Mỹ báo động mức độ căng thẳng, IAEA cảnh báo “rất nghiêm trọng”

Những người điều hành nhà máy cho biết hôm nay, họ sẽ cố thử lại lần nữa, dùng máy bay quân sự để dội nước lên các lò phản ứng đang quá nóng, khi các quan chức Mỹ cảnh báo nguy cơ ngày càng cao một thảm hoạ do rò rỉ phóng xạ từ các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng. “Chúng tôi cho rằng quanh lò phản ứng này lượng phóng xạ đã rất cao”, Gregory Jaczko, giám đốc Uỷ ban điều chỉnh hạt nhân nói tại phiên điều trần tại Uỷ ban Năng lượng và Thương mại của Hạ viện.

Chính phủ Mỹ hôm qua kêu gọi công dân Mỹ ở Nhật Bản sơ tán khỏi nhà máy điện hạt nhân bị hư hại xa hơn mức do chính phủ Nhật Bản đưa ra. Mỹ khuyến cáo công dân của mình tránh xa khỏi nhà máy Fukushima 1 khoảng 80 km trong khi Nhật Bản chỉ khuyên khoảng 32 km.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nói với các nhà báo rằng lời khuyên này đến từ Cơ quan Điều tiết Hạt nhân NRC, và Giám đốc của NRC vừa gặp Tổng thống Obama sáng hôm qua. Phát ngôn viên này nói tiếp: “Khuyến cáo của chính phủ Nhật Bản được dựa trên các thông tin mà họ có, khác với khuyến cáo mà Mỹ sẽ đưa ra trong trường hợp tai nạn này xảy ra tại Mỹ” .

Ông Carney nói ông không có ý định phán xét cách đánh giá của Nhật Bản, nhưng khuyến cáo mới của Mỹ được sự trên một sự phân tích riêng rẽ, dựa trên các chuẩn mực của Mỹ. Ông Carney nói tình hình biến chuyển của nhà máy điện hạt nhân Fukushima đòi hỏi Mỹ phải có cách đáp ứng biến chuyển theo. Ông cũng nói Tổng thống Obama chưa xét đến chuyện có thể dời lại chuyến đi châu Mỹ Latinh vào cuối tuần này vì cuộc khủng hoảng tại Nhật Bản.

Phóng xạ chưa nguy hiểm ra bên ngoài, Việt Nam và nhiều nước sơ tán công dân.

Trung Quốc và Nga nói mức phóng xạ không có gì nguy hiểm. Tuy nhiên ở Thượng Hải đã áp dụng biện pháp đo mức phóng xạ trên người những ai từ Nhật trở về, kể cả thú vật và hàng hoá nhập từ Nhật Bản.

Dư luận Trung Quốc đặt vấn đề cảnh giác với hàng thuỷ hải sản xuất từ Nhật sang; chưa có biện pháp nào được chính thức áp dụng. Tại Mỹ cũng nói là phải đề phòng mây phóng xạ bay tới California, nhưng người dân không lo lắm.

Tại Việt Nam, chính phủ tuyên bố sẽ xem xét vấn đề an toàn của các dự án điện hạt nhân. Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ thị toà đại sứ lập kế hoạch sơ tán công dân Việt Nam ra khỏi nước Nhật. Bộ tài chính Việt Nam sẽ chuyển 200.000 đô la cứu trợ cho Nhật. Bộ y tế được chỉ thị lập đội cứu hộ sang giúp Nhật, đồng thời lập trạm đo phóng xạ trên người những công dân Việt trở về.

Các nước ngoài kêu gọi công dân của họ sơ tán khỏi Tokyo và những khu vực bị ảnh hưởng của trận động đất và sóng thần Nhật Bản, giữa lúc tình trạng bất ổn hạt nhân có thêm căng thẳng và ngày càng gia tăng thiếu hụt thực phẩm, nhiên liệu và nước sạch.

Theo ước tính thì có khoảng 1 triệu người ở Nhật Bản bị mất nhà cửa vì trận động đất và sóng thần. Dù có những nỗ lực to lớn của các đoàn cứu trợ quốc gia và quốc tế, nhiều người vẫn không có đủ đồ tiếp tế. Hôm qua, Liên đoàn Chữ thập đỏ Quốc tế nói rằng, hơn hai triệu người tình nguyện Nhật Bản hăng hái tham gia công tác trợ giúp những người sống sót. Các quốc gia trên khắp thế giới đã đề nghị giúp đỡ phân phối phẩm vật cứu trợ.

Trước tình hình cuộc khủng hoảng ngày càng tệ hơn, Australia đã khuyến cáo công dân nước họ xét tới việc rời khỏi Tokyo và những khu vực bị ảnh hưởng, vì nhiều cơ sở hạ tầng của Nhật Bản bị xáo trộn. Pháp đã yêu cầu công dân nước họ trở về Pháp hoặc di chuyển tới miền nam Nhật Bản, đi xa nhà máy điện hạt nhân Fukushima, trong khi Ireland khuyến khích công dân nước họ, đặc biệt là những người có con nhỏ, xét tới chuyện có nên ở lại miền Bắc Nhật Bản hay vùng Tokyo.

Hôm qua, Nga cho biết sẽ sơ tán gia đình các viên chức ngoại giao của họ vào cuối tuần này. Các công ty lớn của nước ngoài cũng sẽ sơ tán nhân viên hay di chuyển tới nơi xa hơn. Mỹ chỉ yêu cầu công dân tránh du hành tới Nhật Bản vào lúc này. Nước Anh khuyến cáo công dân đừng tới miền Bắc Nhật Bản hoặc Tokyo ngoại trừ trường hợp hết sức cần thiết.