Cuộc đối đầu Điện Biên Phủ, sai lầm lớn nhất của Pháp (2)

Laura Lam có bài viết riêng cho trang tiếng Anh của báo Điện tử Dân trí về chiến thắng Điện Biên Phủ lẫy lừng của quân và dân Việt Nam. Xin giới thiệu tiếp phần 2 bài viết với đề tựa “Những đường hầm và giao thông hào”. (Bài viết tiếng Anh tại đây)

Ngược lại với một thung lũng không gì che chắn, nơi mà Pháp hy vọng thực hiện một cuộc chiến thông thường, những vùng núi và rừng xung quanh rất lý tưởng cho Việt Minh che giấu vũ khí. Thách thức lớn nhất với Việt Minh là làm thế nào để tay không chuyển những khẩu pháo nặng lên đỉnh đồi, qua những vạt rừng mênh mông, qua những dãy núi và đến được những địa điểm đã được ngụy trang trên những quả đồi bao vây quanh quân Pháp. Quân Việt Nam đã hành động bí mật và gần như cả đêm. Nhưng băng giá sẽ đổ xuống thung lũng khi hoàng hôn xuống, đặt ra một thách thức nữa.

Vì những đường mòn rất hẹp, chỉ cần bánh xe trệch hướng một chút, pháo sẽ rơi xuống khe núi sâu. Họ đã mở một đường mòn mới, ở những vũng lầy sâu đến mắt cá chân. Với nỗ lực phi thường, kiên nhẫn và thầm lặng, họ đã xây dựng lại những đường mòn và sau nhiều tuần, đã kéo pháo vào vị trí chiến đấu. Để lên dốc, hàng trăm phụ nữ và nam giới đã gồng mình, kéo những khẩu pháo nặng bằng dây thừng dài, từng chút từng chút một. Cả đêm, họ có thể kéo được pháo đi từ 500 đến 1.000m. Mỗi lần Pháp nghi ngờ có động tĩnh, chúng lại cho máy bay dội bom. Những đường giao thông lại bị phá hủy. Nhiều người đã chết dưới làn bom đạn này.

Lúc này, dưới sự kinh ngạc của kẻ thù và cả một sự hy sinh lớn của người mình, quân Việt Nam đã đưa được tất cả pháo vào những vị trí trên đỉnh đồi bên phải, bao vây quân Pháp cùng những bãi đáp máy bay mà Pháp hoàn toàn phụ thuộc.

Tướng Giáp đã liên lạc với chỉ huy các tiểu đoàn từ một sở chỉ huy rất đơn sơ ở khu rừng gần đó. Ông làm việc và sống bên trong căn lều nhỏ ở dưới chân một quả đồi. Căn lều chỉ được trang bị một cái bàn gỗ, 2 chiếc ghế mây và một chiếc giường đệm cỏ khô. Hầu như tất cả thời gian ông có mặt trên lều và chỉ xuống hầm khi có không kích.

Trận chiến vĩ đại khai mào vào ngày 13/3/1954. Vài ngày trước đó, Đại tá de Castries đề nghị tăng thêm 3 tiểu đoàn. Nhưng ông ta không biết rằng Việt Minh đã hoàn thành đáng kể hệ thống đường hầm, và pháo hỏa lực mạnh của họ giờ đã bao vây thung lũng cùng bãi đáp máy bay của Pháp. Phía Việt Nam bắt đầu cuộc tấn công quyết định vào chiều cùng ngày, thời điểm đủ muộn để khiến Pháp không thể cầu viện hàng không trước khi trời tối.

Trung tướng Rene Cogny, một chỉ huy ba hoa của Navarre ở Hà Nội, đã để lộ một số bí mật quân sự cho báo giới ở Paris, trong đó có cả việc Pháp đã biết những nhất cử nhất động của quân Việt Minh. Ngay sau khi biết tin này, Tướng Giáp đã đổi mật mã tín hiệu và một số chiến lược quân sự.

Sáng 12/3, Cogny đến thăm Điện Biên Phủ lần cuối để đánh giá công tác chuẩn bị. Ông ta nhìn thấy rất nhiều đường giao thông hào trước vị trí của Pháp. Đứng trên một ngọn đồi, Cogny chứng kiến cuộc đột kích của Pháp vào những đường hào của Việt Minh và thu giữ một số vũ khí. Nhưng cuộc chiến này không phải là về những con hào. Nó là cuộc chiến của những đường hầm, pháo hạng nặng, và sự cô lập của quân ngoại bang ở đất nước của người Việt Nam.

Tiếp nối "truyền thống" của quân đội Pháp, một nhà chứa cơ động Pháp đã được triển khai đến Điện Biên Phủ 2 tháng trước đó. Gái điếm được đưa về các trại và đặt dưới sự chăm sóc của các sĩ quan quân y trong quân đoàn lê dương Pháp. Những lính Pháp phấn kích đã tình nguyện đứng ra xây dựng một khu nhà cho số gái điếm này ở. Nhưng chiến tranh tàn nhẫn và rất ít binh sĩ Pháp trong các đơn vị chiến đấu có cơ hội thư giãn ở đây.