Hồ sơ phát triển các máy bay do thám không người lái

Vào năm 1917, Peter Cooper và Elmer A. Sperry đã phát minh ra bộ thăng bằng hồi chuyển tự động đầu tiên, giúp giữ thăng bằng cho máy bay trong khi bay, và chuyến bay không người lái đầu tiên đã ra đời.

Công nghệ mới được sử dụng để chuyển chiếc máy bay huấn luyện Curtiss N-9 của Hải quân Mỹ thành máy bay không người lái (UAV) đầu tiên, được kiểm soát bằng sóng vô tuyến. Trong các chuyến bay thử nghiệm, chiếc Sperry Aerial Torpedo đã mang một quả bom nặng 136kg, nhưng máy bay này chưa bao giờ được sử dụng trong chiến đấu.

Cho tới tận năm 1935, các máy bay không người lái vẫn không thể quay lại điểm phóng ban đầu, vì thế chúng không thể được tái sử dụng. Với sự ra đời của Queen Bee, các máy bay không người lái có thể quay trở lại điểm xuất phát, khiến chúng trở nên thiết thực hơn. Đạt độ cao hơn 5.000m và bay với vận tốc tối đa 160km/h, những chiếc Queen Bee đã được sử dụng trong Không quân và Hải quân hoàng gia Anh cho tới tận năm 1947.

Trùm phát xít Adolf Hitler khi đó muốn một quả bom bay để chống lại các mục tiêu phi quân sự, vì thế vào năm 1944, một kỹ sư Đức, Fieseler Flugzeuhau, đã thiết kế chiếc máy bay do thám tốc độ 760km/giờ này. Là tiền thân của các tên lửa hành trình ngày nay, V-1, còn được gọi là Vũ khí báo thù-1, được dự định dùng để ném bom quần đảo Anh (British Isles). V-1 có tải trọng lớn hơn đáng kể so với những người tiền nhiệm và mang các đầu đạn nặng tới 907kg. Trước khi nhả bom, vốn cướp đi sinh mạng của hơn 900 dân thường tại Anh, V-1 có thể bay xa 240km theo một lịch trình được lập sẵn.

Máy bay do thám M-21, một biến thể của A-12 - chiếc sớm nhất trong gia đình Blackbird - đã được sử dụng để phóng Lockheed D-21, một máy bay do thám bay ở tầm cao hơn. M-21 và D-21 được phát triển trong khuôn một dự án từ năm 1963-1968 và được giữ bí mật trong hơn 40 năm.

Chiếc nhỏ nhất trong gia đình máy bay do thám RQ-7B Shadow hiện đang được quân đội Mỹ và lực lượng Lính thủy đánh bộ sử dụng tại Iraq và Afghanistan. Máy bay này có thể định vị và nhận dạng các mục tiêu ở khoảng cách 125km từ các trung tâm giám sát chiến thuật, nhờ đó các chỉ huy lữ đoàn có thể dễ dàng nhìn thấy, phối hợp và hành động nhanh chóng. RQ-7B Shadow 200 được sử dụng  rộng rãi tại Trung Đông. Đến tháng 5/2010, các máy bay này đã hoàn thành khoảng 500.000 giờ bay.

Fire Scout là một trực thăng không người lái nổi tiếng bởi khả năng tự cất cánh và hạ cánh từ bất kỳ tàu sân bay nào và tại các khu vực hạ cánh không được chuẩn bị trước. Nó được quân đội Mỹ phát triển vào đầu những năm 2000. Trong ảnh là một chiếc Fire Scout đang bắn thử rocket không có điều khiển trong cuộc thử nghiệm vũ khí tại Arizona.

Được thiết kế và chế tạo bởi Skunk Works, một chi nhánh của tập đoàn Lockheed Martin, RQ-170 đang được không quân Mỹ sử dụng. Được mệnh danh là “Quái vật của Kandahar” và thường xuyên bay ở độ cao 15.000m, RQ-170 lần đầu tiên được triển khai là trong cuộc chiến tại Afghanistan. Vào tháng 5/2011, quân đội Mỹ đã sử dụng RQ-170 cho cuộc đột kích bí mật ở Abbottabad, Pakistan nhằm tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden.

Tháng 12 năm ngoái, Iran đã tuyên bố thu giữ một chiếc RQ-170 mà Cộng hoà Hồi giáo nói là vi phạm không phận nước này và chiếu các hình ảnh về chiếc máy bay do thám bí mật trên truyền hình quốc gia.

Global Hawk là một chiếc máy bay do thám không người lái có khả năng bay cao và hoạt động với thời gian dài. Dòng máy bay này, hiện được không quân Mỹ sử dụng, được trang bị một thiết bị cảm biến tích hợp có thể cung cấp thông tin tình báo, do thám và trinh sát. Được khởi động phát triển năm 2001, Global Hawk đã đạt được những tiêu chuẩn quan trọng trong lịch sử hàng không.

Được biết đến là máy không người lái đầu tiên có thể bay không nghỉ qua Thái Bình Dương, Global Hawk đã được phép bay trong không phận Mỹ lần đầu tiên tháng 7/2006.

An Bình
Theo Foreign Policy