EU có thể đã cho phép dùng lợi nhuận từ tài sản Nga để tái thiết Ukraine

Reuters dẫn nguồn tin từ Bỉ - quốc gia đang giữ chức chủ tịch Liên minh châu Âu trong nhiệm kỳ 6 tháng - đưa tin rằng, các nước EU ngày 29/1 dường như đã đồng ý tạo ra một tài khoản riêng để chuyển tiền lãi từ tài sản bị phong tỏa của Nga vào.

Đây được xem là bước đầu tiên trong kế hoạch sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga trong nỗ lực tái thiết Ukraine vốn bị tàn phá do chiến sự dữ dội với Moscow 23 tháng qua.

Theo nguồn tin, đại sứ từ 27 nước EU đã đồng ý về mặt nguyên tắc về việc sử dụng lợi nhuận liên quan đến tài sản của Nga để hỗ trợ tái thiết Ukraine.

Văn bản này sẽ trải qua quá trình kiểm tra pháp lý và ngôn ngữ trước khi các nước áp dụng nó. Nguồn tin cho biết việc này sẽ diễn ra sớm nhất có thể. Ủy ban châu Âu sau đó dự kiến sẽ đề xuất chuyển số tiền đến Kiev nhưng chưa rõ thời điểm cụ thể.

Trước đó, Pháp và Đức đã tỏ ra khá dè dặt về kế hoạch này, trong khi Ngân hàng Trung ương châu Âu cảnh báo nó có thể làm suy yếu niềm tin vào đồng euro và gây bất ổn cho thị trường toàn cầu.

Sự đồng thuận nói trên diễn ra vài ngày trước khi EU tổ chức hội nghị thượng đỉnh, nơi mà các nước dự kiến sẽ tìm cách vượt qua sự phản đối của Hungary liên quan tới đề xuất của châu Âu nhằm viện trợ Ukraine 50 tỷ euro trong 4 năm tới.

EU, Mỹ, Nhật Bản và Canada đã phong tỏa khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga vào năm 2022 khi Moscow mở chiến dịch quân sự ở Ukraine. Châu Âu đang đóng băng khoảng 200 tỷ USD trong số đó, chủ yếu nằm tại cơ quan thanh toán bù trừ Euroclear ở Bỉ.

Hồi giữa tháng, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc phương Tây đang cố gắng tạo ra "vỏ bọc pháp lý" để lấy đi tài sản chủ quyền của Nga, một động thái mà Moscow nhiều lần cảnh báo sẽ vi phạm luật pháp quốc tế và làm suy yếu hệ thống tài chính toàn cầu.

Bloomberg ngày 10/1 đưa tin, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden đang xem xét dự luật cho phép tịch thu một số tài sản bị đóng băng của Nga để giúp tái thiết Ukraine sau chiến dịch quân sự của Moscow.

Bà Zakharova cáo buộc Washington đang tìm cách thúc ép Liên minh châu Âu (EU) tham gia kế hoạch tịch thu tài sản của Nga. Bà tuyên bố Moscow sẽ đáp trả quyết liệt nếu tài sản của Nga "bị đánh cắp".

"Các biện pháp đáp trả sẽ được thực hiện. Chúng sẽ gây đau đớn", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga cảnh báo.

Giới chức Mỹ xem phương án tịch thu tài sản là đòn bẩy buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán chấm dứt xung đột với Ukraine. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, Moscow vẫn chưa bày tỏ nhiều sự quan tâm tới những cuộc thương lượng này. Thay vào đó, Nga tuyên bố sẽ đáp trả tương xứng.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga đã lên sẵn danh sách các tài sản của phương Tây có thể tịch thu nếu G7 quyết định tịch thu 300 tỷ USD tài sản đóng băng của Nga.