Diễn biến cuộc "khẩu chiến" của Tổng thống Mỹ - Ukraine tại Nhà Trắng

Vào ngày 28/2, Tổng thống Zelensky đã đến Nhà Trắng để thảo luận về một thỏa thuận được đề xuất nhằm cho phép Mỹ tiếp cận nguồn khoáng sản đất hiếm của Ukraine, đồng thời thúc đẩy đảm bảo an ninh của Mỹ.

Nhưng khi hai nhà lãnh đạo ngồi xuống để họp báo tại Phòng Bầu dục, bầu không khí nhanh chóng trở nên căng thẳng. Ông Trump lớn tiếng trước mặt ông Zelensky, nói nhà lãnh đạo Ukraine nên "biết ơn" sự hỗ trợ của Mỹ trong thời gian qua.

"Hoặc là ông sẽ đạt được thỏa thuận hoặc chúng ta sẽ ra ngoài", ông Trump nói với ông Zelensky.

Ngay sau khi kết thúc cuộc họp, ông Trump đã đưa ra một tuyên bố trên mạng xã hội, dường như rút Mỹ khỏi các cuộc đàm phán với Ukraine và yêu cầu ông Zelensky rời khỏi Nhà Trắng. Cuối cùng không có thỏa thuận nào được ký kết.

"Tôi đã xác định rằng Tổng thống Zelensky chưa sẵn sàng cho hòa bình nếu có sự tham gia của Mỹ. Ông ấy đã không tôn trọng Mỹ ngay tại Phòng Bầu dục đáng kính của Mỹ. Ông ấy có thể quay lại khi đã sẵn sàng cho hòa bình", Tổng thống Trump tuyên bố.

Mỹ là đối tác quan trọng với Ukraine, cam kết viện trợ quân sự 65,9 tỷ USD kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự vào năm 2022. Nhưng số phận của các khoản viện trợ trở nên mong manh kể từ khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1.

Đầu tháng này, Tổng thống Trump đã điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và cử các đặc phái viên Mỹ đến đàm phán một thỏa thuận hòa bình với các quan chức Nga tại Ả rập Xê út, mà không có sự tham gia của Ukraine hoặc châu Âu.

Tổng thống Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu khác đã chỉ trích động thái này của Mỹ, cho rằng Washington đã gạt họ ra ngoài lề.

Kể từ đó, ông Trump đã leo thang căng thẳng, gọi ông Zelensky là "nhà độc tài" vì không tổ chức bầu cử và cáo buộc ông lợi dụng Mỹ.

Ông Zelensky là nhà lãnh đạo châu Âu thứ ba đến thăm ông Trump trong tuần này, sau Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer. Nhưng khác với những nhà lãnh đạo đó, những người đã cố gắng ca ngợi ông Trump, ông Zelensky đã công khai phản bác ông Trump ngay tại Nhà Trắng.

Rạn nứt xuất hiện

Ngay từ khi Tổng thống Zelensky đến Nhà Trắng, đã có dấu hiệu cho thấy cuộc họp giữa hai nhà lãnh đạo sẽ rất căng thẳng.

Tổng thống Trump chào Tổng thống Zelensky tại lối vào Nhà Trắng bằng một cái bắt tay và một câu nói đùa về bộ trang phục của nhà lãnh đạo Ukraine. Đó là phiên bản màu đen của bộ quân phục thường ngày của ông Zelensky, một biểu tượng cho địa vị của ông như một tổng thống thời chiến.

"Hôm nay ông ăn mặc chỉnh tề", ông Trump nói lớn, chỉ vào bộ trang phục của ông Zelensky.

Khi hai nhà lãnh đạo ổn định chỗ ngồi tại Phòng Bầu dục để xuất hiện trước báo chí lần đầu tiên trong ngày, ông Trump bắt đầu nói về những vấn đề chính, quảng bá thỏa thuận đất hiếm với Ukraine.

"Chúng ta sẽ ký thỏa thuận tại hội nghị ở Phòng phía Đông trong một lát nữa, ngay sau bữa trưa", ông Trump nói.

"Chúng tôi có một thỏa thuận rất công bằng, và chúng tôi mong muốn tham gia, đào, đào, đào, đào và làm việc để có được một số đất hiếm", ông Trump nói thêm.

Nhưng không lâu sau đó, hai nhà lãnh đạo tỏ ra bất đồng quan điểm về thỏa thuận này.

Tổng thống Zelensky nhấn mạnh bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần bao gồm các đảm bảo an ninh thực sự cho Ukraine, điều mà nước Mỹ dưới thời Tổng thống Trump cho đến nay vẫn tránh né.

"Tôi hy vọng rằng văn bản này, văn bản đầu tiên sẽ là bước đầu tiên hướng tới các đảm bảo an ninh thực sự cho Ukraine. Người dân của chúng tôi, con cháu của chúng tôi, thực sự đang trông chờ vào điều đó", tổng thống Ukraine cho biết.

Tranh cãi về Nga

Tổng thống Trump cũng nhanh chóng ca ngợi các cuộc đàm phán đang diễn ra với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nói rằng hai nhà lãnh đạo đã có "những cuộc thảo luận rất tốt" với nhau và sẽ đưa cuộc chiến đến hồi kết.

Trước đó, tổng thống Mỹ từng tuyên bố Ukraine "không có khả năng" quay trở lại biên giới trước năm 2014, trước khi Nga bắt đầu sáp nhập bán đảo Crimea. Ông cũng khẳng định những nỗ lực của Ukraine nhằm gia nhập liên minh quân sự NATO là không khả thi.

Trong cuộc gặp tại Nhà Trắng, ông Zelensky nhấn mạnh sự ủng hộ của ông Trump sẽ là điều "cần thiết" để duy trì toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

"Tôi thực sự tin tưởng vào lập trường mạnh mẽ của các ông để ngăn Tổng thống Putin. Tôi hy vọng rằng, cùng nhau chúng ta có thể ngăn ông ấy. Nhưng đối với chúng tôi, điều rất quan trọng là phải cứu đất nước, các giá trị, tự do và dân chủ của chúng tôi. Và tất nhiên, không có sự thỏa hiệp nào với người đã chiếm lãnh thổ của chúng tôi", ông Zelensky nói.

Về phần mình, ông Trump tìm cách đổ lỗi rằng, chính sự thù địch của ông Zelensky đối với ông Putin đã làm đình trệ các cuộc đàm phán hòa bình. Trong khi đó, ông Trump tự coi mình là "trọng tài" và "người kiến tạo hòa bình" giữa hai bên đang giao tranh.

"Các bạn đã thấy sự thù ghét mà ông ấy dành cho ông Putin. Thật khó để đạt được thỏa thuận với kiểu thù ghét đó", ông Trump nói với các phóng viên, chỉ tay về phía ông Zelensky.

Ông Trump cũng nhấn mạnh thêm tuyên bố của mình rằng, Ukraine sẽ phải từ bỏ một điều gì đó để đạt được hòa bình với Nga:

"Tôi nghĩ rằng ông sẽ phải luôn thỏa hiệp. Ông không thể thực hiện bất kỳ thỏa thuận nào nếu không có sự thỏa hiệp", nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố.

Nhưng ông Zelensky đã lên tiếng phản bác, nói rằng cuộc chiến không phải là xung đột về tính cách mà là sự vi phạm chủ quyền của đất nước ông.

"Ông Putin sẽ không bao giờ dừng lại. Và ông ấy sẽ còn tiến xa hơn nữa. Ông ấy không ưa chúng tôi. Không phải vì tôi. Ông ấy không ưa người Ukraine. Ông ấy nghĩ rằng chúng tôi không phải là một quốc gia", ông Zelenskyy nói, khi căng thẳng bắt đầu leo thang trong Phòng Bầu dục.

Khi cuộc họp báo trở nên căng thẳng, với những ngón tay chỉ trỏ và giọng nói lớn, Tổng thống Trump bắt đầu chỉ trích cả Tổng thống Zelensky và các phóng viên đang gây sức ép với ông về việc liệu ông có thể tin tưởng Tổng thống Putin sẽ không vi phạm lệnh ngừng bắn hay không.

"Điều gì sẽ xảy ra nếu một quả bom rơi trúng đầu bạn ngay bây giờ?", ông Trump lớn tiếng với một phóng viên, trước khi đưa ra lời bảo vệ Tổng thống Putin một cách mạnh mẽ.

Công kích lẫn nhau

Khi căng thẳng bắt đầu tăng nhiệt, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã chỉ trích cựu Tổng thống Joe Biden, cáo buộc ông sử dụng vũ lực để chấm dứt chiến tranh. Ông nói thêm rằng, ngược lại, chính quyền Trump tập trung vào ngoại giao.

Tuy nhiên, ông Zelensky đã phản bác nhận định này và đặt câu hỏi liệu có thể có kiểu ngoại giao nào với Tổng thống Putin, vì ông cáo buộc nhà lãnh đạo Nga phá vỡ thỏa thuận năm 2014 về việc chấm dứt giao tranh ở vùng Donetsk và Lugansk ở miền Đông Ukraine.

Bắt đầu từ đó, màn công kích cá nhân bắt đầu nổ ra tại Phòng Bầu dục.

"Ông đang hỏi về kiểu ngoại giao nào vậy?", ông Zelensky hỏi Phó Tổng thống Vance.

"Tôi đang nói về kiểu ngoại giao sẽ chấm dứt sự tàn phá đất nước của ông… Ngài Tổng thống, tôi nghĩ thật thiếu tôn trọng khi ông đến Phòng Bầu dục và cố gắng tranh cãi vấn đề này trước truyền thông Mỹ", ông Vance đáp trả.

Khi ông Zelensky chỉ ra rằng ông Vance chưa bao giờ đến Ukraine và chưa trực tiếp cảm nhận được tác động của cuộc chiến, ông Trump đã giận dữ ngắt lời.

"Đừng bảo chúng tôi sẽ phải cảm nhận như thế nào. Chúng tôi đang cố gắng giải quyết vấn đề", ông Trump nói.

Theo ông Trump, ông Zelensky đang "không ở vị thế tốt".

"Hiện tại ông không có quân bài nào. Nhưng nhờ có chúng tôi, ông bắt đầu có quân bài", ông Trump nói với nhà lãnh đạo Ukraine.

"Chúng tôi không chơi bài", ông Zelensky đáp trả.

"Ông đang chơi bài. Ông đang đánh cược với mạng sống của hàng triệu người, ông đang đánh cược với Thế chiến III. Những gì ông đang làm là rất thiếu tôn trọng với chính đất nước này", ông Trump chỉ trích.

Tổng thống Zelensky liên tục cố xen vào rằng ông thực sự hy vọng sẽ ngăn chặn chiến tranh, nhưng ông Trump dường như đang trên "đà thắng thế", chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine vì đã không tỏ ra biết ơn.

"Ông phải biết ơn. Ông không có quân bài nào cả. Ông bị chôn vùi ở đó. Người dân của ông đang chết dần chết mòn. Ông đang thiếu binh lính. Tôi đã trao quyền cho ông trở thành một người cứng rắn và tôi không nghĩ ông sẽ trở thành một người cứng rắn nếu không có Mỹ", ông Trump nhấn mạnh.

Chỉ trong vài phút, cuộc họp báo đã kết thúc.

Tương lai bất định

Không có thỏa thuận nào về khoáng sản đất hiếm được ký kết vào buổi chiều. Một cuộc họp báo khác được lên lịch vào cuối ngày cũng bị hủy bỏ. Ngay sau đó, ông Zelensky được nhìn thấy rời khỏi Nhà Trắng trên một chiếc xe tối màu và phái đoàn Ukraine bước ra khỏi tòa nhà.

Cuộc khẩu chiến nhanh chóng chuyển lên mạng xã hội. Hai nhà lãnh đạo tiếp tục đưa ra bình luận về những gì đã diễn ra tại Phòng Bầu dục.

"Nhiều điều đã được rút ra mà không bao giờ có thể hiểu được nếu không có cuộc trò chuyện dưới sức ép và tranh cãi như vậy", ông Trump viết trên Truth Social. Ông tiếp tục cáo buộc rằng ông Zelensky đã "thiếu tôn trọng" Mỹ.

Trong khi đó, ông Zelensky đã đưa ra lời thừa nhận ngắn gọn, trung lập hơn về cuộc họp, tập trung vào lòng biết ơn của ông đối với sự ủng hộ của Mỹ.

"Cảm ơn nước Mỹ, cảm ơn vì sự ủng hộ của các bạn, cảm ơn vì chuyến thăm này. Cảm ơn Tổng thống, Quốc hội và người dân Mỹ. Ukraine cần hòa bình công bằng và lâu dài, và chúng tôi đang nỗ lực hết mình vì điều đó", nhà lãnh đạo Ukraine viết.

Sau khi rời Nhà Trắng, ông Zelensky sẽ đến London để họp với các nhà lãnh đạo châu Âu, trong khi số phận của liên minh Mỹ - Ukraine vẫn còn bỏ ngỏ.