Nga tuyên bố cắt đứt quan hệ với NATO

"Chúng tôi sẽ dừng hoạt động của phái bộ Nga tại NATO từ ngày 1/11 hoặc thêm vài ngày nữa", Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố ngày 18/10. Nga cũng quyết định đình chỉ các hoạt động của phái bộ NATO tại Moscow từ ngày 1/11.

NATO sẽ phải đóng cửa văn phòng liên lạc của liên minh quân sự này tại Moscow. "Nếu các thành viên NATO có bất cứ vấn đề khẩn cấp nào, họ có thể liên hệ với đại sứ của chúng tôi tại Bỉ", ông Lavrov nói. Tuy cắt đứt quan hệ với NATO, nhưng Nga vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với chính phủ các nước thành viên của liên minh này.

Lý giải về động thái trên, ông Lavrov cho biết: "NATO không quan tâm đến đối thoại công bằng hay bất cứ công việc chung nào. Nếu vậy, chúng tôi thấy không cần thiết tiếp tục tin rằng sẽ có những thay đổi trong tương lai gần. Chính NATO đã cho thấy những thay đổi đó là không thể".

Phản ứng về quyết định của Nga, người phát ngôn NATO Oana Lungescu cho hay: "Chính sách của NATO với Nga luôn nhất quán. Chúng tôi đã tăng cường phòng thủ và răn đe để đối phó với các hành động của Nga, mặt khác chúng tôi vẫn để ngỏ đối thoại".

Giới quan sát cho rằng, động thái của Moscow là nhằm đáp trả việc NATO đã trục xuất 8 thành viên phái bộ Nga tại trụ sở ở Brussels (Bỉ) hồi đầu tháng 10, cáo buộc họ là "sĩ quan tình báo không khai báo". Ngoài trục xuất 8 thành viên, NATO còn cắt giảm thêm 2 vị trí của phái bộ Nga, khiến quy mô của phái bộ Nga tại Brussels giảm từ 20 người xuống còn 10 người. NATO từng có động thái tương tự sau vụ cựu điệp viên hai mang của Nga Sergei Skripal nghi bị đầu độc ở Anh năm 2018.

Moscow đã chỉ trích hành động của NATO đi ngược lại những cam kết trước đó và hủy hoại cơ hội hàn gắn quan hệ.

Quan hệ giữa NATO và Nga đã xấu đi đáng kể từ khi Nga cho sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014. NATO đã đóng băng hợp tác thực tế với Nga, nhưng hai bên vẫn duy trì các kênh mở cho các cuộc họp cấp cao và hợp tác quân sự.

Trong bối cảnh quan hệ leo thang căng thẳng, Moscow nhiều lần bày tỏ quan ngại về việc NATO triển khai lực lượng gần biên giới Nga, gọi đây là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của Nga. Hai bên cũng cáo buộc lẫn nhau tiến hành các cuộc tập trận gây bất ổn gần biên giới của nhau.

Quan hệ hai bên cũng leo thang căng thẳng về việc NATO có thể kết nạp Ukraine. Nga cảnh báo, nếu NATO kết nạp Ukraine, đó sẽ là hành động vượt "lằn ranh đỏ" buộc Moscow có biện pháp đáp trả.

"Ukraine gia nhập NATO sẽ là kịch bản tồi tệ nhất. Đó là tình huống vượt qua lằn ranh đỏ của lợi ích quốc gia Nga. Nga sẽ buộc phải có các động thái chủ động nhằm đảm bảo an ninh quốc gia", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói.