Châu Âu đối mặt nguy cơ bùng phát cháy rừng vì nắng nóng bất thường

Tình trạng hạn hán kéo dài ở một số quốc gia Địa Trung Hải, đợt nắng nóng vào tuần trước đã lan tới miền bắc nước Đức và chi phí nhiên liệu cho các máy bay được sử dụng để chống cháy rừng tăng mạnh là các vấn đề đang làm gia tăng mối lo ngại trên khắp châu Âu vào mùa hè này. Và bây giờ mới chỉ là tháng 6.

Cathelijne Stoof, Giáo sư Khoa học Môi trường tại Đại học Wageningen của Hà Lan, cho biết: "Phần lớn châu lục đang trong tình trạng khô hạn". Bà cũng cho rằng viễn cảnh cháy rừng đang trở nên thách thức trên khắp châu Âu.

Các trận hỏa hoạn vào mùa hè năm ngoái đã thiêu rụi hơn 11.000km2 đất. Ước tính khoảng một nửa diện tích thiệt hại thuộc các nước trong Liên minh châu Âu.

Các chuyên gia cho biết, cháy rừng ở châu Âu giờ không chỉ là vấn đề đối với các quốc gia phía nam châu lục.

"Điều mà các nhà khoa học đang cảnh báo chúng ta là các đám cháy rõ ràng đang tiến lên phía bắc và ở các quốc gia như Anh, Đức, bán đảo Scandinavia. Trong tương lai, cháy rừng có thể sẽ xảy ra thường xuyên hơn", Catherine Gamper, chuyên gia tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, cảnh báo. 

Các vụ cháy rừng ở Tây Ban Nha bắt đầu với sự xuất hiện của đợt nắng nóng sớm nhất trong hai thập niên vào mùa Xuân. Nhiệt độ đã tăng trên 40 độ C ở nhiều thành phố của Tây Ban Nha, tương đương với mốc thường được ghi nhận vào tháng 8.

Nước láng giềng Bồ Đào Nha ghi nhận tháng 5 nóng nhất trong 9 thập niên. Tại Pháp, tháng 5 vừa qua cũng có nhiệt độ nóng kỷ lục.

Tổ chức Khí tượng Thế giới cho biết vào tuần trước: "Do hậu quả của biến đổi khí hậu, các đợt nắng nóng bắt đầu sớm hơn và ngày càng trở nên thường xuyên, nghiêm trọng hơn. Những gì chúng ta đang chứng kiến hôm nay là một dự báo cho tương lai".

Dù châu Âu đã lập kế hoạch, thực hiện các mô hình giám sát, cảnh báo sớm và dự đoán, việc chuẩn bị để ứng phó với cháy rừng vẫn là một thách thức lớn. EU đang mở rộng một phi đội máy bay và trực thăng để hỗ trợ xuyên biên giới và dự kiến sẽ hợp tác với nhiều quốc gia ngoài khối.

Marta Arbinolo, một chuyên gia về khả năng phục hồi và thích ứng với khí hậu, nói: "Rất khó để dự đoán cháy rừng". "Mùa hè năm 2022 được dự đoán là đặc biệt nóng và khô, thậm chí có thể hơn năm 2020 hoặc năm 2021, và là mùa hè khô và nóng nhất ở châu Âu. Chúng tôi có thể dự đoán rằng nguy cơ cháy rừng ở châu Âu vào mùa hè có thể rất cao", bà nói.

Tại Hy Lạp - nơi hứng chịu một số trận hỏa hoạn dữ dội nhất châu Âu vào tháng 8 năm ngoái, các nhà chức trách cho biết chi phí nhiên liệu cho hoạt động chữa cháy rừng tăng cao đã làm gia tăng thách thức đối với lực lượng cứu hỏa, vốn phụ thuộc nhiều vào các máy bay phun nước để dập lửa. 

Thời gian xảy ra cháy rừng cũng ngày càng dài hơn. "Khái niệm mùa xảy cháy rừng đang không còn ý nghĩa. Cháy rừng diễn ra quanh năm", Victor Resco de Dios, giáo sư kỹ thuật rừng tại Đại học Lleida, Tây Ban Nha nhận định.