Bush đề cử nhân vật cứng rắn làm thẩm phán Toà án tối cao

“Thẩm phán Alito đã phục vụ xuất sắc toà án thượng thẩm liên bang suốt 15 năm và có kinh nghiệm tư pháp nhiều hơn bất kỳ người nào được đề cử cho Toà án tối cao hơn 70 năm qua”, Tổng thống Bush bình luận, ngầm so sánh với Harriet Miers - người được ông lựa chọn trước đó nhưng phải rút lui vì bị chỉ trích là không có kinh nghiệm trong lĩnh vực tư pháp.

Việc đề cử Alito là một bước đi trong kế hoạch khôi phục lại uy tín chính trị của Tổng thống Bush, sau một loạt những rắc rối trong nhiệm kỳ 2. Tỷ lệ ủng hộ dành cho ông giảm xuống mức thấp nhất từ trước đến nay và người dân không hài lòng về giá nhiên liệu cao, cuộc chiến Iraq và những vấn đề trong nền kinh tế. Ngoài ra, vị thế của Tổng thống cũng bị tổn hại, khi vụ điều tra tội phạm vươn tới tận văn phòng của Phó tổng thống Dick Cheney và khiến cho chánh văn phòng phó tổng thống Lewis Libby bị truy tố.

Thêm vào đó, việc Bush đề cử Miers khiến những đồng minh theo tư tưởng bảo thủ tức giận. Giờ đây đa số họ chào đón Alito.

Đây là một thẩm phán có tư tưởng bảo thủ đến mức một số luật sư đặt cho ông biệt danh là “Scalito”, để so sánh những quan điểm của ông với vị thẩm phán bảo thủ trong Toà án tối cao Antonin Scalia. Nhưng Scalia thì hay làm người khác mất lòng và gây khó dễ cho các luật sư, còn Alito lại lịch lãm, kín đáo và điềm tĩnh.

“Toà án tối cao là một thể chế mà từ lâu tôi đã kính trọng”, vị thẩm phán 55 tuổi, cũng là một cựu công tố viên và một cựu luật sư chính phủ từng tranh tụng 12 vụ trước toà án tối cao, phát biểu. “Trong 29 năm làm công chức, tôi đã có cơ hội đánh giá toà án tối cao từ nhiều phương diện”.

Alito có quan điểm chống nạo phá thai. Nếu được Thượng viện thông qua, ông sẽ thay thế vị thẩm phán sắp về hưu Sandra Day O’Connor, người nắm lá phiếu quyết định tại Toà án tối cao trong nhiều vấn đề gây tranh cãi do quan điểm khá ôn hoà của bà. Bush hy vọng Thượng viện có thể tán thành việc bổ nhiệm Alito trước cuối năm nay.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hoà John Cornyn ca ngợi Alito là “một người có phẩm chất tuyệt vời, luôn tận tuỵ”. Còn lãnh đạo đảng Dân chủ trong Hạ viện Harry Reid lại tỏ ra thất vọng. Ông cho rằng Alito “có thể có tư tưởng quá cực đoan đối với người dân Mỹ”.

Reid và các thành viên đảng Dân chủ trước đó đã kêu gọi Tổng thống chọn một nhân vật ôn hoà để tạo ra sự đồng thuận hơn là nhượng bộ trước sức ép của những người bảo thủ trong đảng Cộng hoà.

Theo M.C.

Vnexpress/AP, BBC