James Tuong Nguyen - người kể chuyện qua ống kính
Xem ảnh của James, người ta như được thấy tận mắt cuộc sống nhọc nhằn của những người kém may mắn nhất trong xã hội. Đó là câu chuyện không lời về phận gái làm nghề bán thân, nạn nhân của HIV/AIDS hay cảnh sống của những người nghèo.
Vài năm trở lại đây, James thường từ Mỹ trở về Việt Nam rong ruổi khắp nơi cùng với chiếc máy ảnh. Bằng cách kể chuyện sinh động qua ống kính, James muốn góp một tiếng nói vào công cuộc phòng chống AIDS, ma túy và nạn nghèo đói.
Mấy năm trước, James Tuong Nguyen gặp lại ông thầy cũ Michael McColly, giảng viên Anh ngữ cho các sinh viên không phải người bản xứ của trường Northeastern Illinois University. Michael hơi bất ngờ khi chính anh cựu sinh viên đề nghị ông cùng về Việt Nam để viết loạt bài phóng sự về các nạn nhân HIV/AIDS.
Là tác giả của cuốn sách The After-Death Room: Journey in Spiritual Activism, Michael McColly được biết đến như một nhà hoạt động xã hội tích cực trong công cuộc tuyên truyền phòng chống căn bệnh thế kỷ. Bản thân Michael McColly mang HIV dương tính nên ông hiểu rõ cảm giác sợ hãi của những người đang đứng trước cái chết cận kề có thể đến bất cứ lúc nào.
James ấn tượng trước một Michael McColly bản lĩnh, biết vượt qua số phận oan nghiệt để tiếp tục sống tốt và sống có ích bằng ngòi bút của mình. Anh muốn cùng với thầy về Việt Nam để tìm hiểu về cuộc sống của những bệnh nhân HIV/AIDS.
Vậy là James và Michael có mặt trên những con đường nông thôn Việt Nam. Trong ký ức của hai thầy trò vẫn nguyên vẹn tiếng xe gắn máy chạy trên con đường đất sét đỏ, hai bên là những cánh đồng lúa vàng, xanh. Bọn trẻ hối hả chạy đến trường, những bà già mang rau ra chợ bán, các cô cậu thiếu niên cười nói rôm rả và nói thứ tiếng Anh "bồi"... Và rồi, điều đập vào mắt anh là những pa-nô, biểu ngữ tuyên truyền phòng chống ma túy và HIV/AIDS. James nhanh chóng ghi vào ống kính của mình hình ảnh những tấm poster khổ lớn in hình những chiếc kim tiêm rỉ máu. Đơn giản và chân thực, những tấm ảnh của James nói lên nỗ lực ngăn ngừa các tệ nạn xã hội tại quê hương anh.
Nỗi ám ảnh từ một cái nhìn
Trong những chuyến đi thực tế khắp các vùng miền Việt Nam, cho đến giờ phút này James vẫn bị ám ảnh bởi ánh mắt của một cậu bé 16 tuổi bị AIDS. Biết mình sắp chết, cậu bé biểu cảm một cái nhìn khó tả trước ống kính của James. Tay anh run lên khi chụp pha cận cảnh. Không lâu sau đó, James rất đau buồn khi hay tin cậu bé đã vĩnh viễn ra đi.
Ngoài việc chụp hình, James còn dành thời gian tham dự những buổi sinh hoạt cộng đồng của những người nghiện hút bị nhiễm HIV/AIDS. Họ đều là những người nghèo dưới đáy xã hội nhưng vẫn khao khát có cơ hội sống và làm lại cuộc đời.
James Tuong Nguyen tốt nghiệp cử nhân ngành Nhiếp ảnh và Khoa học chính trị tại trường Northeastern Illinois University, Mỹ, nơi anh từng có kinh nghiệm làm việc tại vị trí chuyên viên truyền thông.
Trong 8 năm qua, James quan tâm đặc biệt đến việc khai thác đề tài cuộc sống của tầng lớp người nghèo dưới tác động của những biến chuyển kinh tế - xã hội tại nước Mỹ và quê hương Việt Nam. Năm 1997, James Tuong Nguyen hoàn thành bộ sưu tập ảnh tài liệu về những con người sống đường phố ở Chicago có tựa đề Chicago's Street People.
Năm 2003, ống kính của James chĩa vào cuộc sống nhọc nhằn của những lao động Việt Nam tại Hàn Quốc. Trong các năm từ 2001 đến 2005, James hoàn thành các sê-ri ảnh về những người nghiện ma túy nhiễm HIV, trẻ em đường phố ở TP Hồ Chí Minh... Anh cũng cộng tác với cây viết nổi tiếng Michael McColly trong các bài phóng sự về đề tài HIV/AIDS từng đăng trên các ấn phẩm như Nimrod, The Chronicle of Higher Education, và TEST Positive Aware, một tập san chuyên đề về AIDS của quốc tế.
Ngoài nhiếp ảnh, James Tuong Nguyen có chân trong hội đồng điều hành The Guild Complex, một tổ chức hướng đến việc phát triển tri thức cho các cộng đồng đa văn hóa ở Chicago. Anh được mời làm diễn giả tại nhiều trường đại học ở Mỹ như North Park University, University of Wisconsin-Madison, Aurora University và Northeastern Illinois University.
Trong chuyến đi đến các nước vùng Đông Nam Á mới đây nhất của mình, James Tuong Nguyen đã cho ra đời sê-ri ảnh tài liệu về những thay đổi trong đời sống của người nghèo tại Việt Nam cũng như ghi lại qua ống kính thực trạng của hiểm họa HIV tại Campuchia. Những tác phẩm trong chuyến đi này của James đã được Liên Hiệp Quốc sử dụng trong những chương trình tuyên truyền giáo dục phòng chống căn bệnh thế kỷ.
Theo Thanh Niên