Động thái mới của Nhật Bản trong việc xuất khẩu vũ khí

Động thái mới

Nguồn tin này cho hay động thái này đang nhận được sự khuyến khích của Hải quân Mỹ bởi nó sẽ mở đường cho Nhật Bản trở thành đối tác an ninh hàng đầu của Washington tại châu Á.

Hiện nay, Tập đoàn sản xuất tên lửa của NATO với 12 quốc gia thành viên đang triển khai dự án phát triển và chia sẻ chi phí sản xuất tên lửa SeaSparrow. Đây là loại tên lửa hiện đại được thiết kế để phá hủy các tên lửa chống hạm và tấn công máy bay. Các công ty của Mỹ gồm Raytheon (RTN.N) và General Dynamics (GD.N) hiện cũng đang sản xuất tên lửa SeaSparrow.

Hãng Reuters cho biết thêm, hồi tháng 5/2015, giới chức Hải quân Nhật Bản đã tham gia một cuộc họp của NATO tại The Hague để nghiên cứu thêm về hoạt động của tập đoàn sản xuất tên lửa này.

Theo hai quan chức Hải quân Nhật Bản giấu tên, hiện nay Tokyo mới đang trong giai đoạn đầu đàm phán đầu tiên với NATO về việc tham gia tập đoàn sản xuất tên lửa.

Động thái này càng tỏ rõ quyết tâm thay đổi chính sách an ninh của Thủ tướng Shinzo Abe bao gồm việc gỡ bỏ quy định kéo dài hàng thập niên cấm Nhật Bản xuất khẩu vũ khí ra nước ngoài.

Bước đi của Nhật Bản

Sau khi dỡ bỏ lệnh cấm này, thỏa thuận vũ khí lớn đầu tiên đã được phê chuẩn vào tháng 7/2014, khi Bộ Quốc phòng Nhật Bản công bố việc cung cấp các cấu phần của tên lửa đánh chặn cho Mỹ và chuyển giao công nghệ liên quan đến các thiết bị cảm biến cho Anh.

Những thương vụ như vậy rõ ràng có ý nghĩa quan trọng về thương mại và công nghệ. Tuy nhiên, nó còn phải được hiểu như một phần của trò chơi địa chính trị lớn hơn mà Nhật Bản đang tiến hành nhằm tăng cường an ninh của mình bằng cách hợp tác với các quốc gia có cùng chí hướng.

Một quan chức Bộ Quốc phòng Nhật Bản nhận xét: "Tôi tin rằng bằng cách cung cấp các hợp phần này, mối quan hệ của chúng tôi với Mỹ sẽ tiếp tục được cải thiện".

Đề xuất cung cấp tàu ngầm trị giá 20 tỷ USD giữa Nhật Bản và Australia, từng được các phương tiện truyền thông quốc tế đề cập nhiều hồi mùa thu năm 2014, cũng bắt nguồn từ lối tư duy này.

Nhật Bản và Australia đều háo hức muốn Mỹ duy trì cam kết đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương, và một thỏa thuận về tàu ngầm sẽ hoàn thành mục tiêu này bằng cách cho thấy rằng Nhật Bản và Australia là các bên liên quan có trách nhiệm đối với an ninh của khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Thỏa thuận này sẽ giúp ngành công nghiệp quốc phòng của Nhật Bản trở nên cạnh tranh và hiệu quả hơn, và giúp giảm thiểu lỗ hổng về năng lực dưới biển của Australia, khi tàu lớp Collins của nước này dự kiến sẽ ngừng hoạt động vào năm 2025.

Tuy nhiên, những thách thức cả về mặt chính trị lẫn kỹ thuật vẫn còn tồn tại, và các chuyên gia quốc tế cho rằng Nhật Bản cần phải tạo được một hệ thống pháp lý và kỹ thuật mới để có thể xuất khẩu một "bàn đạp" quan trọng như vậy.

Ngay từ đầu năm 2015, Nhật Bản đã bày tỏ sự quan tâm đối với việc hợp tác với Pháp. Các biện pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu vũ khí của Nhật Bản và gia tăng hợp tác về nghiên cứu trong lĩnh vực này sẽ được đưa vào chương trình nghị sự của hội nghị 2+2 vào tháng 3 tới.

Hai bên quan tâm đến việc phát triển các loại thiết bị không người lái dưới nước và các loại robot có thể hoạt động trong môi trường phóng xạ. Nhật Bản cũng đã đề nghị Anh mua máy bay săn tàu ngầm P-1 của họ để thay thế loại Hawker Siddeley Nimrod do Anh chế tạo.

Mặc dù P-1 sẽ phải cạnh tranh với P-8 Poseidon của Boeing để đạt được một thỏa thuận có thể lên đến 1 tỷ USD, đối với các ngành công nghiệp quốc phòng bị cách li của Nhật Bản, chỉ cần được coi là một ứng cử viên đáng tin cậy cũng là một thành công đáng kể.

Vì vậy, cùng với động thái muốn gia nhập tập đoàn sản xuất tên lửa của NATO, Nhật Bản có thêm cơ hội rất lớn đưa vũ khí của mình sản xuất có mặt trong quân đội của lực lượng NATO, đồng thới đẩy mạnh việc xuất khẩu ra nước ngoài.