Ấn Độ tái mở cửa giữa nhiều lo âu

Trên chiếc thuyền đánh cá ọp ẹp dọc con sông Yamuna, Sumit Chaurasia nhìn về phía đền Taj Mahal, miêu tả cảnh đẹp khó cưỡng khi mặt trời lặn xuống bao trùm ngôi đền biểu tượng nổi tiếng của Ấn Độ nhưng với ánh mặt đượm buồn.
Trong một thập niên qua, anh Chaurasia, 35 tuổi, vẫn luôn tận tình giới thiệu những cảnh đẹp huyền ảo thơ mộng của ngôi đền này với các du khách khi anh đưa họ dạo mát trên sông.

Tuy nhiên, kể từ tháng 3/2020 khi Ấn Độ áp đặt lệnh phong tỏa nghiêm ngặt trên toàn quốc để hạn chế lây nhiễm Covid-19, các di tích, đền đài nổi tiếng và là điểm thu hút khách du lịch cũng đóng cửa. Việc cấp thị thực cho du khách quốc tế bị đình chỉ, vì vậy anh Chaurasia và những người làm công việc hướng dẫn viên địa phương rơi vào cảnh thất nghiệp.

Dù Taj Mahal mở cửa trở lại một phần vào giữa tháng 6 nhưng với những giới hạn nghiêm ngặt về số lượng khách - cuộc sống của Chaurasia, giống như rất nhiều người Ấn Độ khác, vẫn ở trong tình trạng chênh vênh: dù không đóng cửa hoàn toàn nhưng vẫn còn cách ngưỡng của một cuộc sống bình thường hay an toàn một quãng rất xa.

"Covid-19 vẫn đeo bám", Chaurasia nói, chỉ vào những đám lửa lấp ló nơi bờ sông từ một lò hỏa thiêu bên cạnh đền thờ. Trong những tháng mùa xuân vừa qua, tại thành phố Agra, giống như thủ đô New Delhi, các lò hỏa táng trở nên quá tải khi chứng kiến hàng nghìn ca tử vong mỗi ngày trong bối cảnh Ấn Độ chính là tâm dịch thảm khốc nhất thế giới từ trước đến nay.

Những đám đông thường tụ tập bên ngoài đền thờ Taj Mahal lúc hoàng hôn đã giảm xuống đáng kể, chỉ còn ít người, chủ yếu là dân địa phương, đi thăm thú khắp ngôi đền với giá vé chỉ 3 USD. Thực tế này khiến Chaurasia bật khóc nhưng anh vẫn sẵn sàng chấp nhận dù nó khiến gánh nặng đè lên gia đình tăng gấp bội phần. "Đừng bất chấp tính mạng đến thăm Taj Mahal", anh nói.

Ấn Độ hiện đang gượng dậy sau khi bị làn sóng dịch thứ hai tàn phá kinh hoàng với những ký ức nghiệt ngã về những cuộc tìm kiếm giường bệnh, thuốc men và ôxy điên cuồng - và cả những giàn hỏa táng đỏ rực cả ngày lẫn đêm, biến bầu trời xanh thành một màu tro xám xịt.

Khi số ca nhiễm giảm xuống, các nhà chức trách đã thận trọng mở cửa trở lại, cho phép các di tích nổi tiếng như Taj Mahal mở cửa. Tuy nhiên, với thực tế là chỉ có 4,8% trong tổng số 1,4 tỷ người dân Ấn Độ đã được tiêm vắc xin đầy đủ, và giới chức y tế cảnh báo về một đợt sóng dịch khác rình rập bùng phát, sự sống đang mon men hồi sinh có nguy cơ bị đe dọa.

"Chúng tôi không dám ra ngoài trừ khi thật sự cần thiết", anh Chaurasia nói với New York Times.

Thành phố Agra, với vô số kho tàng kiến trúc Ấn Độ-Hồi giáo như đền Taj Mahal, thường rất ồn ào và khiến du khách nghẹt thở. Nhưng giờ đây nó thật sự yên tĩnh. Agra là điểm đến yêu thích nhất của những du khách đến Ấn Độ.

Tháng 2/2020, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump cũng đã đến ngôi đền này khi có chuyến thăm cấp đến quốc gia Nam Á. Khoảng 50% số dân ở thành phố này sống phụ thuộc vào du lịch. Vì vậy, khi đại dịch càn quét khắp Ấn Độ, cuộc sống người dân nơi đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hầu hết các xưởng thủ công nằm trên các con phố lịch sử của Agra đã không mở cửa trong 15 tháng qua.

Pradeep Tamta, một quan chức du lịch của thành phố xác nhận, "gần như tất cả đều đã bị ảnh hưởng".