Khám phá sứ quán mới của Mỹ ở Baghdad

Khi hoàn thành, khu sứ quán Mỹ tại Baghdad sẽ là toà nhà hoành tráng nhất trên thế giới có cùng công năng. Ngoài diện tích không thua kém toà thánh ở Rome, tòa nhà ngoại giao Mỹ ở thủ đô Iraq còn có một điểm giống nữa là cũng chứa đựng một vẻ bí ẩn bên trong.

Khi được hỏi về dự án mới nói trên, phát ngôn viên sứ quán Mỹ ở Baghdad Roberta Rossi chỉ trả lời: "Chúng tôi không thể nói về nó được. Đó là lý do an ninh".

Một tờ báo Anh thậm chí còn úp mở với các độc giả rằng, vị trí xây sứ quán mới của Mỹ tại Iraq vẫn là vấn đề tuyệt mật. Thông tin này có thể làm người dân Baghdad kinh ngạc, bởi suốt vài tháng qua họ vẫn trông thấy một rừng cần cẩu đang hối hả xây sứ quán Mỹ bên kia khúc lượn của dòng Tigris.

Toà nhà mới của cơ quan ngoại giao Mỹ toạ lạc ở khu vực rất trung tâm và dễ dàng nằm trong tầm đạn pháo của các lực lượng chống Mỹ tại Baghdad. Nhưng theo người dân địa phương, trong thời gian gần đây những tiếng nổ trong khu vực này đã giảm đi rất nhiều.

Công trường xây dựng khu sứ quán mới của Mỹ ở Baghdad (AP).

Theo một báo cáo của Uỷ ban đối ngoại Thượng viện Mỹ, khu phức hợp sứ quán ở Baghdad gồm 21 toà nhà trên tổng diện tích 42 hectare. Nó được xây tại khu công viên cạnh bờ sông và lọt thỏm trong "Vùng Xanh", vốn được bảo vệ rất cẩn mật vì là nơi đóng các cơ quan của Mỹ và chính phủ Iraq.

Nơi làm việc mới của các nhà ngoại giao Mỹ nằm ngay phía đông một dinh thự cũ của Saddam Hussein mang tên Al-Samoud. Đối diện bên kia đường cũng chính là nơi cựu độc tài Iraq đang bị xét xử. Dinh Cộng hoà, nơi sứ quán Mỹ đang tạm trưng dụng để chờ nhà mới, cũng nằm cách đó không xa.

Có 5.500 người Mỹ và Iraq đang làm việc trong sứ quán nước này ở Baghdad, trong đó gần một nửa là các nhân viên an ninh. Đây nơi có nhiều nhân sự hơn bất cứ toà sứ quán lớn nào của Mỹ trên khắp thế giới. Họ rất hiếm khi dám cả gan đi ra "Vùng Đỏ", nơi thường xảy ra các vụ đánh bom và bắn giết như cơm bữa bên ngoài "Vùng Xanh".

Khối lượng lớn con người cùng làm việc trong sứ quán Mỹ, cơ quan nắm vai trò quan trọng tại Iraq, cũng đang là đề tài chỉ trích của nhiều người.

Trong báo cáo định kỳ về Iraq của một tổ chức nghiên cứu có trụ sở ở châu Âu viết: "Sự hiện diện của một toà sứ quán Mỹ khổng lồ và cùng nằm trong Vùng Xanh với các cơ quan chính phủ Iraq, được người địa phương nhìn nhận như một dấu hiệu chứng tỏ ai đang thực sự nắm quyền lực ở nước họ".

Dinh Cộng hoà Baghdad, nơi đóng sứ quán Mỹ hiện nay (Global Seurity).

Nhưng phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Justin Higgins thì kiên quyết biện minh cho quy mô của sứ quán ở Baghdad, kể cả toà nhà cũ cũng như khu đang xây dựng. Theo ông, điều này cho thấy khối lượng công việc khổng lồ mà người Mỹ đang phải đối mặt tại Iraq.

Ông Higgins cũng lưu ý rằng, có rất nhiều nhân viên không thuộc ngành ngoại giao đang làm việc trong sứ quán ở Baghdad. Đó là các chuyên gia quân sự, điệp viên FBI, đại diện của Bộ Nông nghiệp, Thương mại và các cơ quan khác thuộc liên bang Mỹ.

Họ phải ngủ trong hàng trăm chiếc xe moóc hay những nơi trú ẩn kiểu như container, nằm rải rác khắp Vùng Xanh. Nhưng kể từ năm tới, các nhân viên sứ quán Mỹ sẽ được chuyển tới 6 toà nhà căn hộ hiện đại, nằm bên trong khu phức hợp sứ quán mới.

Công trình khổng lồ nói trên được khởi công từ giữa năm 2005 và sẽ hoàn thành vào tháng 6/2007. Chính phủ lâm thời Iraq chuyển giao khu đất này cho Mỹ sở hữu từ tháng 10/2004, theo một hiệp định mà các điều khoản của nó không được tiết lộ.

Diện tích 42 hectare của sứ quán Mỹ ở Baghdad lớn gấp 4 lần so với khu Liên Hợp Quốc tại New York. Chi phí ban đầu cho công trình này ước tính vào khoảng hơn một tỷ USD. Nhưng năm ngoái, Quốc hội Mỹ mới chỉ duyệt chi 592 triệu USD cho khoản ngân sách khẩn cấp tại Iraq mà thôi.

Máy bay Mỹ quần thảo trên Vùng Xanh Baghdad (AFP).

Hầu hết các gói thầu trong toà sứ quán Mỹ được giao cho một tập đoàn xây dựng của Kuwait. Nhưng phần được coi là "bí mật" của dự án, tức nơi làm việc thực sự của sứ quán, do 6 nhà thầu khác đảm trách. Ông Higgins từ chối tiết lộ tên các doanh nghiệp này vì lý do an ninh, nhưng khẳng định có 5 công ty của Mỹ.

Bản thiết kế của công trình cũng được giữ bí mật. Tuy nhiên, báo cáo của Thượng viện Mỹ cho thấy, nó sẽ là khu phức hợp tồn tại hoàn toàn độc lập so với bên ngoài, không bị ảnh hưởng bởi nạn thiếu điện, nước sạch và tình trạng bất ổn triền miên ở Baghdad hiện nay.

Nó sẽ được trang bị riêng nguồn nước, nhà máy điện và hệ thống xử lý nước thải. Bên cạnh hai toà nhà văn phòng chính, tư dinh cho đại sứ và phó đại sứ cùng các toà căn hộ cao tầng dành cho nhân viên, khu sứ quán Mỹ còn có một khu tiêu khiển khép kín gồm đủ bể bơi, nơi tập thể hình, câu lạc bộ Mỹ...

Vấn đề an ninh cũng được quan tâm đặc biệt và sẽ được giao cho lực lượng lính thuỷ đánh bộ Mỹ đảm trách. Toà sứ quán mới có 5 cổng ra vào được giám sát chặt chẽ, cùng một cổng khẩn cấp khác. Vành đai bảo vệ xung quanh sẽ được bộ trí công phu gấp nhiều lần so với tiêu chuẩn thông thường.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, tiến độ xây dựng sứ quán Mỹ ở Baghdad đang diễn ra gấp rút và đã hoàn thành được một phần ba khối lượng công trình.

Theo Đình Chính

Vnexpress/AP, Reuters