Mỹ chỉ trích Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Philippines ở Biển Đông
(Dân trí) - Mỹ cáo buộc Trung Quốc leo thang căng thẳng khi tàu hải cảnh nước này phun vòi rồng vào tàu tiếp tế Philippines ở Biển Đông.
"Mỹ sát cánh với đồng minh của chúng tôi, Philippines, trước sự leo thang đe dọa trực tiếp đến hòa bình và ổn định của khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price ngày 19/11 cho biết.
Tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ được đưa ra sau khi Philippines cáo buộc 3 tàu hải cảnh Trung Quốc ngày 16/11 chặn đường và phun vòi rồng vào 2 tàu tiếp tế của Philippines. Vào thời điểm xảy ra vụ việc, các tàu Philippines đang trên đường tới bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Văn phòng Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Hermogenes Esperon Jr. ngày 18/11 đã công bố video ghi lại vụ chạm trán, cho thấy tàu hải cảnh Trung Quốc phun vòi rồng trực tiếp vào tàu Philippines. Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin cho biết không ai bị thương sau vụ việc, tuy nhiên các tàu của Philippines phải hủy bỏ nhiệm vụ và quay về.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price chỉ trích hành động của Trung Quốc "làm leo thang căng thẳng khu vực, xâm phạm quyền tự do hàng hải ở Biển Đông vốn được bảo đảm theo luật pháp quốc tế và làm tổn hại trật tự quốc tế dựa trên luật lệ".
Ông Price cảnh báo rằng bất kỳ "cuộc tấn công vũ trang nào nhằm vào các tàu công vụ của Philippines" sẽ dẫn đến việc kích hoạt hiệp ước phòng thủ chung Mỹ - Philippines 1951, trong đó Washington có nghĩa vụ bảo vệ đồng minh của mình.
Một người phát ngôn khác của Bộ Ngoại giao Mỹ gọi các hành động của hải cảnh Trung Quốc là "nguy hiểm, khiêu khích và phi lý".
"Đây là hành động mới nhất trong một loạt hành động của Bắc Kinh nhằm đe dọa các quốc gia khác, làm tổn hại hòa bình và an ninh trong khu vực cũng như trật tự quốc tế dựa trên luật lệ", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố.
Trong cuộc gọi hôm 19/11 với người đồng cấp Philippines Delfin Lorenzana, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tái khẳng định các cam kết quốc phòng của Mỹ đối với Manila và cam kết "sát cánh với đồng minh Philippines".
"Hai bên nhất trí quan điểm về tầm quan trọng của hòa bình và ổn định ở Biển Đông, đồng thời cam kết duy trì liên lạc chặt chẽ trong những ngày tới", Lầu Năm Góc cho biết trong một tuyên bố.
Philippines ngày 18/11 cũng lên án "mạnh mẽ nhất" hành động của các tàu hải cảnh Trung Quốc. Ngoại trưởng Philippines cáo buộc hành động của tàu hải cảnh Trung Quốc là "phi pháp", đồng thời cảnh báo việc Trung Quốc thiếu kiềm chế sẽ "đe dọa mối quan hệ đặc biệt" giữa hai nước.
Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Philippines cũng đưa ra tuyên bố chủ quyền với thực thể này. Quân đội Philippines trong nhiều năm qua đã gia cố tàu hải quân BRP Sierra Madre mắc cạn trên bãi Cỏ Mây từ năm 1999.
BRP Sierra Madre là tàu đổ bộ dài 100 m từng thuộc biên chế của hải quân Mỹ trong Thế chiến II. Tàu sau đó được chuyển cho Philippines và hải quân nước này đã cố ý cho tàu lao vào Bãi Cỏ Mây, mắc cạn tại đây và biến nó thành một tiền đồn đóng quân, phục vụ tuyên bố chủ quyền của Manila trong khu vực quần đảo Trường Sa.
Tại cuộc họp báo ngày 18/11, trước đề nghị Việt Nam nêu quan điểm khi Philippines lên tiếng việc tàu hải cảnh của Trung Quốc dùng vòi rồng chặn đường, ngăn chặn tàu của Philippines tiếp tế cho lực lượng đồn trú trái phép trên bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng đã nêu rõ quan điểm của Việt Nam.
"Lập trường của Việt Nam về chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và vấn đề Biển Đông nói chung là rõ ràng và nhất quán. Việt Nam đề nghị các bên tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982 trong mọi hoạt động ở khu vực trên Biển Đông, không có hành động làm phức tạp tình hình; góp phần duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và trật tự pháp lý tại khu vực", bà Thu Hằng cho biết.