Nga cân nhắc cung cấp tên lửa S-400 cho Iran

Tờ Kommersant ngày 1/3 đã đưa ra thông tin trên, nhận định khả năng Mátxcơva cung cấp hệ thống S-400 cho Tehran là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Ông Chemezov cũng nhắc lại hợp đồng Nga bán cho Trung Quốc 4 hệ thống tên lửa trị giá 1,9 tỷ USD công bố hồi tháng 9/2014 để minh chứng cho khả năng này. 

Ông Sergey Chemezov hôm 24/2 vừa qua cũng cho biết Nga đã đề nghị bán cho Iran các hệ thống chống tên lửa đạn đạo Antey-2500 hiện đại trong một cuộc triển lãm quốc phòng quốc tế tại Abu Dhabi một ngày trước đó. Theo ông Chemezov, đề xuất trên đã được Nga đưa ra cách đây 2 tháng và hiện vẫn đang được Tehran cân nhắc.

Một số nhà quan sát quân sự nhận định, tên lửa S-400 rõ ràng là một đề nghị hấp dẫn hơn tên lửa Antey-2500 đối với quân đội Iran.

Kommersant bình luận rằng dường như Mátxcơva đang kỳ vọng những đề xuất mới này sẽ giúp họ kết thúc cuộc chiến pháp lý khi Tehran đòi Nga khoản bồi thường được cho là lên đến 4 tỷ USD vì đã không bàn giao tên lửa S-300PMU-1 như đã cam kết năm 2007 cho quân đội nước này. 

Nếu Iran không đồng ý chấp nhận Nga cung cấp Antey-2500 thay cho S-300, Mátxcơva có thể sẽ bán cho Tehran hệ thống tên lửa phòng không mạnh nhất của mình là S-400.

Trong khi đó cũng theo báo này, Bộ ngoại giao của Iran cũng đã lên tiếng xác nhận đề nghị của phía Nga đồng thời thông báo rằng vấn đề hợp đồng giữa Nga và Iran đã được đưa ra thảo luận trong chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đến Tehran cách đây không lâu.

Công ty Rosoboronexport của Nga đã ký hợp đồng bán 5 hệ thống tên lửa phòng không S-300PMU-1 cho Bộ Quốc phòng Iran vào năm 2007 với trị giá 800 triệu USD.

Tehran đã trả khoản đăt cọc 167 triệu USD ngay lập tức. Tuy nhiên, 3 năm sau khi thương vụ trên được ký kết, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc đã ra nghị quyết cấm cung cấp các loại vũ khí hiện đại cho Iran nhằm trừng phạt nước này về vấn đề hạt nhân, khiến Tehran không bao giờ nhận được các hệ thống S-300.

Mátxcơva đã nhiều lần thông qua các quan chức cấp cao đưa ra các tuyên bố công khai hoặc bóng gió rằng Nga sẵn sàng đàm phán với Iran về thỏa thuận mua bán hệ thống tên lửa phòng không mới, đổi lại Tehran phải rút lại đơn kiện Mátxcơva tại tòa án quốc tế.

Trước đó, Nga từng đề nghị bán cho Iran hệ thống phòng không Tor-M1V để thuyết phục Tehran rút đơn kiện bồi thường được cho là lên đến 4 tỷ USD, tuy nhiên đã bị nước này từ chối.

Theo Kommersant,  một nguồn tin từ điện Kremlin hôm 23/2 tuyên bố rằng việc thuyết phục Iran bỏ đơn kiện Nga là một trong những ưu tiên hàng đầu và xem đây là bước đi đầu tiên nhằm bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia sau một thời gian sóng gió. Mátxcơva cũng bày tỏ thiện chí sẵn sàng tăng cường hợp tác sâu rộng hơn nữa với Iran trong lĩnh vực công nghệ quân sự.

Tuy vậy, Mátxcơva vẫn muốn thuyết phục Iran chấp nhận mua tên lửa Antey-2500. Bởi hiện nhà phát triển tên lửa S-400 của Nga, Almaz-Antey, vẫn chưa thể hoàn thành các đơn đặt hàng trước đó bao gồm 56 hệ thống S-400, trong đó có 4 tổ hợp bán cho Trung Quốc và sẽ bàn giao cho Bắc Kinh trước năm 2020. Hơn nữa, đến năm 2016, hai dây chuyền mới của Almaz-Antey mới có thể đi vào hoạt động.