Nga sắp thử nghiệm vaccine ung thư ứng dụng AI trên người
(Dân trí) - Những bệnh nhân đầu tiên ở Nga có thể sẽ bắt đầu được tiêm một loại vaccine ung thư mới ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong vài tháng tới.

Giám đốc Viện Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh Gamaleya Alexander Gintsburg (Ảnh: Tass).
Theo ông Alexander Gintsburg, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh Gamaleya, đây là vaccine mRNA cá nhân hóa, được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI), thiết kế nhằm tiêu diệt khối u ác tính dựa trên dữ liệu di truyền riêng biệt của từng bệnh nhân.
Phát biểu với hãng tin RIA Novosti hôm 2/8, ông Gintsburg xác nhận rằng giai đoạn thử nghiệm tiêm vaccine sẽ bắt đầu “trong vài tháng tới,” với sự phối hợp của hai cơ sở ung bướu hàng đầu là Viện Nghiên cứu Hertsen và Trung tâm Ung thư Blokhin tại Moscow.
Theo ông, Viện Gamaleya chịu trách nhiệm sản xuất vaccine, trong khi các đối tác lâm sàng sẽ thực hiện việc thử nghiệm trên bệnh nhân.
“Theo kế hoạch đã được Bộ Y tế phê duyệt, chúng tôi đang chuẩn bị bắt đầu điều trị thử nghiệm bằng vaccine ung thư dựa trên các kháng nguyên mới ở một nhóm bệnh nhân u hắc tố (ung thư da ác tính)”, ông Gintsburg cho biết. Ông nhấn mạnh rằng loại vaccine này “hoàn toàn cá nhân hóa”, được tạo ra riêng cho từng bệnh nhân dựa trên dữ liệu khối u của họ và không thể sử dụng cho người khác.
Việc phát triển loại vaccine này bắt đầu từ giữa năm 2022 và ứng dụng công nghệ mRNA. Phương pháp điều trị hoạt động bằng cách huấn luyện hệ miễn dịch của bệnh nhân nhận diện các protein đặc hiệu của khối u (kháng nguyên) và tiêu diệt các tế bào ác tính trên toàn cơ thể thông qua các tế bào lympho gây độc.
Do bản chất cá nhân hóa, vaccine ung thư này nằm trong khung pháp lý riêng biệt được chính phủ Nga ban hành hồi đầu năm nay.
“Đây là một quy trình hoàn toàn khác biệt so với việc đăng ký các loại thuốc thông thường”, ông Gintsburg giải thích và cho biết thêm rằng nhóm phát triển đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan y tế để triển khai theo quy định mới.
Vaccine, ban đầu được thiết kế cho bệnh nhân u hắc tố, đã cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong các thử nghiệm trên động vật và một số thử nghiệm hạn chế trên người.
Ông Gintsburg từng cho biết toàn bộ quy trình sản xuất, từ phân tích khối u đến tạo ra vaccine riêng biệt, có thể hoàn tất chỉ trong khoảng một tuần nhờ vào hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo.
Viện Gamaleya - nơi từng phát triển vaccine Covid-19, Sputnik V - hiện cũng nghiên cứu các mô hình điều trị cho các bệnh ung thư khác như ung thư tuyến tụy, thận và ung thư phổi không tế bào nhỏ, loại ung thư được chẩn đoán nhiều nhất và có tỷ lệ tử vong cao nhất, nổi tiếng là khó điều trị.
Theo ước tính của Bộ Y tế Nga, nước này hiện có khoảng 4 triệu bệnh nhân ung thư, với khoảng 625.000 ca mắc mới mỗi năm. Nếu chứng minh được tính an toàn và hiệu quả trong giai đoạn thử nghiệm sắp tới, dự án vaccine ung thư này có thể trở thành một dấu mốc lớn trong chiến lược y tế công cộng của Nga.
Sáng kiến này đã thu hút sự quan tâm quốc tế, với việc ông Gintsburg xác nhận rằng một số tổ chức y tế nước ngoài đã bày tỏ mong muốn hợp tác.