"Kẻ giết người thầm lặng" bóp nghẹt người dân Ấn Độ

Gulpreet Singh ngồi ăn xin từ một tấm thảm gai dầu bẩn trải trên vỉa hè bên ngoài ga tàu điện ngầm South Campus của New Delhi, Ấn Độ.

Giống hàng triệu người Ấn Độ đang chật vật với cuộc sống hàng ngày, người đàn ông 84 tuổi này nói rằng ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc ra ngoài, hít thở bầu không khí dày đặc sương mù ô nhiễm ở thủ đô Ấn Độ. "Tôi đến đây và ngồi đợi. Đôi khi, người ta cho tôi thức ăn", Singh nói, giọng ông căng thẳng bởi tiếng ồn của xe kéo ô tô bốc khói cách đó chỉ vài mét.

New Delhi nằm trong số các thành phố ô nhiễm nhất thế giới và ô nhiễm không khí tại đây đã đạt mức "nguy hiểm" vào đầu tháng 11, theo Chỉ số Chất lượng Không khí Quốc gia (AQI), chuyên theo dõi sự hiện diện của các hạt bụi có hại trong không khí, của Ấn Độ.

Nhiều cư dân New Delhi đã quá quen với "kẻ giết người thầm lặng" này đến nỗi nó trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày. Và họ hầu như không nhận thấy điều đó.

Một sĩ quan cảnh sát đứng tại một trong những nút giao thông đông đúc của New Delhi cho biết mức độ ô nhiễm đã trở nên "không thể chịu nổi" trong mùa đông này. "Tôi đã bỏ khẩu trang vì cần thổi còi để dừng xe cộ, nhưng điều đó thật kinh khủng", viên cảnh sát giấu tên 48 tuổi nói. Khói thải tỏa ra từ các hàng xe xung quanh và anh nói cảm thấy rất khó thở. "Mắt tôi đau rát. Tôi cảm thấy khó thở quá! Thật không dễ dàng", anh nói.

Một nhân viên xã hội cho hay, trong 6 năm cô sống ở New Delhi, tình trạng ô nhiễm tăng lên theo từng ngày, tháng, năm. Mỗi năm lại một kỷ lục mới, và trong mùa lễ hội, mọi thứ luôn trở nên tồi tệ hơn.

Một tiếp viên hàng không đến từ khu vực Rohini của Delhi, vừa thực hiện chuyến bay từ Mỹ, bị sốc bởi sự khác biệt về chất lượng không khí. "Khi tôi hạ cánh trở lại Ấn Độ, sau chuyến bay từ Mỹ, điều đó thật kinh khủng. Tôi liên tục ho", cô nói.

New Delhi không phải là thành phố Ấn Độ duy nhất bị khói bụi làm cho nghẹt thở. Năm ngoái, 9 trong số 10 thành phố ô nhiễm nhất thế giới là ở Ấn Độ, theo IQAir.

Hàng năm, thành phố bị bao phủ bởi một đám mây khói âm u đến nghẹt thở. Nhưng điều đó còn tồi tệ hơn vào mùa đông, khi nhiệt độ xuống thấp hơn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ô nhiễm không khí gây ra ước tính khiến khoảng 7 triệu ca tử vong sớm mỗi năm trên toàn cầu, chủ yếu là do gia tăng tỷ lệ tử vong từ các bệnh tim mạch, ung thư và nhiễm trùng đường hô hấp. Theo một nghiên cứu gần đây của Viện Chính sách Năng lượng tại Đại học Chicago (EPIC), không khí ô nhiễm có thể làm giảm tuổi thọ của hàng trăm triệu người Ấn Độ tới 9 năm.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng,1,3 tỷ cư dân của Ấn Độ đang phải chịu mức độ ô nhiễm trung bình hàng năm vượt quá quy định của WHO.

Vào năm 2019, chính phủ Ấn Độ đã công bố một chiến dịch không khí sạch quốc gia, với mục tiêu giảm 30% ô nhiễm dạng hạt vào năm 2024. Các kế hoạch cụ thể đã được thiết lập cho từng thành phố. Cụ thể, tại New Delhi, các kế hoạch bao gồm các biện pháp để giảm giao thông đường bộ, các vụ đốt cháy và bụi đường, và khuyến khích sử dụng nhiên liệu sạch.

Nhưng trong vài năm trở lại đây, vấn đề ô nhiễm của Ấn Độ ngày càng trở nên tồi tệ, một phần do nước này phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là than đá. 

Các chuyên gia cho rằng, bài toán ô nhiễm tại Ấn Độ sẽ không có giải pháp triệt để, khi các vụ đốt rơm rạ, các dự án xây dựng, việc sử dụng nhiều than đá và các nhiên liệu hóa thạch vẫn tiếp diễn.