Nga vờ nhún nhường, mặc cả với Mỹ về Syria?

Nga hy vọng cùng Mỹ thay đổi tình hình Syria

Ngày 10/5, trong cuộc họp với giới tướng lĩnh cấp cao tại khu nghỉ dưỡng Sochi bên Biển Đen, Tổng thống Putin tuyên bố tình hình tại Syria vẫn rất phức tạp, song Nga hy vọng sự phối hợp với Mỹ sẽ dẫn đến những thay đổi cơ bản tại quốc gia Trung Đông này.

“Điều quan trọng là tạo điều kiện cho một giải pháp chính trị. Tôi hy vọng rằng các cơ chế mà chúng tôi đã phát triển với các đối tác của chúng tôi, bao gồm người Mỹ, các lực lượng vũ trang, đại diện của chúng tôi, các chuyên gia sẽ tham gia tích cực trong công tác này. Tôi hy vọng rằng điều này sẽ dẫn đến một sự thay đổi tích cực và cơ bản”, Tổng thống nói.

Trong cuộc họp, ông Putin cũng cho biết không quân Nga đã tiến hành nhiều đợt không kích vào phiến quân khủng bố, gây những tổn thất nặng nề cho IS.

“Kể từ khi bắt đầu hoạt động chống khủng bố quốc tế trên lãnh thổ Syria, các máy bay Nga đã tiến hành hơn 10.000 lần không kích, phá hủy hơn 30.000 mục tiêu, trong đó có hơn 200 cơ sở cho việc khai thác và chế biến dầu”, ông Putin khẳng định.

Ngoài ra, ông chủ điện Kremlin còn nhấn mạnh, các máy bay ném bom chiến lược đã có hơn 178 lần xuất kích tại Syria, các tàu chiến; tàu ngầm và máy bay ném bom chiến lược của Nga đã bắn tổng cộng 115 tên lửa hành trình vào các mục tiêu ở Syria.

Nga vờ nhún nhường, mặc cả với Mỹ về Syria?

Tuyên bố của điện Kremlin được đưa ra ngay sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry lên tiếng yêu cầu Nga và Iran sẽ gây áp lực lên chính phủ Syria và các chiến binh ở Damascus nhằm buộc họ phải tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn.

“Chúng tôi (Mỹ) chịu trách nhiệm để phe đối lập Syria đảm bảo tuân thủ nó (thỏa thuận ngừng bắn), còn phía Nga và Iran có trách nhiệm “ép” Tổng thống Syria Bashar Assad đảm bảo tôn trọng thỏa thuận này”, Ngoại trưởng Mỹ cho biết.

Giới phân tích cho rằng, không phải ngẫu nhiên mà Moskva bày tỏ mong muốn hợp tác với Washington trong việc giải quyết các vấn đề Syria. Dường như điện Kremlin chỉ đang muốn mặc cả thêm với Nhà Trắng nhằm kết thúc cuộc nội chiến kéo dài tại Damascus.

Thực tế thời gian gần đây, Nhà Trắng và NATO liên tục gia tăng các sức ép với Moskva trong việc thực thi các thỏa thuận ngừng bắn và chuyển giao chính trị tại Syria. Đặc biệt, không ít lần Washington đề nghị điện Kremlin phải thể hiện quan điểm cứng rắn để yêu cầu quân đội chính phủ Assad ngừng các hoạt động quân sự tại Aleppo.

Hôm 5/5, Nhà Trắng đã đưa ra một tối hậu thư với quan điểm cứng rắn đối với chính quyền Damascus trong quá trình chuyển giao chính trị.

“Ngày mục tiêu cho quá trình chuyển tiếp là 1/8/2016. Giờ đã là tháng 5 rồi. Nếu ông Assad không tuân thủ điều kiện này, chắc chắn sẽ có những hệ quả không như mong muốn”, ông Kerry tuyên bố.

Không chỉ đưa ra lời răn đe, Washington còn yêu cầu các bên tuân thủ nghiêm các thỏa thuận đã ký kết để tạo điều kiện cho tiến trình hòa bình mới tại quốc gia Trung Đông này.

“Chúng tôi hy vọng tất cả các bên liên quan đến lệnh ngừng bắn này hãy tuân thủ thỏa thuận mới ở Aleppo một cách đầy đủ. Điều đó có nghĩa là chính phủ và phe đối lập có trách nhiệm như nhau trong việc thực thi lệnh ngừng bắn này. Chúng tôi cũng hy vọng họ có thể thiết lập lệnh ngừng bắn trên toàn đất nước”, Ngoại trưởng Mỹ nói.

Trước đó, ngày 1/5, phát biểu tại cuộc gặp với Ngoại trưởng Jordani Nasser Judeh trước khi đến Geneva, Thụy Sĩ, ông John Kerry khẳng định, đây là thời điểm quan trọng để chấm dứt giao tranh tại Syria.

“Tôi muốn nhấn mạnh tình hình nghiêm trọng hiện nay với việc các bên phải tôn trọng lệnh ngừng bắn. Chúng tôi đang thảo luận trực tiếp với Nga. Rõ ràng lệnh ngừng bắn đang không được thực hiện”, ông Kerry tuyên bố.

Cùng với Mỹ, NATO cũng có quan điểm cứng rắn hơn khi khẳng định sẵn sàng đối phó với mối đe dọa từ Nga và những kẻ khủng bố.

“Ngay cả khi kết thúc của Chiến tranh Lạnh, liên minh NATO của chúng tôi vẫn còn quan trọng khi phải đối mặt với những thách thức mới”, ông Skaparotti nói thêm khi ám chỉ đến sức mạnh quân sự của Nga đang hồi sinh.

Trước sức ép ngày càng mạnh mẽ từ Washington, Liên Hợp Quốc cũng như cộng đồng quốc tế, Nga đã buộc phải có những tuyên bố mạnh mẽ với chính quyền Damascus.

Trong một tuyên bố được đưa ra hôm 4/5 với hãng thông tấn RIA Novosti, Ngoại trưởng Lavrov đã khẳng định Tổng thống Syria Bashar Assad không phải là đồng minh của Nga như cách mà Thổ Nhĩ Kì là đồng minh của Mỹ.

“Tổng thống Assad không phải là đồng minh của chúng tôi. Nga giúp ông ấy chống lại khủng bố và bảo vệ sự toàn vệ lãnh thổ, tuy nhiên, ông ấy không phải là một đồng minh theo cái cách Thổ Nhĩ Kì đang là đồng minh của Mỹ”, Ngoại trưởng Lavrov nói.

Rõ ràng với cách nói này, gần như Nga đã có chung quan điểm với Nhà Trắng trong vấn đề Syria cũng như tương lai của ông Assad. Tuy nhiên đó chỉ là bề ngoài.

Ngay từ thời điểm ban đầu khi tiến hành các cuộc không kích tại quốc gia Trung Đông này, Moskva để bày tỏ mong muốn để nhân dân Syria tự quyết định tương lai của mình.

Đến thời điểm tuyên bố rút quân khỏi Damascus, lập trường của ông chủ điện Kremlin vẫn không thay đổi khi vẫn một mực khẳng định hỗ trợ quân đội chính phủ trong cuộc chiến chống IS.

Trên chiến trường, không quân Nga vẫn tiếp tục dồn quân và liên tiếp oanh kích vào các vị trí của phiến quân khủng bố. Thậm chí nhiều dấu hiệu cho thấy, Moskva còn đưa thêm nhiều vũ khí hiện đại đến chiến trường bất chấp những quan ngại trước đó từ Mỹ.

Thậm chí, hôm 30/4, trong một tuyên bố phát đi, Bộ Ngoại giao Nga cho biết Moskva sẽ không đề nghị chính quyền Syria dừng các cuộc không kích tại thành phố Aleppo, nơi hứng chịu các cuộc giao tranh giữa quân chính phủ với quân ly khai trong tuần qua.

“Không, chúng tôi sẽ không gây sức ép lên Damascus bởi cần phải hiểu rằng những gì xảy ra ở Aleppo là một phần trong cuộc chiến chống lại khủng bố”, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov nói.

Theo Lương Sơn (Tổng hợp)

Đất Việt