Hé lộ cách ông Zelensky có thể "chữa lành" quan hệ với ông Trump

Các quan chức đồng minh của Ukraine tại Washington cho biết, Tổng thống Volodymyr Zelensky vẫn có cách để cứu vãn mối quan hệ của ông với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Tuy nhiên, điều đó còn phụ thuộc vào việc Kiev có chấp nhận thỏa thuận đất hiếm do Washington đề xuất hay không. Đến nay, Ukraine vẫn "tảng lờ" đề nghị này của Mỹ. 

Theo Politico, một số quan chức am hiểu tình hình trong chính quyền Donald Trump nói rằng những lời lẽ công kích dữ dội mà ông Trump nhằm vào Tổng thống Zelensky không phải là động thái chuyển hướng sang thân thiện với Nga mà là thể hiện sự phẫn nộ về phản ứng của Kiev trước đề nghị của Washington cho Mỹ đầu tư vào những mỏ đất hiếm ở nước này.

"Họ cần biết rằng việc công khai chỉ trích ông Trump sẽ chỉ phản tác dụng, thậm chí mang lại hậu quả lớn hơn", một thành viên đảng Cộng hòa làm nhiệm vụ cố vấn cho các quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ về tình hình Ukraine cho biết. 

"Trong đảng Cộng hòa có một nhóm, tuy nhỏ, nhưng chống đối Ukraine rất gay gắt. Mặc dù vậy, số người ủng hộ vẫn rất lớn. Việc công kích ông Trump giống như đổ thêm dầu vào lửa, càng làm cho họ chống lại bạn", quan chức trên nói thêm.

Ukraine là bên đã đưa ra đề xuất về một thỏa thuận đất hiếm với đội ngũ cố vấn của Tổng thống Trump. Phiên bản đầy đủ của thỏa thuận do nhóm ông Trump soạn thảo vẫn chưa được công khai nhưng phía Ukraine dường như tỏ ra "khó chịu" vì thiếu các đảm bảo an ninh đầy đủ cho Kiev.

Trung tướng nghỉ hưu Keith Kellogg, đặc phái viên của Tổng thống Trump về các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine đã tới Kiev và có cuộc họp với ông Zelensky hôm 20/2. 

Không rõ hai bên có khôi phục thảo luận về thỏa thuận hay không nhưng sau cuộc họp, ông Zelensky dường như đã xuôi chiều khi nói rằng "Ukraine sẵn sàng cho một thỏa thuận đầu tư và an ninh mạnh mẽ, hiệu quả với Tổng thống Mỹ. Chúng tôi đã đề xuất cách nhanh nhất và mang tính xây dựng nhất để đạt được kết quả. Nhóm của chúng tôi sẵn sàng làm việc 24/7". 

Tuy vậy, Tổng thống Zelensky đã không đề cập rõ đến đất hiếm trong tuyên bố của mình.

Một quan chức Mỹ tham gia vào các cuộc thảo luận với Ukraine cho biết, ông Kellogg đã nói chuyện với Tổng thống Trump trước chuyến thăm Kiev nhưng từ chối cung cấp thông tin chi tiết về cuộc trò chuyện đó.

Các quan chức trong chính quyền Mỹ nói rằng Ukraine cần phải nhanh chóng làm việc với Washington để chốt thỏa thuận đất hiếm do ông Trump đưa ra. Thỏa thuận này đòi Ukraine trao cho các công ty Mỹ 50% quyền sở hữu đối với các mỏ khoáng sản đất hiếm của Ukraine. Đây là kim loại có tầm quan trọng chiến lược và có giá trị tiềm năng lên tới hàng trăm tỷ USD.

Alina Polyakova, Giám đốc Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu, cho biết đảm bảo an ninh cũng cần thiết như vấn đề đầu tư, nhưng Ukraine phải biết rằng thỏa thuận đất hiếm có thể là con đường duy nhất để họ nhận được sự ủng hộ của Mỹ.

"Ukraine đang phải thuyết phục một tổng thống rất thích giao dịch", Polyakova bình luận.

Tổng thống Zelensky nói rằng ông đã từ chối thỏa thuận khi lần đầu nhận được đề xuất từ nhóm ông Trump vì họ "chưa sẵn sàng bảo vệ chúng tôi và các lợi ích của chúng tôi".

Ngày 20/2, chia sẻ trên Fox News, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz cho rằng một thỏa thuận đầu tư chung giữa hai bên sẽ là "sự đảm bảo an ninh tốt nhất mà họ có thể hy vọng, tốt hơn nhiều so với một loạt đạn dược khác". 

Theo ông Waltz, việc ông Zelensky từ chối thỏa thuận và chỉ trích Tổng thống Trump bằng cách "nói xấu trên báo chí" đã gây ra sự bất hòa giữa hai bên. 

"Họ cần phải kiềm chế lại và ký thỏa thuận đó", ông Waltz nhấn mạnh.