Nga tung thế trận áp đảo, loạt thách thức bủa vây Ukraine

Khi cuộc chiến Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ ba, lực lượng bộ binh của Lữ đoàn 59 đang phải đối mặt với một thực tế ảm đạm: họ sắp hết binh lính và đạn dược để đối phó với Nga.

Một chỉ huy trung đội có biệt danh "Tygr" ước tính lực lượng chỉ còn khoảng 60-70% trong số vài nghìn binh sĩ của lữ đoàn kể từ khi xung đột bắt đầu nổ ra. Số còn lại đã thiệt mạng, bị thương hoặc giải ngũ vì những lý do như tuổi già hoặc bệnh tật.

Ngoài thương vong nặng nề do các cuộc giao tranh khốc liệt với Nga, lực lượng Ukraine còn phải đối mặt với thời tiết khắc nghiệt ở mặt trận phía đông. Nhiệt độ ấm áp khiến mặt đất đóng băng biến thành lớp bùn dày, gây tổn hại cho sức khỏe của binh lính.

"Trời cứ mưa, tuyết, rồi lại mưa, tuyết. Các binh lính bị cúm hoặc đau thắt ngực. Họ phải nghỉ chiến đấu một thời gian, nhưng không có ai thay thế họ. Vấn đề cấp bách trước mắt của mỗi đơn vị là thiếu quân", một đại đội trưởng trong lữ đoàn có biển danh "Limuzyn" cho biết.

Trong những tháng gần đây, Nga đã đạt được những bước tiến trên chiến trường. Tuần trước, Nga tuyên bố giành quyền kiểm soát thành phố Avdiivka ở vùng Donetsk phía đông, nơi đang nổ ra giao tranh khốc liệt.

Người phát ngôn của Lữ đoàn xung kích độc lập số 3 của Ukraine, một trong những đơn vị đang nỗ lực giành lại Avdiivka, cho biết quân phòng thủ Ukraine ít hơn quân tấn công Nga với tỷ lệ 1 chọi 7.

Hãng tin Reuters đã trao đổi với hơn 20 binh sĩ và chỉ huy các đơn vị bộ binh, máy bay không người lái và pháo binh của Ukraine trên các khu vực khác nhau của chiến tuyến dài 1.000km ở miền đông và miền nam.

Mặc dù vẫn có động lực chiến đấu với Nga, nhưng họ cũng thừa nhận những thách thức trong việc cầm chân một đối thủ lớn hơn và được trang bị tốt hơn, trong bối cảnh sự hỗ trợ quân sự từ phương Tây chậm lại bất chấp lời kêu gọi ngày càng nhiều từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Một chỉ huy khác của Lữ đoàn 59, với biệt danh Hryhoriy, đã mô tả các cuộc tấn công không ngừng nghỉ từ các nhóm gồm 5-7 binh lính Nga. Họ tiến công 10 lần một ngày trong các chiến dịch rất tốn kém đối với Nga, nhưng là mối đe dọa lớn đối với quân đội Ukraine.

"Khi một hoặc hai vị trí phòng thủ phải chống chọi với những cuộc tấn công này cả ngày, binh lính sẽ cảm thấy mệt mỏi", Hryhoriy nói khi ông và những người lính kiệt sức của mình được lệnh di chuyển trong khoảng thời gian ngắn ra khỏi tiền tuyến gần thành phố Donetsk do Nga kiểm soát ở phía đông.

"Vũ khí bị hỏng và nếu không thể tiếp thêm đạn dược hoặc thay đổi vũ khí, bạn có thể hiểu điều này sẽ dẫn đến chuyện gì", Hryhoriy nói thêm.

Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Ivan Havryliuk nói với Reuters rằng Ukraine đã buộc phải vào thế phòng thủ do thiếu đạn pháo và rocket, đồng thời Kiev dự đoán Nga sẽ tăng cường tấn công trên một số mặt trận.

"Nếu tiếp tục chậm trễ trong việc cung cấp viện trợ quân sự cần thiết, tình hình ở mặt trận có thể còn trở nên khó khăn hơn đối với chúng tôi", Thứ trưởng Havryliuk cảnh báo.

Kiev phụ thuộc chủ yếu vào tiền và trang thiết bị từ nước ngoài để viện trợ cho cuộc chiến với Nga. Tuy nhiên, trong bối cảnh 61 tỷ USD viện trợ của Mỹ chưa được thông qua, Ukraine đang phải đối mặt với tình thế khó khăn hơn bao giờ hết kể từ khi bắt đầu xung đột.

Một binh lính trong đơn vị pháo GRAD cho biết đơn vị này sử dụng đạn pháo do Liên Xô thiết kế mà một số đồng minh của Ukraine sở hữu. Tuy nhiên, đơn vị hiện chỉ hoạt động với khoảng 30% công suất tối đa.

"Không có nhiều đạn dược nước ngoài", binh lính Ukraine thừa nhận.

Đạn pháo cũng đang bị thiếu hụt do các nước phương Tây không thể theo kịp tốc độ cung cấp cho một cuộc chiến kéo dài. Ngoài việc Mỹ tạm dừng nguồn cung, Liên minh châu Âu (EU) còn thừa nhận họ sẽ không đạt được khoảng một nửa trong mục tiêu cung cấp một triệu quả đạn pháo cho Ukraine vào tháng 3 tới.

Michael Kofman, chuyên gia quân sự về Nga tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, ước tính tốc độ bắn của pháo binh Nga gấp 5 lần so với Ukraine.

"Ukraine không nhận được đủ lượng đạn pháo để đáp ứng nhu cầu phòng thủ tối thiểu và đây không phải là một tình huống bền vững trong tương lai", chuyên gia Kofman nhận định.

Trong thư gửi EU, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov gần đây đã đề cập đến tình trạng thiếu hụt đạn pháo của Ukraine là vấn đề "nghiêm trọng". Bức thư cho biết "yêu cầu tối thiểu quan trọng hàng ngày" của Ukraine là 6.000 quả đạn pháo, nhưng lực lượng Ukraine chỉ có thể bắn 2.000 quả mỗi ngày.

Mặc dù chiến tuyến phần lớn bị đình trệ trong 14 tháng qua, Nga hiện vẫn kiểm soát gần 1/5 lãnh thổ Ukraine, bao gồm bán đảo Crimea được sáp nhập vào năm 2014.

Ngoài pháo binh, một trận chiến khác đang nổ ra trên bầu trời Ukraine, khi cả hai bên đều cố gắng chiếm thế thượng phong về công nghệ máy bay không người lái.

Máy bay không người lái (UAV) được sản xuất với chi phí rẻ và có thể giám sát chuyển động của đối phương cũng như thả bom với độ chính xác cao.

Kiev đã chứng kiến sự bùng nổ trong sản xuất và đổi mới máy bay không người lái, đồng thời đang phát triển các máy bay không người lái tầm xa, tiên tiến, trong khi Nga đã vượt xa đối thủ bằng các khoản đầu tư khổng lồ, cho phép nước này vô hiệu hóa lợi thế ban đầu của Ukraine.

Bộ trưởng Kỹ thuật số Mykhailo Fedorov xác nhận, chỉ riêng về phía Ukraine, hơn 300.000 máy bay không người lái đã được các nhà sản xuất đặt hàng vào năm ngoái và hơn 100.000 chiếc đã được gửi ra mặt trận.

Limuzyn, chỉ huy đại đội của Lữ đoàn 59, cho biết việc Nga sử dụng rộng rãi máy bay không người lái khiến quân đội Ukraine gặp khó khăn trong việc thiết lập hoặc củng cố các vị trí kiên cố.

"Lực lượng của chúng tôi bắt đầu hành động. Sau khi máy bay không người lái đầu tiên phát hiện mục tiêu, chiếc thứ hai được triển khai để thả đạn", Limuzyn nói.

Khi việc sử dụng máy bay không người lái ngày càng tăng, cả hai bên đang tăng cường triển khai các hệ thống tác chiến điện tử có thể làm gián đoạn tần số truyền lệnh từ người điều khiển đến máy bay không người lái, khiến chúng rơi khỏi bầu trời hoặc đánh trượt mục tiêu.