Các thủ lĩnh khác của Wagner trong vụ rơi máy bay là ai?
(Dân trí) - Chiếc máy bay rơi gần Moscow vào tối 23/8 được cho là chở theo một số lãnh đạo khác của công ty quân sự tư nhân Wagner ngoài ông Prigozhin, trong đó có Dmitry Utkin và Valery Chekalov.
Ngoài thủ lĩnh nổi tiếng Yevgeny Prigozhin, công ty quân sự tư nhân Wagner còn một số lãnh đạo cấp cao khác. Hai trong số họ cũng có tên trong danh sách những hành khách đi cùng ông Prigozhin trên chuyến bay xấu số bị rơi vào tối 23/8 tại tỉnh Tver.
Dàn lãnh đạo vẫn còn một số chỉ huy kỳ cựu nhưng họ thiếu sức thu hút, sức mạnh kinh tế và mối liên hệ chính trị giống ông Prigozhin.
Dmitry Utkin
Dmitry Utkin - người chỉ huy của Wagner - thường được coi là nhà sáng lập hoặc đồng sáng lập ra lực lượng quân sự tư nhân này. Dù vậy, vai trò chính xác của ông Utkin vẫn còn chưa rõ ràng, theo Guardian.
Năm 2020, trang web điều tra Bellingcat cho biết họ có dữ liệu nguồn mở cho thấy ông Utkin "được dùng như bình phong".
Cùng năm ấy, báo cáo khác của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một viện chính sách của Mỹ, cho rằng "không thể xác minh được liệu ông Utkin là người khởi xướng thành lập nhóm Wagner hay chỉ là bình phong".
Ông Prigozhin vào tháng 9/2022 từng thừa nhận thành lập nhóm Wagner từ tháng 5/2014. Mỹ và EU đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với ông Prigozhin và ông Utkin vì vai trò của Wagner ở Ukraine.
Sinh năm 1970, ông Utkin là cựu sĩ quan trong cơ quan tình báo quân sự GRU của Nga, từng phục vụ trong 2 cuộc chiến Chechnya và ở Syria. Ông cũng nằm trong số các thành viên Wagner tham gia hoạt động của Nga ở miền đông Ukraine từ năm 2014 và đã được Điện Kremlin khen thưởng.
Vào đầu những năm 2000, ông Utkin phục vụ 10 năm trong vai trò chỉ huy Lữ đoàn Spetsnaz số 2 của GRU ở biên giới Estonia rồi giải ngũ. Theo vợ cũ, ông Utkin nhớ cuộc sống nơi chiến trường.
Người đàn ông này hiếm khi lên tiếng hoặc xuất hiện công khai. Lần cuối cùng người ta nhìn thấy ông Utkin là trong video do ông Prigozhin đăng vào tháng 7.
Trong video này, ông Prigozhin đang nói chuyện với binh sĩ Wagner ở Belarus sau cuộc nổi dậy ở Nga vào 1 tháng trước. Ông Prigozhin sau đó giới thiệu một người đàn ông tên Utkin. Theo Guardian, đây cũng là lần đầu tiên ông Utkin được ghi hình nói chuyện với binh sĩ của mình.
"Đây chưa phải là kết thúc mà chỉ là sự khởi đầu của tác phẩm vĩ đại nhất thế giới, và nó sẽ tiếp tục sớm thôi", ông Utkin nói trong video. "Chào mừng tới địa ngục".
Valery Chekalov
Valery Chekalov, đồng minh lâu năm của ông Prigozhin từ những năm 2000, cũng có tên trong danh sách 7 hành khách trên chiếc máy bay xấu số.
Theo BBC, ông Chekalov, 47 tuổi, là người phụ trách hoạt động kinh doanh phi quân sự của ông Prigozhin. Guardian cho rằng ông Chekalov giám sát công ty cung cấp thực phẩm của ông Priogzhin - công ty chuyên cung cấp thực phẩm cho trường học khắp nước Nga và cả quân đội.
Ông Chekalov còn được cho là nắm quyền quản lý một số hoạt động kinh doanh của ông Prigozhin ở Syria, bao gồm đầu tư vào dầu mỏ.
Theo Guardian, ông Chekalov còn phụ trách sắp xếp việc đi lại của ông Prigozhin, khiến ông trở thành một trong số ít người biết về hành tung của thủ lĩnh Wagner. Ông cũng phụ trách đảm bảo an ninh cho ông Prigozhin.
Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với ông Chekalov vào tháng 7 vì mối liên hệ với ông Prigozhin và vì đã tạo điều kiện cho việc vận chuyển đạn dược đến Nga.
Evgeniy Makaryan
Một số chỉ huy kỳ cựu của Wagner cũng được Rosaviatsia liệt vào danh sách có trên chiếc máy bay rơi, bao gồm Evgeniy Makaryan.
Ông Makaryan gia nhập Wagner vào năm 2016, từng tham chiến tại Syria. Ông được cho là đã bị thương trong trận Khasham, nơi hàng trăm lính Wagner thiệt mạng sau các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào lực lượng thân Tổng thống Assad.
Theo Sky News, ông Makaryan được cho là vệ sĩ của ông Prigozhin. Ông Makaryan vẫn là chỉ huy trong nhóm Wagner dù ít người biết về vai trò chính xác của người đàn ông này.