LHQ xác nhận Syria dùng vũ khí hóa học

Phúc trình điều tra nói rõ đây là kết luận được đưa ra một cách khách quan và chắc chắn dựa trên kết quả xét nghiệm máu, mẫu tóc và nước tiểu của các nạn nhân.

Báo cáo có đoạn: "Vũ khí hóa học đã được sử dụng trong cuộc xung đột tiếp diễn giữa các phe phái ở Syria... nhằm vào dân thường, trong đó có cả trẻ em, trên một phạm vi tương đối lớn".

Dựa trên những bằng chứng thu thập được tại hiện trường, các chuyên gia cho biết khí độc sarin đã được nạp vào đầu đạn những quả tên lửa đất đối đất bắn vào khu vực Ghouta, nguyên nhân chính khiến khoảng 1.400 người thiệt mạng, như con số mà Mỹ khẳng định.

Đây cũng là sự xác nhận chính thức đầu tiên của các chuyên gia LHQ về việc vũ khí hóa học đã được sử dụng trong cuộc nội chiến kéo dài 30 tháng qua tại quốc gia Trung Đông này. Tuy nhiên, bản báo cáo đã không nêu đích danh bên nào tại Syria đã thực hiện vụ tấn công.

Trong buổi công báo phúc trình điều tra, Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon nêu rõ có tới 85% mẫu máu cho kết quả dương tính chất sarin.

"Dựa vào kết quả phân tích, thanh tra đi đến kết luận rõ ràng, đồng nhất và dựa vào bằng chứng đáng tin cậy rằng rocket đất đối đất mang theo chất độc sarin đã được dùng tại Ein Tarma, Moadamiyah và Zalmalka ở vùng Ghouta thuộc Damascus”, ông Ban nói.

Ông cũng  gọi đây là tội ác chiến tranh hèn hạ. "Tôi tin rằng tất cả mọi người sẽ cùng tôi lên án tội ác hèn hạ này. Cộng đồng quốc tế có trách nhiệm tìm ra thủ phạm".

Cũng theo Tổng thư ký Ban Ki-moon, "đây là việc dùng vũ khí hóa học đáng kể nhất chống dân thường kể từ khi Saddam Hussein dùng tại Halabja vào năm 1988."

Ông đồng thời kêu gọi HĐBA LHQ cân nhắc những biện pháp bảo đảm chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad (Ba-sa An Át-xát) sẽ tuân thủ kế hoạch của Nga và Mỹ nhằm tiêu hủy kho vũ khí hóa học của nước này.

Trước đó, Nga và Mỹ đã đạt được thỏa thuận về kế hoạch tiêu hủy kho vũ khí hóa học của Syria. Theo đó, trong vòng một tuần chính quyền của Tổng thống al-Assad phải đưa ra danh sách các kho dự trữ vũ khí hóa học và các thanh sát viên quốc tế sẽ có mặt tại Syria vào tháng 11 tới. Danh sách này sẽ phải nêu cụ thể tên, loại và chất lượng các vũ khí hóa học, địa điểm và hình thức lưu giữ, các cơ sở sản xuất, nghiên cứu và phát triển. Về phía Syria, nước này cho biết sẽ tuân thủ một khi kế hoạch này được LHQ thông qua, đồng thời cho biết chính quyền Syria đã bắt đầu chuẩn bị các thủ tục liên quan.

Anh, Pháp, Mỹ đã lập tức hoan nghênh báo cáo của LHQ.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nói “thông tin được cung cấp trong báo cáo rằng chất sarin được mang trên tên lửa đất đối đất mà chỉ có chế độ của ông Assad có, đã làm rõ trách nhiệm” của chính quyền Syria . 

Anh cho rằng những chi tiết trong báo cáo nói trên đã xác nhận chính phủ Syria, chứ không phải lực lượng đối lập, đứng sau vụ tấn công bằng khí sarin hôm 21/8.

“Không nghi ngờ gì nữa, chính quyền này (Syria) chịu trách nhiệm về cuộc tấn công khiến hàng trăm người thiệt mạng:, Đại sứ Anh tại LHQ Mark Lyall Grant nói với các phóng viên.

Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cùng ngày nhấn mạnh: “Khi bạn xem xét cẩn thận các kết quả của báo cáo, lượng khí độc, sự phức tạp của các hỗn hợp, tính chất và đường đi của các phương tiện mang (khí độc), thì chắc chắn không có gì phải nghi ngờ về nguồn gốc của cuộc tấn công… Nó củng cố lập trường của những người cho rằng chế độ Syria có tội”.