Iran khánh thành dự án hạt nhân quy mô

Sau lễ khai trương, Tổng thống Ahmedinejad thăm một vòng cơ sở hạt nhân đặt tại Arak, cách thủ đô Tehran 190 km về phía tây nam.

Phó giám đốc Tổ chức năng lượng nguyên tử Iran Mohammed Saeedi gọi nhà máy nước nặng là một trong những dự án hạt nhân lớn nhất của nước này.

Còn phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hamid Reza Asefi tuyên bố: "Lễ khánh thành nhà máy chế tạo nước nặng ở Arak là một bước đi lớn của Iran hướng tới việc sử dụng quyền lợi của mình trong việc tiếp cận công nghệ hạt nhân vì hòa bình".

Sự kiện trên diễn ra chỉ vài ngày trước hạn chót mà Liên Hợp Quốc đặt ra yêu cầu Iran phải chấm dứt hoạt động làm giàu uranium, một quá trình được sử dụng để chế tạo nhiên liệu cho các nhà máy hạt nhân, đồng thời có thể tạo ra vật liệu sản xuất vũ khí hủy diệt.

Nhà máy nước nặng Arak sẽ cung cấp nguyên liệu cho một lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng gần đó. Theo kế hoạch, lò phản ứng này sẽ hoàn thành vào năm 2009 và có thể tạo ra sản phẩm phụ là plutonium vốn được sử dụng trong chế tạo bom nguyên tử.

Một nhóm nhà báo nước ngoài cùng các phóng viên Iran đã được đưa tới Khondab, địa điểm nằm gần cơ sở hạt nhân Arak để nghe bài phát biểu của Tổng thống Mahmoud Ahmedinejad nhân sự kiện khánh thành nhà máy sản xuất nước nặng.

Khu phức hợp hạt nhân Arak được bảo vệ bởi hàng chục khẩu súng phòng không và bao quanh là hàng rào dây thép gai cao 4 mét. Giới chức Iran yêu cầu các phóng viên ảnh và truyền hình không được ghi hình tại khu vực này trừ một số địa điểm được phép.

Sản phẩm nước nặng vốn được sử dụng để hãm bớt nơtron tốc độ cao thành nơtron nhiệt, nhằm dễ dàng tạo ra phản ứng dây chuyền phân hạch hạt nhân. Do đó, đây là một trong những chất làm chậm quen thuộc trong các lò phản ứng trên thế giới hiện nay.

Nhưng bên cạnh đó, nước nặng còn được dùng để sinh ra plutonium có thể sử dụng chế tạo bom nguyên tử. Một số nước phương tây cáo buộc Iran đang tìm cách nắm công nghệ hạt nhân để chế tạo vũ khí hủy diệt. Nhưng Tehran khẳng định, chương trình của họ chỉ mang mục đích hòa bình.

Theo Đình Chính
Vnexpress/AP, Reuters