Bắt thêm tướng Nga và bàn cờ chính trị của Putin

Trung tướng Vyacheslav Varchuk, cựu Phó Tư lệnh Quân Dã chiến (VV) thuộc Bộ Nội vụ (MVD) Nga vừa nhận phê chuẩn lệnh bắt giữ của Tòa án Quân sự đồn trú tại Moscow ngày 6/3/2017.

Trước đó một ngày, Cục Điều tra Quân sự số 51 thuộc Ủy ban Điều tra Nga đã yêu cầu tòa án bắt giữ ông Varchuk vì nghi ngờ nhận khoản tiền hối lộ lớn.

Vụ việc của tướng Vyacheslav Varchuk bị nghi ngờ là vụ nhận tiền 10 triệu rúp từ tháng 2/2015- 2/2016 của cấp dưới là Đại tá Alexander Kostin - Phó Cục trưởng Cục Tài chính của VV.

Cụ thể, vào khoảng thời gian trên, Đại tá Kostin đã có cuộc thương lượng với sĩ quan liên lạc đặc biệt Alexander Gostev. Tại cuộc gặp, ông Kostin hứa tạo điều kiện cho Cục Thông tin liên lạc thuộc VV được nhận khoản kinh phí bổ sung 250 triệu rúp để hiện đại hóa trang thiết bị kỹ thuật với điều kiện phải “lại quả” 10 triệu rúp.

Ông Kostin đã giới thiệu có "ô dù" của Trung tướng Varchuk, Phó Tư lệnh VV phụ trách công tác kinh tế, tài chính nên việc bổ sung kinh phí cho Cục Thông tin liên lạc là đơn giản và dễ dàng thông qua.

Cuối cùng, ông Kostin đã đạt được thỏa thuận trên, nhận 10 triệu rúp trong vòng 3 tháng. Nhưng Cục Thông tin liên lạc không nhận được khoản tiền kinh phí bổ sung, ông Kostin cũng không hoàn trả khoản tiền 10 triệu rúp đã nhận.

Sau đó, sĩ quan liên lạc đặc biệt Alexander Gostev buộc phải gửi đơn đến Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) tố cáo ông Kostin. Trong quá trình thẩm vấn, với tư cách là người làm chứng, ông Gostev chứng minh được rằng mình đã trực tiếp chuyển cho ông Kostin số tiền theo thỏa thuận và ông này đã bị bắt.

Sau đó, cơ quan điều tra đã làm rõ được vai trò của Trung tướng Vyacheslav Varchuk trong vụ án này. Ông Varchuk đã bị buộc tội nhận hối lộ theo khoản 6 Điều 290 - Bộ luật Hình sự và bị tạm giam 2 tháng.

Theo phán quyết của tòa, ông này bị tạm giam 2 tháng. Trước đó, cơ quan điều tra cho rằng, nếu không bị tạm giam, ông Varchuk có thể bỏ trốn, đe dọa nhân chứng, tiêu hủy chứng cứ…

Ông Vyacheslav Varchuk sinh năm 1963 tại Ukraine, giữ nhiều chức vụ khác nhau tại Bộ Quốc phòng Nga và tại Tổng cục Kinh tế và Tài chính của MVD. Ông được bổ nhiệm làm Phó Tư lệnh VV vào năm 2010, được phong quân hàm Trung tướng vào năm 2011 và đã nhận danh hiệu “Nhà kinh tế công huân” của Nga.

Năm 2013, ông Varchuk lọt vào danh sách 5 quân nhân Nga giàu nhất theo bình chọn của Forbes. Trong các bảng khai thuế, thu nhập hàng năm của gia đình ông là 43,7 triệu rúp. Nhưng riêng ông chỉ kiếm được 3 triệu rúp/năm, còn lại là của vợ. Ông Varchuk sở hữu một căn hộ 3 buồng và chiếc ô tô Lexus 570, vợ ông sở hữu ngôi biệt thự, một khu đất và chiếc ô tô Land Rover Discovery…

Đòn chính trị của Tổng thống Putin?

Vốn là người có ảnh hưởng trong Bộ Quốc phòng Nga nhưng Trung tướng Vyacheslav Varchuk không được chọn vào danh sách các cán bộ của Lực lượng Cận vệ Quốc gia Nga (Rosgvardia) - cấu trúc mới trên cơ sở VV thuộc MVD do Tổng thống Putin ký sắc lệnh thành lập.

Từ tháng 5/2016, khi lực lượng này được thành lập, Trung tướng Vyacheslav Varchuk được giao phụ trách công tác cấp kinh phí cho lực lượng mới này.

Theo cố vấn của Tư lệnh Rosgvardia Viktor Zolotov, việc bắt giữ ông Varchuk là kết quả công tác phối hợp của các cơ quan bảo vệ pháp luật với ban lãnh đạo của Rosgvardia nhằm làm trong sạch đội ngũ cán bộ của MVD. Điều này chỉ liên quan đến các cựu lãnh đạo của VV - những người không được chuyển sang Rosgvardia.

Vụ việc của Trung tướng Vyacheslav Varchuk được phơi bày vì một nhân vật cấp dưới đang tạo nên dư luận cho rằng đây là một cuộc chơi chính trị của Tổng thống Putin nhằm làm trong sạch đội ngũ của mình.

Hơn 1 năm qua, nhiều quan chức Nga đã bị bắt để điều tra vì tội tham nhũng. Đáng chú ý là vụ Cục phó Cục An ninh kinh tế và chống tham nhũng Bộ Nội vụ Dmitry Zakharchenko chứa 9 tỉ rúp trong nhà.

Đại tá Dmitry Zakharchenko bị bắt quả tang khi đang nhận 7 triệu ruble, khám xét tại văn phòng phát hiện thêm 20 triệu ruble. Một khoản 13 triệu ruble cùng với 176.000 USD cũng được tìm thấy trong khoang hành lý xe ô tô của ông này.

Nhưng số tiền mà ông này cất giấu ở Đại lộ Lomonosov còn khủng khiếp hơn. Đó là con số 120 triệu USD và 2 triệu euro. Số tiền này nếu đem cân sẽ nặng 1,2 tấn.

Tại thời điểm bắt vị quan chức này, Nga đang tổ chức điều tra vụ án hình sự về chiếm đoạt 26 tỷ rúp thuộc sở hữu của "Nota-Bank" (giấy phép hoạt động ngân hàng của cơ sở này bị thu hồi tháng 11/2015). Trong quá trình điều tra đã phát hiện được rằng Zakharchenko là nhân vật cộm cán tham gia vào sơ đồ lừa đảo quy mô lớn.

Năm 2016, đầu năm 2017 cũng là một năm có những biến động nhân sự lớn ở Nga. Hàng loạt tỉnh trưởng tại Nga đã từ chức hồi tháng 1/2017. Còn Tổng thống Vladimir Putin cũng đã có những đợt cách chức hàng loạt quan chức mà không đưa ra lý do vào tháng 4/2016, tháng 8/2016 và tháng 2/2017.

Giữa tháng 2, Tổng thống Vladimir Putin đã có cuộc gặp gỡ với với các tỉnh trưởng vừa từ chức trong tháng trước và cho biết ông sẽ đích thân giúp họ phát huy kinh nghiệm và kỹ năng để phục vụ cho lợi ích của Nga.

Đó là tỉnh trưởng các khu vực Buryatia, Karelia, Perm, Novgorod và Ryazan và từ thực tế đó đã rộ lên tin đồn rằng Moscow đang tiến hành một cuộc cải tổ chính trị toàn diện.

Thời điểm này cũng là giai đoạn nước Nga trải qua quãng thời gian khó khăn vì các lệnh trừng phạt của phương Tây, "cấm vận kép" với Thổ Nhĩ Kỳ cùng với việc giảm giá dầu buộc phải cắt giảm các chế độ phúc lợi của người dân, muốn người dân cùng gánh chịu những quyết sách sai lầm mà lực lượng tham mưu làm việc không hiệu quả.

Thực tế đó khiến người đứng đầu điện Kremlin phải tạo ra ván cờ mới trên chính trường Nga. Đó là thay đổi nhân sự, đặc biệt là trọng dụng lại cựu Bộ trường Tài chính Nga Kudrin, hay bổ nhiệm người đồng minh lâu năm cựu Chánh văn phòng Tổng thống Nga Sergei Ivanov làm đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga trong những hoạt động kinh tế đặc biệt.

Tới khi sự thay đổi nhân sự ở cấp địa phương là sự kiện cả 5 tỉnh trưởng cùng từ chức thì Điện Kremlin đang muốn chứng tỏ rằng, đây là động thái hết sức bình thường và đã được dự liệu.

Quá trình thay đổi nhân sự từ cấp liên bang xuống tới địa phương diễn ra liên tiếp nhằm tạo cho dư luận không quá sốc với sự ra đi của nhân sự nước Nga, kể cả là Tổng thống Putin.

Sự thống nhất trong quản lý điều hành đất nước tới nay đã được Tổng thống Nga vạch ra bằng các đợt cắt giảm nhân sự như đã nêu. Có thể thấy rằng đây hoàn toàn là một kịch bản mà ông Putin đã muốn dựng lên để chuẩn bị cho sự "ra đi" của mình.

Theo Thạch Tú

Đất Việt