại một số hòn đảo hồi năm ngoái. Việc quốc hữu hóa của Nhật sau đó đã châm ngòi cho nhiều cuộc biểu tình lớn nổ ra tại Trung Quốc và gây tổn hại tới mối quan hệ thương mại nhiều tỷ USD giữa hai nước.
Thanh Tùng
Theo AFP