Mỹ sắp đánh Syria?

Lầu Năm Góc định hành động "chui" sau lưng Nhà Trắng?

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Nga Konstantin Kosachev ngày 10/10 cho biết, Nga và Mỹ hiện không thể tìm được tiếng nói chung về vấn đề Syria. Nếu muốn tìm kiếm một một thỏa thuận mang tính đột phá, Moscow cần phải chờ sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Bộ trưởng Ngoại giao Nga và Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã từng đạt được những “tiếng nói chung” về vấn đề Syria, người dân nước này và cộng đồng quốc tế đã nhiều lần nhìn thấy ánh sáng hy vọng lóe lên trong tiến trình tìm kiếm hòa bình cho đất nước Trung Đông này.

Tuy nhiên, mỗi khi đến lúc thực hiện các thỏa thuận, Nga phải đối mặt với những khó khăn trùng trùng, do các bộ, ngành thuộc chính quyền, các cơ cấu của Mỹ có những lập trường khác nhau về cách giải quyết cuộc khủng hoảng Syria.

Trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik, nhà chính trị học Gevorg Mirzoyan, Phó Giáo sư trường Đại học Tài chính trực thuộc Chính phủ Liên bang Nga, một chuyên gia bình luận của tạp chí Expert đã nêu ý kiến về việc “tiền hậu bất nhất” trong quan điểm của chính giới Mỹ.

Theo ông, việc các cơ cấu của chính quyền Mỹ thiếu một quan điểm thống nhất về nội dung này xuất phát từ nguyên nhân chủ yếu là từ Bộ Quốc phòng Mỹ.

Lầu Năm Góc luôn cho rằng, Tổng thống Obama là một người yếu đuối, không có khả năng nhận định và quyết đoán thông qua những quyết định phức tạp. Kết quả là Obama liên tục rút lui khỏi những vấn đề nan giải, mà điều đó ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích của Mỹ.

Đã từ lâu giới chức lãnh đạo quốc phòng Hoa Kỳ khăng khăng yêu cầu Tổng thống Obama nên khởi động một chiến dịch quân sự ở Syria.

Tuy nhiên, các chính trị gia nhận thức được rằng, hành động như vậy có nghĩa là bước vào một cuộc phiêu lưu.

Tuy nhiên, giới quân sự vẫn kiên trì đòi phải thực hiện hành động này, kết quả là ông Obama thậm chí cấm đề cập đến vấn đề đó trong sự hiện diện của mình. Nhưng giờ đây, Lầu Năm Góc thấy rằng, tổng thống không giải quyết bất cứ điều gì nên họ cố gắng hành động sau lưng ông ta.

Tờ Washington Post của Mỹ mới đây đã tuyên bố, một bộ phận giới chức lãnh đạo ở Washington đang kêu gọi nghiên cứu khả năng tấn công vào các lực lượng quân sự trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad, can thiệp quân sự trực tiếp vào cuộc xung đột Syria.

Tờ báo Mỹ cho biết, trong tuần trước tại Nhà Trắng đã diễn ra một cuộc họp các đại diện Bộ Ngoại giao, Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) và Hội đồng tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ để thảo luận về vấn đề không kích các vị trí của chế độ Syria.

Cuộc thảo luận được đề xuất sẽ tiếp tục tại cuộc họp Hội đồng An ninh Quốc gia dưới sự chủ trì của Tổng thống Obama, dự kiến diễn ra vào cuối tuần này. Trong đó, người ta xem xét các phương án không kích vào các sân bay của Không quân Syria bằng tên lửa hành trình và vũ khí tầm xa.

Để đề phòng trường hợp ông Obama không chấp thuận đề xuất này, Lầu Năm Góc đã xây dựng một kế hoạch riêng, tiến hành các hoạt động quân sự bí mật, nhằm tránh sự phản đối của chính quyền Washington về hành động không được sự chấp thuận của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Ở giai đoạn này của cuộc xung đột Syria, Ngoại trưởng Kerry rất tích cực ủng hộ việc tiến hành cuộc đàm phán với Nga và Tổng thống Obama ủng hộ ông. Nhưng, cuối cùng tất cả các thỏa thuận đạt được sau các cuộc đàm phán khó khăn đã thất bại, bởi vì chính quyền Obama hiện nay không kiểm soát nổi các cơ quan an ninh của nước mình cũng như các đồng minh của họ.

Nga hành động cứng rắn, quyết chặn bàn tay của Lầu Năm Góc

Các chuyên gia hiện đang tập trung làm rõ câu hỏi là liệu có khả năng Lầu Năm Góc sẽ thông qua quyết định khởi động cái gọi là "kế hoạch B" về Syria trong tình huống này?

Tức là, triển khai kế hoạch không kích và tấn công tên lửa hành trình vào các lực lượng chính phủ Syria?

Nhiều nhà phân tích cho rằng, giới quân sự Mỹ đang xem xét một cách nghiêm túc kế hoạch quân sự phiêu lưu này và rất có khả năng Lầu Năm Góc sẽ gia tăng sức ép lên Nhà Trắng để cho phép họ thực hiện kế hoạch "lấy leo thang xung đột để giảm bớt căng thẳng".

Nhà phân tích Gevorg Mirzoyan nhận định, hiện nay ở Lầu Năm Góc có rất nhiều người muốn sử dụng vũ lực, nguy cơ leo thang căng thẳng là hiện hữu trên thực tế. Do đó, Moscow đã phải thực hiện những bước đi khẩn cấp nhưng cứng rắn để kiềm chế những cái đầu nóng.

Với “tối hậu thư” Plutonium (ý nói việc cắt đứt tất cả các hợp tác với Mỹ trong lĩnh vực hạt nhân) và quyết định lập 2 căn cứ quân sự để “che chắn” cho Syria, Tổng thống Nga Putin đã bày tỏ quan điểm là, giới chức lãnh đạo Lầu Năm Góc nên ngay lập tức kiềm chế cơn cuồng loạn.

Cuối cùng, nếu người Mỹ dám tấn công vào quân đội Syria, trong đó có cả căn cứ Hmeymim, thì không ai có thể đảm bảo rằng họ sẽ không bắn rơi một chiếc máy bay Nga?

Khi đó, xung đột sẽ nổ ra và Nga sẵn sàng đáp trả bằng cắch bắn rơi một máy bay Mỹ?.

Theo ông Mirzoyan, nếu cuộc xung đột thông thường giữa hai cường quốc hạt nhân bắt đầu mang nét giống như “khủng hoảng tên lửa Cuba”, các đối tác châu Âu sẽ không dám hỗ trợ Mỹ trong cuộc xung đột vũ trang, vì không ai muốn sống trong nỗi sợ hãi một cuộc chiến tranh hạt nhân.

Tuy nhiên, kịch bản này không dễ xảy ra. Mỹ sẽ không dám làm liều mà vẫn chỉ tăng cường hỗ trợ cho khủng bố và đối lập khiến tình hình Syria lâm vào bế tắc.

Hiện nay, bất cứ thỏa thuận với chính quyền Washington đều là vô nghĩa. Việc đưa ra nhận định như vậy không phải bởi Nga có thái độ hằn học với Hoa Kỳ, mà chỉ vì Moscow hiểu rõ rằng, trong thời điểm hiện nay, người Mỹ không có khả năng thực hiện các thỏa thuận.

Khả năng tìm kiến một giải pháp mang tính đột phá về vấn đề tìm kiếm hòa bình cho Syria và đảm bảo thực hiện được nó chỉ có thể xuất hiện sau khi Nhà Trắng có ông chủ mới.

Tuy nhiên, không nên lạc quan quá mức, bởi vì cả bà Clinton và ông Trump đều thể hiện thái độ cứng rắn trong chính sách đối ngoại và phải tuân theo những “luật lệ ngầm” trong xã hội tư bản Mỹ. Nhưng dù sao, người kế nhiệm Obama cũng có cơ hội thay đổi điều gì đó trong vấn đề Syria.

Nhà phân tích Gevorg Mirzoyan nhận định là không nên "ác quỷ hóa" quá mức bà Hillary Clinton. Vị cựu ngoại trưởng Mỹ có quan điểm khá cứng rắn về tình hình hiện nay nhưng nếu bà lên nắm chính quyền thì cũng có thể có thái độ tỉnh táo và mềm dẻo hơn.

Vị chuyên gia Nga cho rằng, Washington và Moscow đều có nỗi e ngại chung, Mỹ cũng không muốn can thiệp quá sâu vào cuộc nội chiến Syria bởi hình ảnh của mình sẽ bị sa sút tệ hại trong con mắt cộng đồng quốc tế, nếu can thiệp quá sâu và bị mắc kẹt trong “đầm lầy Syria”.

Trong trường hợp này, Lầu Năm Góc cũng buộc phải thay đổi lập trường cứng rắn của mình. Sau đó Nga-Mỹ có thể nối lại cuộc đối thoại dễ dàng hơn, tập trung nỗ lực để chấm dứt cuộc chiến này. Việc tìm kiếm một thỏa hiệp sẽ phục vụ lợi ích của cả hai nước.

Theo Nhật Nam

Đất Việt