Binh sĩ Nga sẽ làm nhiệm vụ gì tại Kazakhstan?

Thông tin chi tiết về đợt triển khai quân sự chung của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) có trụ sở tại Moscow, Nga tới Kazakhstan đã được Tổng thư ký CSTO Stanislav Zas tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Sputnik hôm 6/1. Lực lượng của CSTO gồm Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Tajikistan, trong đó Nga giữ vai trò dẫn đầu.

Tướng Zas cho biết sứ mệnh gìn giữ hòa bình tại Kazakhstan đã được khởi động hoàn toàn phù hợp với hiến chương CSTO, kể từ khi Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev yêu cầu CSTO giúp đỡ trong bối cảnh nước này phải đối mặt với mối đe dọa ngày càng tăng từ làn sóng bạo lực. Theo Tướng Zas, sau khi tham vấn khẩn cấp, liên minh CSTO nhất trí rằng "các sự kiện đang diễn ra tại Kazakhstan là mối đe dọa thực sự đối với an ninh của đất nước, sự ổn định và thậm chí toàn vẹn lãnh thổ".

Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev ngày 5/1 đã ban bố tình trạng khẩn cấp toàn quốc và đề nghị sự hỗ trợ từ CSTO nhằm giúp đối phó tình trạng bạo loạn tại nước này. Các cuộc biểu tình bùng phát từ ngày 2/1 ở tây Kazakhstan và nhanh chóng lan ra khắp các thành phố, khi người dân phản đối quyết định của chính phủ về việc ngừng trợ giá khí đốt hóa lỏng (LPG) khiến giá nhiên liệu này tăng vọt. 

Các nhà chức trách xác nhận ít nhất 18 thành viên của lực lượng an ninh Kazakhstan đã thiệt mạng, trong đó có hai người bị phát hiện trong tình trạng mất đầu. Hơn 2.000 người bị bắt giữ và hơn 1.000 người bị thương sau các vụ bạo loạn.

Các lực lượng của Nga và Belarus đã đến Kazakhstan và quá trình triển khai 2.500 lính thuộc lực lượng đặc nhiệm và đổ bộ đường không của CSTO tới Kazakhstan dự kiến sẽ hoàn tất vào tối 7/1. Nga ngày 6/1 đã đưa lính nhảy dù tới Kazakhstan để hoạt động cùng lực lượng gìn giữ hòa bình của CSTO.

Tổng thư ký CSTO cho biết hoạt động triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới Kazakhstan có hai mục tiêu chính. Tướng Zas nói rằng các binh sĩ sẽ được triển khai để bảo vệ nhiều "cơ sở chiến lược và cơ quan chính phủ quan trọng", cũng như "giúp duy trì trật tự" và bảo đảm an toàn cho người dân tại Kazakhstan.

Tướng Zas cảnh báo nếu các địa điểm do CSTO bảo vệ bị tấn công vũ trang, các binh sĩ thuộc lực lượng gìn giữ hòa bình sẽ được phép sử dụng vũ lực để đáp trả.

Tuy nhiên, tướng Zas nhấn mạnh CSTO không có kế hoạch cử lực lượng gìn giữ hòa bình đối đầu trực tiếp với những kẻ bạo loạn đang hoạt động khắp các thành phố của Kazakhstan. Ông tuyên bố công tác thực thi pháp luật và giám sát vẫn do các lực lượng địa phương của Kazakhstan tiến hành.

"Tất cả cáo buộc cho rằng các đơn vị của chúng tôi sẽ giải tán các cuộc biểu tình là không chính xác, điều này sẽ không xảy ra", tướng Zas tuyên bố. Ông cũng bác bỏ bất kỳ quan điểm nào cho rằng sứ mệnh gìn giữ hòa bình của CSTO sẽ dẫn đến "sự chiếm đóng" hoặc "xâm lược", khẳng định đây là những lập trường "hoàn toàn vô lý".

"Nếu lãnh đạo Kazakhstan cho rằng tình hình đã ổn định và lực lượng của họ đã kiểm soát được tình hình mà không cần sự giúp đỡ của chúng tôi, tất nhiên, chiến dịch sẽ kết thúc và toàn bộ lực lượng quân sự sẽ được rút đi", ông Zas cho biết.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price ngày 6/1 cho biết, Washington và thế giới sẽ theo dõi các hoạt động của Nga và lực lượng gìn giữ hòa bình tại Kazakhstan. Nga đã tuyên bố rằng họ coi những diễn biến hiện nay là vấn đề nội bộ của Kazakhstan và tin tưởng chính phủ Kazakhstan có thể kiểm soát tình hình.