“Món quà” 140 triệu USD Trung Quốc dành cho Campuchia

Theo Reuters, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã chứng kiến lễ ký kết hiệp định thương mại tự do giữa hai nước tại Phnom Penh hôm nay 12/10.

Thỏa thuận được ký kết nhân chuyến thăm kéo dài 2 ngày của Ngoại trưởng Vương Nghị tới Campuchia.

Ngoài hiệp định thương mại tự do, Bắc Kinh cũng đồng ý cung cấp cho Campuchia 140 triệu USD dưới dạng các khoản vay và viện trợ để thực hiện 8 dự án cơ sở hạ tầng mà Campuchia cho là “ưu tiên hàng đầu”.

Các dự án này bao gồm thiết lập tuyến cáp quang dưới biển nối thành phố ven biển Sihanoukville của Campuchia và đặc khu hành chính Hong Kong, xây dựng và mở rộng các tuyến đường quốc gia, và xây dựng một nhà máy truyền tải điện.

Mark Wong, giám đốc điều hành khu vực Campuchia của tập đoàn viễn thông Huawei của Trung Quốc, năm ngoái cho biết tập đoàn này đã lên kế hoạch hợp tác với Công ty Xây dựng Giao thông Trung Quốc để thực hiện dự án cáp dưới biển. Tuy nhiên, chưa có bất kỳ dự án chính thức nào được công bố kể từ đó.

Các thỏa thuận khác được ký kết trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc tới Campuchia gồm các dự án nhằm nâng cấp một bệnh viện và phát triển hệ thống xử lý chất thải tại Sihanoukville.

Trung Quốc hiện là một trong những nước nước hỗ trợ chính cho Campuchia về kinh tế, thông qua các khoản đầu tư và viện trợ. 

Mối quan hệ về kinh tế, tài chính giữa Trung Quốc và Campuchia đã làm dấy lên nghi vấn về “ngoại giao bẫy nợ”.

Bắc Kinh từng tuyên bố rằng không có điều kiện đi kèm với các khoản đầu tư của nước này tại Campuchia, trong khi Thủ tướng Hun Sen nhiều lần bác bỏ cáo buộc rằng Campuchia bị mắc kẹt trong vòng xoáy nợ nần. Tính đến năm 2019, Campuchia nợ Trung Quốc khoảng 4,5 tỷ USD.

Thỏa thuận thương mại tự do

Ngoại trưởng Vương Nghị và Thủ tướng Hun Sen không tiết lộ điều khoản của thỏa thuận thương mại tự do được hai nước ký kết hôm nay. Tuy nhiên hồi tháng 7, người đứng đầu nhóm đàm phán của Campuchia, Sok Sopheak, nói rằng ít nhất 340 hàng hóa xuất khẩu của Campuchia, gồm tiêu, tỏi và hải sản, sẽ được miễn thuế theo thỏa thuận.

Các cuộc đàm phán về thỏa thuận thương mại tự do được Trung Quốc và Campuchia tiến hành từ tháng 12/2019 sau khi Liên minh châu Âu, một thị trường lớn tiêu thụ các sản phẩm của Campuchia, đình chỉ một số ưu đãi thương mại đặc biệt nhằm trừng phạt Campuchia về vấn đề nhân quyền.

Theo Sam Seun, nhà nghiên cứu tại Học viện Hoàng gia Campuchia, mặc dù thỏa thuận thương mại tự do sẽ mang lại lợi ích nhiều hơn cho Bắc Kinh do thâm hụt thương mại của Campuchia với Trung Quốc, song thỏa thuận này vẫn đóng vai trò quan trọng với Phnom Penh.

“Campuchia vẫn có cơ hội tốt để bán các sản phẩm của họ cho Trung Quốc, trong lúc năng lực sản xuất bị giới hạn”, SCMP dẫn lời chuyên gia Sam Seun nhận định.

Ngoại trưởng Trung Quốc bắt đầu chuyến công du các nước Đông Nam Á từ ngày 11/10 và Campuchia là điểm dừng chân đầu tiên. Ông Vương Nghị dự kiến sẽ có các chuyến thăm tới Malaysia, Lào, Thái Lan và Singapore.

Chansok Lak, giảng viên tại Đại học Hoàng gia Phnom Penh, cho rằng quyết định của ông Vương Nghị khi chọn Campuchia là điểm đến đầu tiên đã cho thấy tầm quan trọng chiến lược ngày càng tăng của Campuchia đối với Trung Quốc trong bối cảnh Bắc Kinh gia tăng căng thẳng với Mỹ.

“Các dự án trị giá 140 triệu USD của Trung Quốc đóng vai trò quan trọng và có ý nghĩa với Campuchia vào thời điểm cần tái khẳng định quan hệ đối tác chiến lược toàn diện của hai nước”, Chansok Lak cho biết.