Chiến thuật "bầy sói" của Ukraine đã nhốt Hạm đội Biển Đen Nga ở cảng

Chiến thuật "bầy sói" trên biển của Ukraine là gì?

Theo đó, Hải quân Ukraine dùng nhiều xuồng không người lái tự sát (USV) tập trung tấn công tàu chiến Nga. Mặc dù đây là một chiến thuật không có quá nhiều tính sáng tạo, nhưng lại tỏ ra hiệu quả trong một cuộc chiến bất đối xứng trên biển.

Từ đêm 31/1 đến rạng sáng 1/2/2023, Lực lượng đặc biệt số 13 thuộc Cục Tình báo quốc phòng Ukraine đã sử dụng 3-4 xuồng không người lái loại nhỏ, đánh chìm thành công Ivanovets, một hộ vệ hạm tên lửa lớp Tarantul thuộc Hạm đội Biển Đen ở vùng biển gần hồ Donuzlav, phía tây bán đảo Crimea.

Bộ Quốc phòng Nga chưa phản hồi về vụ việc, nhưng các video, hình ảnh trên mạng xã hội Nga đã chứng minh tính xác thực của vụ tấn công.

Theo nhiều thông tin nước ngoài, lúc 3h42 ngày 1/2/2023, chiếc USV đầu tiên của Hải quân Ukraine đã tấn công Ivanovets. Hai phút sau, chiếc USV thứ hai đã đánh trúng mục tiêu và cuộc tấn công thứ ba lúc 3h47, chiếc USV thứ ba đánh chìm nó.

Các thủy thủ bắt đầu sơ tán và từ bỏ nỗ lực cứu con tàu được đưa vào hoạt động năm 1989. Khoảng 50 phút sau, nó chìm xuống làn nước băng giá của hồ Donuzlav.

Đoạn video do chiếc USV thứ 4 của Ukraine quay cho thấy, sau khi chìm, chỉ còn vài mét mũi tàu tên lửa lộ ra trên mặt nước.

Các video do Ukraine công bố rất đơn giản, nhưng quá trình chiến đấu thực tế còn gay cấn hơn, đặc biệt là đối với các thủy thủ trên hộ vệ hạm Ivanovets của Nga.

Theo đoạn video do Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine công bố, chiến hạm Nga không bất động trong suốt trận hải chiến. Ngoài ra, làn khói sáng dưới hai camera chụp ảnh nhiệt ở đuôi tàu Ivanovets cũng cho thấy, khi phát hiện USV đang lao tới, hạm trưởng đã ra lệnh tăng tốc để tránh.

Lúc này, nếu từ trên không nhìn xuống, trận chiến sẽ giống một đàn sói tấn công một con cừu. Trong bóng tối, con cừu cố gắng tránh đàn sói tấn công mình từ nhiều hướng khác nhau.

Nhưng lần này trên Biển Đen không phải là đàn chó sói trong tự nhiên, mà tàu Nga đã bị đánh bại bởi "bầy sói" Ukraine. Đoạn video cho thấy một cái lỗ lớn mở ra ở giữa mạn trái của tàu Ivanovets và chiếc USV thứ ba dường như đang tiếp cận cái lỗ ở mạn tàu một cách thoải mái.

Sau đó, chiếc USV dự phòng quay phim trận đánh từ xa và một ngọn lửa chói lóa trên mặt nước, cột lửa bùng lên và khói bốc cao hàng chục mét, khiến người ta nghi ngờ nhiên liệu hoặc tên lửa trên tàu có thể đã bị kích nổ.

Dù thế nào đi nữa, tàu Ivanovets chắc chắn không thể sống sót. Và cho dù thủy thủ đoàn có thể rút lui an toàn, nhưng với Ukraine, họ đã giành chiến thắng.

Những mất mát cũng được công khai trên mạng xã hội Nga. Điều đáng ngạc nhiên là, mặc dù vụ nổ dữ dội như vậy, 32 thủy thủ đã được sơ tán thành công và chỉ có một người bị thương nặng được đưa đến bệnh viện.

Có thể Hạm đội Biển Đen đã tiến hành các cuộc tập trận sơ tán đáng kể trong hơn một năm qua. Nếu không, mọi người khó có thể được giải cứu thành công sau một vụ nổ có cường độ lớn như thế, xảy ra trên một con tàu tên lửa cỡ nhỏ có trọng tải dưới 500 tấn.

Ivanovets là tàu hộ vệ hạng nhẹ lớp Tarantul Project 1241.1 - do Liên Xô phát triển từ những năm 1970 - được hạ thủy năm 1988 và sử dụng năm 1989. Tàu dài 56m, có lượng giãn nước đầy tải 549 tấn, do vậy, nó được xếp vào loại tàu tên lửa hạng nhẹ.

Về vũ khí, tàu được trang bị 4 tên lửa chống hạm siêu âm 3M80 Moskit, pháo chính AK-176 cỡ nòng 76mm và 2 pháo bắn nhanh 6 nòng 30mm AK-630.

Tên lửa chống hạm siêu âm 3M80 Moskit có tầm bắn tối đa 130km và nặng 320 kg. Nếu khu trục hạm của đối phương bị trúng 1 đến 2 tên lửa này, có thể mất sức chiến đấu. Có lẽ chính đòn tấn công của 3 chiếc USV, đã khiến 4 tên lửa đã gây ra vụ nổ thứ cấp.

Đoạn video cho thấy, vị trí mà chiếc USV thứ ba đâm vào tàu, nằm ngay bên dưới bệ phóng tên lửa. Nếu lực nổ từ ba chiếc USV đủ lớn, việc kích nổ tên lửa không thành vấn đề.

Hạm đội Biển Đen chịu "bó tay" trước một đối thủ nhẹ ký

Hạm đội này của Nga có nhiệm vụ kiểm soát Biển Đen, phong tỏa các tuyến đường biển của Ukraine, cung cấp hỏa lực yểm trợ và hỗ trợ cho các hoạt động đổ bộ nhiều nhất có thể, duy trì tuyến đường tiếp tế trên biển phía Nam, đồng thời hỗ trợ phòng không khu vực.

Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng Hạm đội Biển Đen vốn có lợi thế áp đảo, lại gặp rất nhiều khó khăn suốt hai năm qua. Không những Nga bị tổn thất nặng nề, mà còn mất thế chủ động bởi phương thức tác chiến bất đối xứng rất hiệu quả của Hải quân Ukraine.

Ukraine, quốc gia đã mất gần như toàn bộ tàu chiến, không có nhiều vũ khí dưới nước và không có vũ khí chất lượng cao, nhưng tên lửa chống hạm và xuồng không người lái đã gây ra tổn thất nặng nề cho Hạm đội Biển Đen. Tàu tuần dương chủ lực Moskva, đã phải trả giá ngay đợt đầu tiên.

Trong năm 2023, nhiều chiến hạm khác của Hạm đội Biển Đen liên tục bị USV của Ukraine đánh chìm hoặc trọng thương.

Ví dụ, tàu đổ bộ Orsk mới về từ Syria và tàu ngầm lớp Kilo Rostov-on-Don đang sửa chữa tại cảng Sevastopol đã bị tên lửa hành trình Ukraine đánh chìm. Tàu đổ bộ Chinzel Cask khi đang dỡ hàng tại cảng cũng bị đánh chìm,..

Vụ đánh chìm Ivanovets và mới đây nhất là tàu tuần tra Sergey Kotov mới hạ thủy của Nga. Mặc dù chỉ là những trận hải chiến nhỏ, nhưng chúng có ý nghĩa vô cùng sâu sắc.

Thứ nhất, Hạm đội Biển Đen thực tế đã bị biến thành hạm đội "có danh mà không có thực" và nhiều khả năng không thể hoàn thành nhiệm vụ trên Biển Đen, cho đến khi xung đột Nga - Ukraine kết thúc.

Thứ hai, Ukraine một lần nữa sử dụng USV và đạt được kết quả rực rỡ. Họ mặc dù đã giành lại thế chủ động trên biển, nhưng dường như khó có tác động quyết định đến toàn bộ tình hình chiến sự, khi không thể mở được một tuyến đường biển. Tuy nhiên, nhiệm vụ quan trọng nhất đã được hoàn thành, đó là "trói chân" Hạm đội Biển Đen tại cảng.

Cuối cùng, phải thừa nhận rằng, với sự phát triển của vũ khí không người lái, các tàu mặt nước truyền thống cỡ vừa và lớn, nhiều lần được khẳng định là dễ bị tổn thương trước những loại vũ khí như vậy.

Rõ ràng, chiến tranh đã bắt đầu bước vào kỷ nguyên bất đối xứng. Đây là xu hướng có thể quyết định lịch sử, bất kỳ quốc gia nào cũng cần lưu ý tận dụng hoặc đề phòng trước nó. Nếu không, tương lai tình huống "bị trói chân" của Hạm đội Biển Đen sẽ lại xảy ra, kết quả sẽ càng bi thảm hơn.

Từ góc độ này, chiến thuật "bầy sói" của Ukraine đã đặt ra bài toán hóc búa về việc tìm cách chống USV và tên lửa chống hạm cho các cường quốc hải quân trên thế giới, kể cả Mỹ và Trung Quốc.