Khủng hoảng khí hậu đe dọa các quốc đảo Thái Bình Dương

Theo Guardian, các chuyên gia khí hậu và di cư đang thúc giục hành động khẩn cấp để tạo hành lang pháp lý cho những người có nguy cơ phải rời bỏ nhà cửa, không nơi sinh sống do khủng hoảng khí hậu. Lời kêu gọi được đưa ra sau khi một báo cáo mới đã nhấn mạnh quy mô nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng trên khắp Thái Bình Dương.

Nghiên cứu do Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International) công bố hôm 9/10 chỉ ra rằng, các hệ thống nhập cư hiện thời không phù hợp với người dân các đảo quốc Thái Bình Dương, những người muốn tìm kiếm sự an toàn và cuộc sống ổn định, trong khi mức nước biển dâng có nguy cơ nhấn chìm quê hương của họ.

Tổ chức trên kêu gọi New Zealand - quốc gia có cộng đồng người Thái Bình Dương hải ngoại lớn nhất thế giới - nhanh chóng cải cách chính sách để cung cấp “phương pháp tiếp cận dựa trên quyền con người đối với việc di cư liên quan đến khí hậu”, trong đó bao gồm cung cấp thị thực nhân đạo chuyên biệt.

Báo cáo nhấn mạnh rằng, các quốc gia như Tuvalu và Kiribati, nơi hầu hết đất đai chỉ cao hơn mực nước biển 2-3m, đang đối mặt với mối đe dọa hiện hữu như nước biển dâng, xói mòn bờ biển và thời tiết khắc nghiệt. Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), mỗi năm có ít nhất 50.000 người dân trên các đảo Thái Bình Dương đối mặt với nguy cơ phải di dời do tác động của biến đổi khí hậu.

Mặc dù đã có một số chương trình di cư sang New Zealand và Australia, các chuyên gia cho rằng những con đường này là chưa đủ và vẫn loại trừ một số nhóm người dễ bị tổn thương nhất.

Tiến sĩ Satyendra Prasad, cựu Đại sứ Fiji tại Liên Hợp Quốc, cho rằng New Zealand nên tạo ra một "con đường để trở thành thường trú nhân chính thức cho người dân các đảo Thái Bình Dương" đang làm việc theo các chương trình di cư lao động.

Báo cáo cũng nhấn mạnh, bất kỳ con đường di cư nào cũng chỉ nên mang tính bổ sung, chứ không thể thay thế cho các hành động khẩn cấp về khí hậu và nỗ lực hỗ trợ các cộng đồng thích ứng tại chỗ.

Theo Tổ chức Di cư Quốc tế, khoảng 320.000 người ở Thái Bình Dương đã phải di dời do thiên tai trong giai đoạn từ năm 2008 đến 2017. NASA cũng dự báo mực nước biển có thể dâng cao tới 15cm trong vòng 30 năm tới.

Năm 2017, cựu Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern đã từng đề xuất cấp thị thực nhân đạo cho 100 người dân Thái Bình Dương mỗi năm, nhưng kế hoạch này chưa bao giờ thành hiện thực. Các chương trình hiện tại, như Chương trình Tiếp cận Thái Bình Dương của New Zealand, lại có các yêu cầu khắt khe về sức khỏe, loại trừ người lớn tuổi và người khuyết tật.

Khánh Hạ