"Giáo chủ áo xám" của điện Kremlin

Người đàn ông nhỏ nhẹ, một cựu chuyên gia về các mối quan hệ cộng đồng mới hơn 40 tuổi này được một cuộc khảo sát uy tín mới đây xếp là người có ảnh hưởng lớn thứ hai ở Nga, chỉ sau ông Putin.

Tầm ảnh hưởng đến chính trị Nga của nhân vật này lớn đến mức khi có tin ông Putin đã chỉ định Surkov phụ trách chiến dịch tranh cử của Medvedev, Hãng tin Reuters lập tức bình luận: như vậy ông Medvedev sẽ có toàn bộ nhân sự chủ chốt của điện Kremlinn đứng đằng sau, một dấu hiệu đảm bảo ông Medvedev sẽ tiếp tục thực hiện các chính sách của ông Putin sau khi được bầu lên chức tổng thống.

Sinh ngày 21/9/1964 ở Lipetsk và là cha của ba con, ngược lại với vẻ nghiêm nghị vốn có của sếp Putin, Surkov lúc nào cũng giữ được vẻ điềm tĩnh. Vào đời với một nửa tấm bằng đại học và từng là một nhà soạn nhạc rốc nghiệp dư, Surkov đã có gần 10 năm làm việc cho ông trùm dầu khí Mikhail B.Khodorkovsky.

Năm 1998, Surkov đầu quân vào Kremlin với vai trò cố vấn chính trị dưới thời cựu Tổng thống Boris N. Yelsin. Ông vẫn duy trì được chiếc ghế của mình cho dù ông Yeltsin về hưu, nhà tài phiệt Khodorkosky bị bắt vì tội gian lần thuế và sự ra đi của Aleksandr Voloshin, một cố vấn dày dạn kinh nghiệm nhưng đã từ chức Chánh văn phòng Kremlin năm 2003.

Olga V. Khystanovskaya, nhà xã hội học chuyên nghiên cứu về các nhân vật nổi tiếng trong chính trường Nga, đã miên tả Surkov là người "luôn đứng sau ngai vàng nhưng đôi khi lại có ảnh hưởng hơn cả chính Nga hoàng".

Đã làm việc rất lâu ở cương vị là Phó Chánh văn phòng Tổng thống, Cố vấn chính trị cho Tổng thống, chịu trách nhiệm về tổ chức, thông tin và hỗ trợ hoạt động của Tổng thống về những vấn đề chính sách đối nội, quan hệ liên dân tộc và liên bang, vai trò của Surkov có thể được so sánh với Karl Rove, sĩ quan phụ tá chính trị hàng đầu của Tổng thống Mỹ George W.Bush. Nhưng khi vị trí của Rove bị các vụ bê bối đe doạ, thì chỗ đứng của Surkov đường như không thể bị chiếm lĩnh và quyền lực của ông ngày càng được khuyếch trương nhờ chính tài năng của ông.

Những nhân vật đối địch cho rằng Surkov đang điều hành Duma Quốc gia (Quốc hội Nga) như một hạ sĩ quan huấn luyện, trừng phạt và chỉ trích rất khéo những nghị sĩ "bướng bỉnh". Ông cũng làm việc như đại diện của Kremlin trong thể chế chính trị ở Nga, trong đó có Uỷ ban Bầu cử Trung ương, Toà án Hiến và và chính quyền địa phương của 89 chủ thể ở nước Nga.

Từ rất lâu trước khi nước Nga có tổng thống và thủ tướng mới, đã có rất nhiều đồn đoán xung quanh khả năng ai sẽ là nhà lãnh đạo kế tiếp. Đồng thời người ta đã dự đoán rằng với tài năng của mình, rất có thể Surkov sẽ trở thành nhân vật được nhắc nhiều hơn nữa trong lịch sử nước Nga khi phò tá ông Putin giữ nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp, bằng cách vận động thành công sửa đổi được hiến pháp của nước này. Thực tế thì dù hiến pháp vẫn chưa được sửa đổi, nhưng theo các nhà phân tích việc ông Putin lên làm Thủ tướng sau một ngày thất nghiệp chắc chắn có bàn tay can dự của kiến trúc sư Surkov.

Thu Hằng

Theo Baltimore