Ba giờ đồng hồ “căng như dây đàn” ở Nhà Trắng trước khi Iran nã tên lửa

Theo New York Times, Nhà Trắng nhận được thông tin về khả năng tấn công của Iran vào khoảng 14h ngày 7/1 (giờ địa phương). Các cơ quan tình báo Mỹ cho biết một vụ tấn công của Iran sẽ gần như chắc chắc diễn ra trong vòng vài giờ sau đó.

Trước đó, giới chức Mỹ đã được báo cáo về hàng loạt các mối đe dọa có thể xảy ra như tấn công bằng tên lửa, tấn công nhằm vào người Mỹ trên khắp Trung Đông, và cả kịch bản lực lượng dân quân thân Iran có thể tấn công vào căn cứ không quân al-Asad nằm ở sa mạc tây Iraq.

Tuy nhiên, sự đặc biệt của lời cảnh báo vào chiều ngày 7/1 đã ngay lập tức khiến Phó Tổng thống Mike Pence và cố vấn an ninh quốc gia Robert C. O’Brien tới ngay Phòng Tình huống ở tầng hầm Cánh Tây Nhà Trắng. Tổng thống Donald Trump đến sau vì vướng một cuộc họp trước đó.

Ba giờ sau, loạt tên lửa đạn đạo bay từ Iran dội xuống 2 căn cứ ở Iraq. Các cuộc tấn công gây ra một ngày xáo trộn trong chính quyền Mỹ với hàng loạt các thông tin trái chiều và mâu thuẫn, đôi khi làm nảy sinh lo ngại rằng leo thang quân sự có thể châm ngòi cho một cuộc chiến quy mô lớn.

Ông Trump dành hàng giờ đồng hồ với các trợ lý theo dõi diễn biến của cuộc tấn công, trong khi phía quân đội cân nhắc các phương án đáp trả nếu quân nhân Mỹ thiệt mạng.

Thông tin tình báo tới sớm đã giúp giảm thiểu thiệt hại với căn cứ Mỹ. Không có thiệt hại về người. Ông Trump, người vẫn nói với các cố vấn của ông rằng ông không muốn mọi chuyện đi xa hơn nữa, dường như cảm thấy nhẹ nhõm.

Sau đó, ông Trump cùng cấp phó đã bắt đầu trao đổi với các lãnh đạo lưỡng đảng ở Quốc hội và một vài người đã hối thúc ông không khiến khủng hoảng thêm trầm trọng vì Tehran đã lùi thì Mỹ cũng nên lùi một bước. 

Ông Trump ngày 8/1 tuyên bố rằng Iran “dường như đã lùi bước” sau những ngày căng thẳng leo thang kể từ khi tướng Tehran Qassim Suleimani bị Mỹ sát hại ở Iraq.

Theo Dailymail, bầu không khí căng thẳng ở Phòng Tình huống thể hiện rõ trong bức ảnh Nhà Trắng đăng tải, khi một số quan chức có biểu cảm khá tập trung, nhíu mày khi theo dõi cuộc tấn công từ xa. Tổng thống Trump được nhận xét là có biểu cảm khá bình tĩnh. 

Sẵn sàng cho đòn trả đũa của Iran

Nhiều giờ trước khi các quan chức đến Nhà Trắng và Lầu Năm Góc nhóm họp hôm 7/1, quân nhân Mỹ ở Iraq đã chuẩn bị cho việc Iran có thể báo thù vì cái chết của tướng Suleimani.

Theo New York Times, vệ tinh tình báo của Mỹ đã phát hiện việc Iran di chuyển bệ phóng tên lửa. Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ dường như cũng đã can thiệp và nghe được thông điệp từ giới lãnh đạo quân sự Iran về vụ tấn công.

Căn cứ al-Asad ở tỉnh Anbar được xem là điểm dễ bị đe dọa tấn công nhất vì nó khá dễ tổn thương. Theo các quan chức Mỹ, Washington không đặt hệ thống phòng không Patriot ở đây vì chúng đã được đưa tới các căn cứ khác ở Trung Đông, nơi Mỹ quan ngại dễ bị Iran tấn công hơn.

Vì vậy, các tư lệnh Mỹ đã lên kế hoạch sơ tán một phần căn cứ và chuẩn bị các nơi ẩn núp kiên cố để đối phó với các cuộc tấn công có thể tới bất cứ lúc nào.

Vào sáng 7/1, thông tin tình báo vẫn còn mơ hồ tới mức các quan chức Nhà Trắng vẫn quyết định rằng nó chưa đủ để ông Trump phải hủy bỏ các lịch trình được lên sẵn, bao gồm cuộc gặp với Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis.

Trong khi đó, các quan chức Nhà Trắng vẫn tiếp tục cho rằng cho quyết định giết tướng Suleimani là chính xác, trong bối cảnh họ bị chỉ trích là không chia sẻ thông tin tình báo làm bằng chứng để chứng minh rằng cuộc tấn công là cần thiết.

Sau cuộc họp báo với ông Mitsotakis vài giờ sau đó, ông Trump đi vào Phòng Tình huống với các cố vấn như Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark A. Milley, quyền giám đốc cơ quan tình báo quốc gia Joseph Maguire, Ngoại trưởng Mike Pompeo…

Xuất hiện trên màn hình là giám đốc CIA Gina Haspel, người theo dõi cuộc tấn công ở trụ sở CIA tại Bắc Virginia. Bà Haspel đã từng đưa ra dự đoán rằng phản ứng dễ xảy ra nhất của Iran là một cuộc tấn công tên lửa đáp trả Mỹ.

“Nhiễu” thông tin

Tuy nhiên, trong chiều ngày 7/1, những người ngồi ở Phòng Tình huống đã phải đối mặt với hàng loạt thông tin mâu thuẫn nhau và nhiễu loạn đến một cách dồn dập. Khoảng 16h, có thông tin rằng căn cứ huấn luyện Taji ở bắc Baghdad sẽ bị tấn công. Các quan chức Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao hồi hộp ngồi chờ đợi Lầu Năm Góc báo cáo về thiệt hại. Nhưng đó là cảnh báo sai.

Khi các báo cáo về vụ tấn công ở Taji được phát đi, loa phóng thanh ở Đại sứ quán Mỹ tại Baghdad thông báo rằng vụ tấn công vào cơ sở này có thể xảy ra. Các nhân sự Mỹ và Iraq tại cơ quan ngoại giao nhanh chóng di tản tới các khu vực trú ẩn an toàn.

Một giờ sau đó, loạt tên lửa đầu tiên bay qua đầu họ, hướng thẳng tới căn cứ al-Asad.

Vào khoảng 17h30, giờ Washington, Lầu Năm Góc ghi nhận 16 tên lửa tầm ngắn và tầm trung Fateh 110 và Shahab bay từ 3 địa điểm khác nhau ở Iran bắn về al-Asad.

Một vài quả trúng căn cứ, tấn công vào trực thăng Black Hawk, một máy bay không người lái do thám và các bộ phận của một tháp không lưu.

Vài phút sau đó, một loạt tên lửa khác lao vào căn cứ không quân ở Erbil, bắc Iraq, nơi từng là trụ sở của chiến dịch chống IS của lực lượng đồng minh do Mỹ dẫn đầu.

Đêm 7/1, tại Phòng Tình huống, ông Trump và các trợ lý đã bàn bạc khá lâu và đã có những động thái được cho là nhằm xuống thang căng thẳng rõ ràng vào ngày 8/1. 

Ông Trump cho rằng thiệt hại của cuộc tấn công là không nghiêm trọng vì “các biện pháp phòng ngừa được thực hiện, cũng như việc phân tán lực lượng và hệ thống cảnh báo sớm hoạt động tốt”.

Trong khi đó, một số quan chức Mỹ cũng thừa nhận rằng Iran dường như muốn kiềm chế trong việc lên kế hoạch tấn công đáp trả sau hàng loạt đe dọa cứng rắn.

“Chúng tôi nhận được những thông tin tình báo đáng khích lệ rằng Iran gửi thông điệp tới các lực lượng dân quân do họ hậu thuẫn rằng không nên nhằm vào các mục tiêu người Mỹ và dân thường”, Phó tổng thống Pence nói hôm 8/1 trong cuộc phỏng vấn với CBS News.

Đức Hoàng

Theo New York Times