Lầu Năm Góc "tung" sáng kiến liên minh đối phó Trung Quốc

“Mạng lưới đồng minh và đối tác của Mỹ đã tạo ra cho chúng ta lợi thế vượt trội mà các đối thủ không thể theo kịp”, AFP dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper nói hôm 20/10, đồng thời gọi mạng lưới này là “xương sống của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ”.

Ông Esper đã đề cập tới các liên minh lâu năm của Mỹ như NATO, mô tả đây là những bằng chứng cho thấy “tầm quan trọng của việc liên kết với những quốc gia có cùng chí hướng, dù lớn hay nhỏ, nhằm duy trì trật tự mở và tự do”, mang lại lợi ích cho Mỹ trong suốt nhiều thập niên.

Bộ trưởng Esper đã công bố Sáng kiến có tên gọi Chỉ dẫn về Phát triển Liên minh và Đối tác (GDAP) với mục đích tăng cường và mở rộng liên minh của Mỹ với các “nền dân chủ có cùng chí hướng” nhằm đối phó với Trung Quốc và Nga.

Theo Bộ trưởng Esper, Lầu Năm Góc sẽ giám sát và quản lý một cách có hệ thống mối quan hệ của Mỹ với các nước đối tác, nhằm tìm ra những cách thức để phối hợp giữa các lực lượng quân sự, đồng thời thúc đẩy các thỏa thuận mua bán vũ khí của Mỹ.

Sáng kiến được Bộ trưởng Esper công bố chỉ 2 tuần trước khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 3/11. Nếu Tổng thống Donald Trump thua trong cuộc bầu cử này, vị trí của ông Esper có thể bị thay thế vào tháng 1 năm sau.

Sáng kiến được đưa ra sau gần 4 năm Mỹ ghi nhận nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc tái cấu trúc, thậm chí giải tán các liên minh.

Bộ trưởng Esper cho biết “Trung Quốc và Nga có lẽ chưa có tới 10 đồng minh cộng lại”. Quan chức Mỹ cho rằng Trung Quốc đã sử dụng “bẫy” hăm dọa và tài chính để xây dựng liên minh với các nước yếu hơn.

Theo ông Esper, nếu các nước càng nhỏ và càng cần Trung Quốc, họ càng phải chịu sức ép lớn hơn từ Bắc Kinh.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã đề cập tới những chuyến thăm của ông nhằm xây dựng quan hệ quốc phòng với Malta, Mông Cổ và Palau, cùng với đó là những kế hoạch của Mỹ nhằm tăng cường hiện diện quân sự tại Đông Âu, bao gồm việc triển khai các binh sĩ Mỹ tại Ba Lan.

Ông Esper cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc xây dựng các liên kết gần gũi hơn với “các nền dân chủ có cùng chí hướng như Ấn Độ và Indonesia”. Bộ trưởng Mỹ cho biết ông đã gặp Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia hôm 19/10 và sẽ tới thăm Ấn Độ vào tuần tới.

“Họ đều thừa nhận những gì Trung Quốc đang làm”, Bộ trưởng Esper cho biết.

Theo ông Esper, một phần quan trọng trong nỗ lực của Mỹ là mở rộng các thỏa thuận vũ khí, vừa giúp các đồng minh tăng cường năng lực quốc phòng, vừa thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của Mỹ trong cuộc cạnh tranh với Nga và Trung Quốc.

“Chúng ta phải cạnh tranh với Trung Quốc và Nga, những nước có ngành công nghiệp nhà nước cho phép họ đẩy mạnh xuất khẩu quân sự theo những cách mà chúng ta không thể, và cũng không bao giờ mong muốn, trong nhiều trường hợp”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết thêm.

Theo Yonhap, liên quan tới sự cạnh tranh ngày càng tăng từ Nga và Trung Quốc, ông Esper ngày 20/10 cũng kêu gọi các đồng minh tăng cường chia sẻ gánh nặng với Mỹ nhằm đảm bảo mục tiêu an ninh chung. Ông Esper nhắc lại việc Mỹ đã đề nghị các đồng minh NATO tăng ngân sách quốc phòng lên 2% GDP để chia sẻ gánh nặng với Mỹ.

“Chúng tôi cũng hy vọng họ có đủ năng lực và sẵn sàng triển khai khi có vấn đề xảy ra. Chúng tôi hy vọng họ kề vai với Mỹ trong việc đối phó với hành vi tồi tệ của Trung Quốc và sự gây hấn của Nga”, ông Esper nói.